piątek, 28 kwietnia 2023

W Roku Wojciecha Korfantego…

Polityk. Jeden z ojców Niepodległej. Najwybitniejszy przywódca narodowy Górnego Śląska. Chadek. Wyrazisty w poglądach, zdecydowany w działaniach. Wojciech (Adalbert) Korfanty (1873-1939). W bieżącym roku mija 150 lat od jego urodzin.

Państwo i naród. Polityka i władza. Autorytet, religia, wartości. Etyka życia społecznego. Małżeństwo, rodzina, wychowanie. To kręgi zagadnień, wokół których skupiała się jego myśl publicystyczna. Przeczytamy niektóre fragmenty? Jak na nie patrzymy z perspektywy lat? Czy chociaż trochę straciły aktualność?

Uwaga! Więcej cytatów – na stronie www naszej Biblioteki (TUTAJ) – „Zestawienia bibliograficzne” (w zakładce: „Polecamy”).

Naród do szczęśliwości i potęgi mogą doprowadzić tylko ludzie, którzy mu ufają, wierzą w jego siły, są przekonani o jego szlachetności, o jego przyszłości i zwycięstwie.
(„Polonia” nr 1681, z 11.06.1929 r., NPK, s. 62)

Cechą dawnych, dobrych czasów była doskonałość dzieł i poczynań ludzkich. Ludzie mieli czas, by stworzyć coś solidnego i doskonałego. W czasach dzisiejszych ideałem naszym jest szybkość, rekord, natychmiastowa skuteczność. Ludzie dziś nie mają czasu.
(„Polonia” nr 2431, z 15.07.1931 r., NPK, s. 128)

Fakirem politycznym, zapatrzonym w swój pępek partyjny, nie byłem i nie będę. W partii widziałem zawsze tylko środek do pracy dla wspólnej nam wszystkim sprawy, ale nigdy partia nie może być celem pracy, bo nad partiami stoi Ojczyzna.
(„Polak” nr 140, z 1910 r., WK, s. 205)

Podstawą prawdziwej władzy jest podstawa moralna.
(„Polonia” nr 2988, z 2.02.1933 r., NPK, s. 153)

Jak daleko sięga pamięć ludzka, ludzie zawsze walczyli o prawo. Gdy rozpoczęło się zbiorowe życie ludzi, zrodziła się także walka o prawo. Można by powiedzieć śmiało, że dzieje ludzkości są dziejami tej walki.
(„Polonia” nr 3341, z 30.01.1934 r., NPK, s. 190)

Praworządnym jest państwo, które zabezpiecza obywatela nie tylko przed wrogiem zewnętrznym, lecz zapewnia także obywatelowi wolność sumienia, wolność polityczną, możność zarobkowania i zdobywania kawałka chleba.
(„Polonia” nr 3910, z 1.09.1935 r., NPK, s. 252)

Nowoczesny Polak, to taki pan, co ma chorągiewkę na dachu, codziennie wychodzi przed dom swój i patrzy, skąd wiatr wieje, aby się odpowiednio ustosunkować i orientować. Pod znakiem chorągiewki na dachu żyjemy i chętnie oczy zamykamy, lub odwracamy się od tego,
co złem się okazuje.
(„Polonia” nr 1672, z 2.06.1929 r., NPK, s. 54)

Nazwano nas Polaków małpą wśród narodów. Inni nazwali nas pawiem, dlatego, że nawet najgłupsze rzeczy zagraniczne ślepo naśladujemy, albo – co gorzej – pierwsi głupie pomysły w czyn wprowadzamy. Z próżności, albo ze strachu, by nas nie posądzono o zacofaństwo i reakcję.
(„Polonia” nr 2426, z 10.07.1931 r., NPK, s. 125)

Współczesny Polak utknął na rozstajnych drogach i nie wie, czy iść na prawo, czy na lewo. Z własnej siły drogi wybrać nie umie.
(„Polonia” nr 3359, z 17.02.1934 r., NPK, s. 192)

Ponieważ nowoczesny człowiek (...) szuka prawdy tylko w sobie, nie uznając prawdy absolutnej, znajdującej się poza nim, popadł w ciężką chorobę kryzysową, a kryzys jego kultury i cywilizacji jest tylko wtórnym zjawiskiem kryzysu moralnego.
(„Polonia” nr 3093, z 20.05.1933 r., NPK, s. 169)

(...) chleb i władza nie są najwyższymi wartościami człowieka, jak sądzi dialektyczny materializm. Człowiekowi trzeba doktryny, która jest syntezą jego dążności do szczęścia materialnego i jego aspiracji duchowych.
(„Polonia” nr 3093, z 20.05.1933 r., NPK, s. 169)

(...) na dnie kryzysu we wszelkich jego postaciach jest głęboki kryzys moralny.
(„Polonia” nr 3574, z 23.09.1934 r., NPK, s. 214)

Jeżeli względy materialne biorą górę nad duchem, wtedy źle dzieje się na świecie.
(„Polonia” nr 3943, 6.10. 1935 r., NPK, s. 258)

(...) wychowanie młodzieży należy do rodziny. To prawo przyrodzone. Chrześcijańskie wychowanie młodzieży należy do Kościoła, to jego prawo nadprzyrodzone.
(„Polonia” nr 1658, z 19.05.1929 r., NPK, s. 49)

Brak miłości do dziecka u wszystkich narodów był ostateczną przyczyną ich upadku. Ale to podkopywanie podstaw życia narodu nazywa się dzisiaj postępem.
(„Polonia” nr 2381, z 24.05.1931 r., NPK, s. 119)

Odpowiedzialność za upadek społeczeństwa ponosi w pierwszym rzędzie mężczyzna, ale odpowiedzialność za upadek rodziny, tej pierwszej komórki społeczeństwa, ponosi kobieta. Twórcza jej wartość ostatecznie polega na macierzyństwie.
(„Polonia” nr 2425, z 9.07.1931 r., NPK, s. 124-125)

Uwaga! W cytatach zlikwidowano wszelkie podkreślenia, zastosowane przez Korfantego.

Skróty
NPK – Korfanty Wojciech, Naród, Państwo, Kościół. Wybór publicystyki katolicko społecznej, z wprowadzeniem Andrzeja Brożka i Edwarda Balawajdera, Katowice 1992. ISBN 8370300561 (sygn. 138700-1, 150033-5, cz IB VIII-4/8 a).
WK – Tobiasz Mieczysław, Wojciech Korfanty. Odrodzenie narodowe i polityczne Śląska, Katowice 1990. Przedruk, oryginał: Ognisko, Katowice 1947 (sygn. 137312-16, cz IB IX-5/15). Oryginał z 1947 r. (sygn. ZS 485).

Ps. Wojciech Korfanty był przywódcą narodowym. 1 maja zaproponujemy test o literackich ujęciach sławnych postaci historycznych.


 Żródło fot. TUTAJ.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz