poniedziałek, 18 czerwca 2018

Nasz Mały Leksykon Filmowy - Dinozaury w filmie i nauce

Jego premiera odbyła się 9 czerwca 1993 roku. Niedawno minęło 25 lat od tej chwili, a film nadal fascynuje. Także jego kontynuacje. Po prostu – Jurassic Park Stevena Spielberga, zrealizowany na podstawie książki Michaela Crichtona. Może znowu – jak wówczas – poczytamy o dinozaurach (nie tylko filmowych)?

Płażewski Jerzy, Mądra przygoda, "Kino" 1993, nr 10, s. 35-36

„Jurassic Park” jest jednym z niewielu dotąd przykładów filmu, który nie ogranicza się do prezentacji paru zapierających dech tricków technicznych, byle jak połączonych nie mającą znaczenia fabułką. Pod tym względem może być uważany za godnego spadkobiercę „2001: Odysei kosmicznej” Kubricka (…). To już nie tyle Nowa Przygoda, ile Mądra Przygoda.
źródło
Sobański Oskar, Produkt z pozytywną konotacją, "Kino" 1997, nr 9, s. 40-41

Amerykańska realizacja tak zwanych (…) megapixów, przynoszących w parę tygodni ponad ćwierć miliarda dolarów, jest przedsięwzięciem o skali niewyobrażalnej w Europie (…). Właśnie padły dwa rekordy świata: 20th Century Fox i Paramount wydały 200 milionów na „Titanica” (…), zaś Steven Spielberg wypuścił na ekrany „Zaginiony świat”, czyli drugą część „Jurassic Park” i w ciągu 4 dni zarobił 92,7 milionów. By skończyć z liczbami dodam, że Spielbergowe dinozaury kosztowały poniżej setki.
źródło
Śmiałkowski Kamil, Powrót gigantów, "Kino" 2015, nr 6, s. 18-21

W Hollywood przez dekady dinozaury utożsamiano z co najwyżej drugorzędnym kinem, najprostszą rozrywką dla mas. I to wcale nie tych, o których marzy producent filmowy. Aż wreszcie za temat zabrało się dwóch geniuszów rozrywki.

Artykuł o filmowych dokonaniach Stevena Spielberga i Michaela Crichtona, napisany na marginesie polskiej premiery Jurassic World Colina Trevorrowa.
źródło
Bobiński Witold, Idę do kina! czyli co młody kinoman wiedzieć powinien, Kraków 1995, s. 84-93 (sygnatury: 143619-21)

Rozdział: Mądrość rodzi się ze sprzeczności (o filmie fantastyczno-naukowym). Literackie korzenie gatunku (m.in. twórczość Julesa Verne’a, Gustave’a Le Rouge’a, Herberta George’a Wellsa) oraz filmy sf (m.in. Podróż na Księżyc Georgesa Méliesa, 2001 Odyseja kosmiczna Stanley’a Kubricka, Jurassic Park Stevena Spielberga, Willow Rona Howarda) i filmowe antyutopie (np. Gwiezdne wojny George’a Lucasa). Przystępnie napisane kompendium wiedzy o filmie, warte polecenia młodzieży oraz nauczycielom z nią pracującym.

Brzeziński Mieczysław, Pogadanki o wnętrzu ziemi to jest: o rozpalonem wnętrzu ziemi; o źródłach gorących i górach ziejących ogniem; o strasznych trzęsieniach ziemi; o budowie skorupy ziemskiej; o roślinach i zwierzętach przedpotopowych: wężojaszczurach, smokach latających i innych, wyd. 7, z wielu rysunkami, Warszawa 1924 (sygnatura: ZS 157898)

Książka warta zobaczenia. 69 stron niedużego formatu. Barwny, przedwojenny język. Interesujące, chociaż czarno-białe ryciny, np. „Spotkanie rybojaszczura z wężojaszczurem”, „Szkielet dinorisa, olbrzymiego ptaka zaginionego” czy „Tak zapewne wyglądał dinoris”. Ktokolwiek interesuje się dziejami Ziemi, niech uczyni tę pozycję obowiązkową lekturą z historii tej nauki.

Ryszkiewicz Marcin, Mieszkańcy światów alternatywnych czyli historia naturalna rozumu, Warszawa 1987. ISBN 83-214-0449-9 (sygnatura: 118464)

Ze Wstępu: Człowiek jest stworzeniem niezwykłym, nieporównywalnym z żadnym innym gatunkiem, ale grupa, do której należy – ssaki łożyskowe, nie jest już tak niepowtarzalna ani wyjątkowa.

Wychodząc z założeń teorii ewolucjonistycznej, autor stara się udowodnić, że w przeszłości Ziemi istniały grupy, których ewolucja szła podobnymi drogami i w których przejawiały się analogiczne trendy i przystosowania. Snuje hipotezy, co byłoby, gdyby życie na Ziemi rozwijało się inaczej, czyli… Gdyby nie wymarły wielkie gady… Gdyby pojawił się gatunek mający możliwości rozwoju w kierunku wytworzenia inteligencji podobnej do ludzkiej…  Gdyby… Właśnie! To jest książka (popularno)naukowa czy odmiana fantastyki?


Alvarez Walter, Dinozaury i krater śmierci, przeł. Norbert Ryszczuk, Warszawa 1999. ISBN 83-7180-340-0 (sygnatura: 151865)

Autor (rocznik 1940) jest amerykańskim geologiem i paleontologiem, pracownikiem  Uniwersytetu Kalifornijskiego (Wydziału Ziemi i Nauk Geologicznych). Tutaj nawiązuje do hipotezy o uderzeniu w Ziemię planetoidy jako przyczynie wymarcia dinozaurów, którą wcześniej postawił wraz ze swym ojcem, Luisem Walterem. Hipoteza zyskała znamiona prawdopodobieństwa po odkryciu na Jukatanie (Meksyk) krateru Chicxulub. Książka jest jej interesującym rozwinięciem.

Macdougall J.D., Krótka historia Ziemi. Góry, ssaki, ogień i lód, przeł. M. A. Bitner, A. Pisera, Warszawa 1998. ISBN 83-7180-077-0 (sygnatura: 149075)

W połowie siedemnastego wieku James Ussher, powszechnie poważany uczony i biskup Kościoła anglikańskiego w Irlandii i Anglii, wyliczył, że Ziemia została stworzona w roku 4004 p.n.e. (…) Zgodnie z duchem badań owego czasu, współcześni mu uczeni (…) sprawdzili rachunki Usshera. Rok powstania jest wyliczony prawidłowo, lecz można podać dokładniejszą datę: Ziemia została stworzona o godzinie 9 rano, 23 października 4004 roku przed naszą erą!

Współcześni badacze utrzymują, że Ziemia jest jednak prawie milion razy starsza! Książka kolejnego naukowca z Uniwersytetu Kalifornijskiego zaprasza do podróży w fascynującą przeszłość. Oto tytuły rozdziałów: Czytając w skałach; Początki; Wspaniałe życie; Proterozoik; Taniec płyt; Okruchy czasu; Eksplozja kambryjska; Ryby, lasy i Gondwana: era paleozoiczna, Od Pangei do (prawie) współczesnego świata: era mezozoiczna; Globalne katastrofy; Ssaki, góry i lód: era kenozoiczna; Wielka Epoka Lodowa; Co dalej? Geologia a człowiek.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz