Kopernik fortepianu

Trwa XVIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Jak postrzegano Chopina i jego muzykę? Jak on sam widział siebie?

Chopin o sobie

Podobałem się damom i artystom… Uczonych i czułych ująłem…
(po II koncercie w Wiedniu)

Nie słucham komplimentów, które mi się coraz głupszymi wydają…

Rozerwany jestem na wszystkie strony. Wszedłem w pierwsze towarzystwa… a nawet nie wiem jakim cudem, bom się sam nie piął.

Trzeba śpiewać palcami.

Współcześni o Chopinie

Szczególna zdolność, geniusz muzyczny.
(Józef Elsner)

Był moralnym i poczciwym człowiekiem.
(Fryderyk Skarbek)

Kapelusze z głów, panowie - oto geniusz.
(Robert Schumann)

Pianista Chopin posiada zdolności naśladowania osób w tak wysokim stopniu, że natychmiast może odtworzyć kogokolwiek z całą wprost zastraszającą prawdą.
(Honoré de Balzac)

Nieraz popłakaliśmy się przy tej muzyce…
(Eustachy Marylski)

Na pytanie, kto jest pierwszym pianistą świata: Liszt czy Thalberg, odpowiedź jest tylko jedna: Chopin.
(„Gazette Musicale de Paris”)

Dzieła Chopina to ukryte wśród kwiatów armaty.
(Robert Schumann)

Kopernik fortepianu.
(Józef Brzowski)

Jego dobroć, czułość i cierpliwość niepokoją mnie czasem, wydaje mi się, że jest to istota zbyt delikatna, zbyt niezwykła i zbyt doskonała, by żyć długo…
(George Sand)

Widzę Chopina opartego plecami o kominek, widzę jego delikatne, czyste rysy twarzy, jego niewielkie, błyszczące, promienne i mieniące się oczy, jego uśmiech o niewymownym wdzięku…
(Georges Mathias)

Chopin jest księciem wszystkich pianistów, wcieleniem czystej poezji na fortepianie…
(Antoni Schindler)

Rodem warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel.
(Cyprian Kamil Norwid)

Powyższe cytaty wg: Janusz Ekiert, Fryderyk Chopin. Biografia ilustrowana. Warszawa 2009. ISBN 9788374956772 (sygnatura: 175925, 176675).

Potomni o Chopinie (wybór)

Chopin to wielkie i gorzkie nazajutrz. Przycichły Wezuwiusze – zostały „Popioły”. Było już po nawałności - zostały zwaliska i ruiny. I oto jak Manfred lub więcej jeszcze, jak Harold w pielrzymim płaszczu Hamleta (…) błądzi po cmentarzach pamiątek.
(Cezary Jellenta, Dzwony Chopina)

Gdy polonez chopinowski
Tajne struny serca ruszy,
Zawsze wtedy mam widzenie
Narodowej polskiej duszy.
(Maria Konopnicka, [Gdy polonez chopinowski…])

Gdy Paryż go jak rana bolał,
Jak rana, którą mu zadano,
W klawiszach Żelazowa Wola,
Bielała dworkiem nad Sekwaną.
(Włodzimierz Słobodnik, Ku czci Chopina)

Gdyby fiołki i konwalie
Zamiast pachnąć grać umiały,
Byłaby to muzyka Szopena.
(Leopold Staff, Nonsens)

Z Żelazowej Woli za nutą nuta
w świat z Chopinem poszły, by wrócić tutaj.
A wróciły nuty piękne nad podziw
do tej ziemi, gdzie się Chopin urodził,
gdzie śpiewała lipowa kołyska,
gdzie wiatr tańczył w zielonych listkach
i gdzie teraz słucha moja córka,
jak pan Chopin się uśmiecha w mazurkach.
(Wanda Chotomska, Muzyka Pana Chopina)

Zainteresowanym obrazem Chopina w literaturze pięknej polecamy między innymi:
Barbara Michałek, Fryderyk Franciszek Chopin w literaturze polskiej. Wybór tekstów, Katowice 2010 (sygnatura: cz IB V-2/19).
Józef Opalski, Chopin i Szymanowski w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, Kraków 1980. ISBN 8322401035 (sygnatura: 89340).
Magdalena Stokowska, Kto? Co? O muzyce i muzykach. Ciekawostki, wiersze, wypowiedzi, anegdoty, Warszawa 1972 (sygnatury: 52153, 132326).
Irena Chyła-Szypułowa, Poezja polska w darze Chopinowi, Warszawa 2003. ISBN 8391331431 (sygnatura: 167698).