Czego się boimy lub możemy się bać? Ludzi, zwierząt, przedmiotów, sytuacji, zjawisk. Życia i śmierci. Właściwie – wszystkiego. Spośród rzadziej wspominanych fobii można wymienić np. ailurofobię (lęk przed kotami), kynofobię (lęk przed psami) i rodentofobię (lęk przed gryzoniami), keraunofobię (lęk przed piorunami), mysofobię (lęk przed zabrudzeniem), nyktofobię (lęk przed ciemnością), tanatofobię (lęk przed śmiercią), triskaidekafobię (lęk przed trzynastką). Z okazji Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego, przypadającego 10 października, zaproponujemy – jak zawsze - skorzystanie z naszych zbiorów. Tym razem – dotyczących wszystkich naszych lęków. Oto przykłady.
Zaczynamy od przypadłości najgroźniejszej :), chociaż ma wdzięczną nazwę. Library anxiety, czyli lęk przed biblioteką. Szerzej pisałyśmy o nim TUTAJ. W tym miejscu także wybrana literatura.
Fobia społeczna (lęk społeczny) – obawa przed kontaktami z ludźmi, szczególnie nieznajomymi.
Można przeczytać
Karolina Kalita, Takaharu Uesugi, Shakaiteki Hikikomori. Zjawisko wycofania społecznego w Japonii, „Opieka, Wychowanie, Terapia” 2009, nr 1-3, s. 57-63
Anna Potoczek, W poszukiwaniu języka doskonałego. Uwagi o fobii społecznej, „Psychoterapia” 2005, nr 1, s. 39-46
Fobia szkolna - nerwica szkolna u dzieci. Niechęć do szkoły, a przede wszystkim – odmowa chodzenia do szkoły.
Można przeczytać
Mamy ok. 90 artykułów, a także książki. Przykłady:
Magdalena Krawczonek, Fobia szkolna. Jak pomóc dziecku przezwyciężyć lęk, „Dyrektor Szkoły” 2003, nr 12, s. 22-23
Joanna Kułakowska, Kiedy szkoła przestrasza…, „Psychologia w Szkole” 2014, nr 2, s. 63-69
Małgorzata Kuśpit, Fobia szkolna - analiza zjawiska, „Remedium” 2016, nr 3, s. 19-21
Agorafobia – lęk przed otwartą przestrzenią i sytuacjami, w których trudno byłoby znaleźć bezpieczne schronienie. Jest to więc także lęk przed wyjściem z domu, tłumem, podróżami.
Można przeczytać
Maja Kasprzak, Rozpowszechnienie agorafobii, w: Jacek Moskalewicz, Andrzej Kiejna, Bogdan Wojtyniak (red.), Kondycja psychiczna mieszkańców Polski. Raport z badań "Epidemiologia zaburzeń psychiatrycznych i dostęp do psychiatrycznej opieki zdrowotnej - EZOP Polska", Warszawa 2012, s. 214-218 (sygn. cz K XV-5/44 b).
Luis Antonio Umbelino, Nie mogąc być obecnym. O niepokoju agorafobicznym, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja” 2019, nr 1, s. 93-97
Aichmofobia - lęk przed ostrymi przedmiotami. Bardzo często jest pokazywana w filmach Romana Polańskiego.
Można przeczytać
Elżbieta Galczak, Wrogie mieszkanie Romana Polańskiego, „Kino” 1986, nr 7, s. 36-39
Bożena Janicka, Bicz, nóż i żyletka, „Kino” 2013, nr 6, s. 89
Akatyzja - lęk przed byciem w spoczynku. Objawia się nadmierną potrzebą ciągłego poruszania się. Przeciwieństwo akinezji.
Można przeczytać
Tomasz Zyss, Marta Banach, Andrzej Zięba, Akatyzja - diagnoza, patofizjologia i terapia, „Psychiatria Polska” 2009, nr 4, s. 387-402
Ankraofobia – lęk przed silnym wiatrem.
Można przeczytać
Joanna Pawlak, Joanna Gazda, Janusz Robakowski, Fobia wiatru (ankraofobia) - jako szczególna postać fobii specyficznej. Opis przypadku, „Psychiatria Polska” 2009, nr 5, s. 581-592
Arachnofobia – lęk przed pająkami.
Można przeczytać
Joanna Bartoń, Agata Blaut, Efektywność muzyki relaksacyjnej (klasycznej i wybranej samodzielnie) w terapii behawioralnej kobiet z arachnofobią, „Psychoterapia” 2011, nr 4, s. 41-50
Gelotofobia – lęk przed ośmieszeniem.
Można przeczytać
Katarzyna Tomaszek, Lęk przed ośmieszeniem - symptomy, geneza i konsekwencje dla funkcjonowania i rozwoju człowieka w biegu życia, w: Agnieszka Lasota, Katarzyna Tomaszek, Dynamizacja rozwoju człowieka od dzieciństwa do starości, Kraków 2019, s. 105-124 (sygn. 181035, cz V D-2/35)
Lęk egzystencjalny – „stan wrodzony natury ludzkiej, jeden z podstawowych czynników motywacyjnych, twórczych, ukierunkowujących człowieka ku autentycznemu życiu.” (Andrzej Juros).
Można przeczytać
Wiesław Łukaszewski, Julia Boguszewska, Strategie obrony przed lękiem egzystencjalnym, „Nauka” 2008, nr 4, s. 23-34
Lęk separacyjny (SAD) - lęk przed separacją w dzieciństwie.
Można przeczytać
Dagmara Kaczmarska (i in.), Dlaczego dziecko płacze za mamą?, „Wychowanie w Przedszkolu” 2012, nr 8, s. 28-31
Anna Krawczyk, Zaburzenia lękowe czy zaburzenia nastroju - jakie przejawy umożliwią ich rozpoznanie u ucznia i właściwą reakcję?, „Głos Pedagogiczny”, nr 129 (2021/2022), s. 65-70
Małgorzata Witas, Lęk separacyjny u dzieci, „Magazyn Szkolny”, nr 8/290 (kwiecień 2006), s. 30-31
Panika – nagły, ostry napad lęku.
Można przeczytać
Gill Donohoe, Tom Ricketts, Lęk i panika, w: Psychoterapia i poradnictwo. Podręcznik akademicki. 2, Sopot 2013, s. 84-94 (sygn. 169383/2, 169385/2, 172402/2, cz V D-1/45)
Adriana Kloskowska, Zrozumieć lęk. Jak skutecznie radzić sobie z niepokojem, obawą czy paniką?, „Głos Pedagogiczny”, nr 121 (2020/2021), s. 36-39
Katarzyna Kucewicz, Zaburzenia lękowe i napady paniki wywołane pandemią i izolacją, „Psychologia w Praktyce” 2021, nr 4, s. 34-39
Zespół lęku uogólnionego (generalized anxiety disorder, GAD) – stałe odczuwanie lęku, którego przyczyny nie sposób sprecyzować. Objawia się ciągłym niepokojem, często z drażliwością, napięciem mięśni i zaburzeniami snu.
Można przeczytać
Ciemne falowanie. Lęk uogólniony/wolno płynący (generalized anxiety disorder), „Wspólne Tematy” 2004, nr 3, s. 31-38.
Ciemne falowanie. Lęk uogólniony/wolno płynący (generalized anxiety disorder). Część II, „Wspólne Tematy” 2004, nr 4, s.24-32.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz