Papierowe pieniądze po raz pierwszy wprowadzili do obiegu Chińczycy w X stuleciu. W Europie banknot pojawił się w 1661 roku w Szwecji (w Polsce – w roku 1794). Tak więc mamy okrągłą rocznicę i z tej okazji przypomnimy dzieje wyrazu w najważniejszych polskich słownikach, bo przeszedł pewną ewolucję. I jeszcze zaprosimy do lektury trzech bardzo interesujących książek.
Kolejne dzieło, to Słownik języka polskiego, obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych; nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł; nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincij; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą; do podręcznego użytku wypracowany przez Aleksandra Zdanowicza, Michała Bohusza Szyszkę, Januarego Filipowicza, Walerjana Tomaszewicza, Florjana Czepielińskiego i Wincentego Korotyńskiego, z udziałem Bronisława Trentowskiego. Wydany staraniem i kosztem Maurycego Orgelbranda. Wilno 1861.
W nim, na s. 48 czytamy:
Banknot, (Bank-assygnacja) v. kassowy bilet, u. lm. y, m. bilet bankowy, han. obligacja na pewne summy, wydana przez publiczny bank lub rząd, za którą czasowemu posiadaczowi, summa w niej wyrażona gotowemi pieniędzmi wypłaca się, lub powinna być wypłacona.
Przełom stuleci, czyli Słownik języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego, t. 1, A-G, Warszawa 1900. Na s. 95 mamy zapis:
Banknot, Bankocetel – bilet bankowy, pieniądz papierowy, papierek, asygnata.
Tutaj znajduje się też informacja, że wyraz pochodzi z niemieckiego Banknote.
W M[ichała] Arcta Słowniku ilustrowanym języka polskiego. Warszawa 1916 zaś:
Banknot, Bankocetel, nm., pieniądz papierowy, asygnata, bilet bankowy.
Słownik etymologiczny języka polskiego Aleksandra Brücknera. Kraków 1927 nie zawiera tego hasła (jest tylko „bank”).
W Słowniku języka polskiego, red. Witold Doroszewski, Warszawa 1958-1969 hasło brzmi:
Banknot – pieniądz papierowy opatrzony odpowiednią klauzulą, datą, numerem kolejnym emisji i podpisami władzy emitującej, mający pokrycie bądź w złocie, bądź w całym majątku narodowym, bądź – jak w państwach socjalistycznych – przede wszystkim w towarach.
Słownik języka polskiego, t. 1, A-K, red. nauk. Mieczysław Szymczak, Warszawa 1978 na s. 121 odnotowuje:
Banknot - pieniądz papierowy.
Tak samo Słownik współczesnego języka polskiego, t. 1, A – ówdzie, red. nauk. Bogusław Dunaj, wyd. 2 Warszawa 2000.
Podobnie: Słownik języka polskiego (TUTAJ):
Banknot - pieniądz w formie papierowej.
I jeszcze trzy książki, które warto poznać:
Marian Kowalski, Vademecum kolekcjonera monet i banknotów, wyd. 2 popr. i uzup., Wrocław 1988. ISBN 8304025981 (sygnatura: 123415).
Józef Andrzej Szwagrzyk, Portrety na monetach i banknotach polskich, Wrocław 1980 (sygnatura: cz LIV-5/3).
Grzegorz Wójtowicz, Anna Wójtowicz, Historia monetarna Polski, Warszawa 2003. ISBN 8388904299 (sygnatura: 177243).
Ps. O pieniądzach (i cenach) w dawnej Polsce pisałyśmy TUTAJ.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz