Szkoły średnie. „Antygona” Sofoklesa, Odprawa posłów greckich” Kochanowskiego, „Makbet” Szekspira, „Świętoszek” Moliera, „Dziady” Mickiewicza, „Lalka” Prusa, „Wesele” Wyspiańskiego, „Chłopi” Reymonta, „Przedwiośnie” Żeromskiego, „Dżuma” Camusa… To się od wielu lat nie zmienia. Niektóre „murowane” pozycje jednak wypadły z kanonu lektur podstawowych. Tajemniczy „Giaur” Byrona… Makiaweliczny "Konrad Wallenrod" Mickiewicza... Osamotniony spiskowiec – „Kordian” Słowackiego… Przenikliwa anatomia rewolucji, czyli „Nie-Boska komedia” Krasińskiego… Nierozważne „Śluby panieńskie” Fredry… Studium ojcowskiej miłości – „Ojciec Goriot” Balzaca… Powieść propagująca etos pracy – „Nad Niemnem” Orzeszkowej… Wizerunki obłudników – „Moralność pani Dulskiej” Zapolskiej… Portret heroicznego lekarza – „Ludzie bezdomni” Żeromskiego… Obraz szczęścia odnajdywanego w codziennym trudzie – „Noce i dnie” Dąbrowskiej… Dylematy powojennej rzeczywistości – „Popiół i diament” Andrzejewskiego… W niektórych szkołach czyta się jeszcze „Kartotekę” Różewicza. Po latach do spisu wrócił „Lord Jim” Conrada. Pojawiły się nowe pozycje. O tym co, czytaliśmy w latach osiemdziesiątych – TUTAJ. Dzisiaj – jeszcze kilka tytułów z kanonu początku tamtych lat. Ktoś pamięta?
Roman Bratny, Kolumbowie. Rocznik 20. Lata 1942-1948. Obraz pokolenia młodzieży dorastającej w cieniu wojny. Walczącej w Powstaniu Warszawskim. Podejmującej trud odnalezienia się w powojennej rzeczywistości… (Sygn. 62885, 101549, 127154/1-3, 136047/1-4, 151707/1-3).
Bertolt Brecht, Matka Courage i jej dzieci. Kronika z wojny trzydziestoletniej. Anna Fierling jest markietanką i matką. Żyje z wojny. Idzie za wojskiem i handluje. Nie przeszkadza jej to, że traci dzieci. Istnieje, gdy sprzedaje… (Sygn. 61250, 78736, 79424, 151691, 178947/2).
Tadeusz Breza, Urząd. Wyraźnie propagandowy obraz watykańskiej „biurokracji” i machiny urzędniczej, w której człowiek nierzadko się gubi (sygn. 122745, 129375).
Fiodor Dostojewski, Łagodna. Opowiadanie fantastyczne (lub Potulna). Nastoletnia dziewczyna z lombardu wychodzi za mąż za człowieka, który nie potrafi kochać. Mężczyzna po jakimś czasie zaczyna dostrzegać swoje błędy, ale jest już za późno… (Sygn. 53195, 62504).
Jaroslav Hašek, Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej. Satyra antywojenna. Szwejk – z pozoru niezbyt rozgarnięty – okazuje się jednym z najbystrzejszych obserwatorów wojennych absurdów… (Sygn. 52362/1-2, 119869/1-2, 156402/1-2).
Jarosław Iwaszkiewicz, Dziewczyna i gołębie. Zob. TUTAJ (sygn. 86981/4, 122800, cz D III-3/12).
Jarosław Iwaszkiewicz, Młyn nad Lutynią. Trwa II wojna światowa. Czas, w którym nawet członkowie jednej rodziny stają po przeciwnych stronach barykady. Stary Durczok orientuje się, że jego wnuczek jest zdrajcą i donosicielem. Wydaje na niego wyrok i sam go wykonuje… (Sygn. 86981/1, 122800, cz D III-3/9).
Jarosław Iwaszkiewicz, Panny z Wilka. Wiktor Ruben, czterdziestolatek, wyjeżdża na wieś, by odpocząć w znanym mu z młodości dworze Wilko. Czy odnajdzie tam to, co utracił przez piętnaście lat nieobecności – wzruszenia, marzenia, pragnienia łączące go z zamieszkującymi Wilko kobietami? (Sygn. 86981/1, 122801, 124045, 128706, cz D III-3/9).
Jarosław Iwaszkiewicz, Stara cegielnia. Niemal sielankowe otoczenie. Lato. W tym krajobrazie - złodziejaszek Wacek zaleca się do ładnej Klary. Ale to nie idylla. Trwa wojna, a w pobliżu ukrywa się chłopak, którego tropią Niemcy… (Sygn. 60194, 119973, 86981/3, cz D III-3/11).
Maria Konopnicka, Miłosierdzie gminy. XIX wiek. Szwajcarska gmina Hottingen. Tutejsze władze rozwiązały problem ludzi starych. Formą „opieki” ma być – po upokarzającej „licytacji” - umieszczenie ich w domach bogatych gospodarzy, otrzymujących w zamian pieniądze. Kuntz Wunderli zostaje „sprzedany” przez syna. „Nabywcą” okazuje się okrutny Probst, wykorzystujący Kuntza do ciężkiej pracy… (Sygn. 52358, 97786 i w zbiorach opowiadań).
Leon Kruczkowski, Kordian i cham. Kazimierz Deczyński zostaje wcielony do wojska w burzliwym wieku XIX. Jednak czuje się obco wśród podchorążych. Pochodzi ze wsi i nie rozumie „panów”. A zbliża się powstanie listopadowe. Dlaczego miałby wziąć w nim udział, skoro dotychczas spotykały go od obecnych kolegów tylko upokorzenia? (Sygn. 56332, 63104, 73638, 97580, 127627).
Leon Kruczkowski, Pierwszy dzień wolności. Marzec 1945 roku. Do niemieckiego miasteczka dociera kilku Polaków wyzwolonych z obozu. Anzelm, Hieronim, Jan, Karol, Michał i Paweł prezentują różne postawy wobec odzyskanej wolności, która nadal jest zagrożona, gdyż w okolicy grasują niedobitki armii wroga. Ich sytuację dodatkowo komplikuje pojawienie się trzech Niemek… (Sygn. 62494-5, 70569 i w zbiorach dramatów).
Jan Parandowski, Niebo w płomieniach. Lwów przed I wojną światową. Gimnazjalista Teofil poważnie zaczyna się zastanawiać nad sensem życia i innymi egzystencjalnymi sprawami. Zbuntowany, chwilowo traci wiarę. Miota się. Przeżywa pierwszą miłość. Dorasta…
Jerzy Szaniawski, Dwa teatry. Komedia w trzech aktach. Dyrektor Małego Zwierciadła uważa siebie za realistę. Nie wie, że po cichu jest także dyrektorem Teatru Snów… Arcydzieło zwięzłości, a zarazem ważny głos w sprawie istnienia sztuki – nie tylko teatralnej… (Sygn. 52337, 70267, 102267, 118693).
Stanisław Ignacy Witkiewicz, W małym dworku. Kozłowice w okolicach Sandomierza. Dyapanazy Nibek został wdowcem. Nie radzi sobie z opieką nad córkami, Amelką i Zosią, więc zatrudnia Anetę Wasiewiczównę. W majątku przebywa też kuzyn gospodarza, Jęzory Pasiukowski. Pewnego dnia dziewczynki urządzają seans spirytystyczny. Od tej chwili konwencja realistyczna zmienia się w… jaką? Surrealistyczną? Groteskową? (Sygn. 54904, 62487, 96267, 96757, 123487, 136604, 153181).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz