Nasze skarby – Cesare Baronio, Roczne dzieie kościelne. Od Narodzenia Pana y Bogá naszego lesusa Christusa

Oto dzieło o historycznej sławie:

Roczne dzieie kościelne. Od Narodzenia Pana y Bogá naszego lesusa Christusa. Wybráne z Rocznych Dzieiow Kościelnych Cesara Baroniusza, Kárdynała S.R.K. názwánych Annales Ecclesiastici, przez x. Piotra Skarge (...) w Krakowie, w Drukarniey Andrzeja Piotrkowczyka, 1603 (sygnatura: ZS 106501).

Ze strony tytułowej tego okazałego tomu, liczącego ponad 1240 stron (1202 liczbowane) i 30 cm wysokości wzdłuż grzbietu, moglibyśmy wnioskować, że posiadamy jego pierwsze wydanie. Wszak widnieje tam wyraźnie 1603 rok. Jednak dokładniejsza analiza każe zweryfikować pierwotne założenie. Okazuje się, że strona tytułowa została - ze względów wiadomych tylko twórcy mistyfikacji - doklejona później. Tego odkrycia (po żmudnej analizie) dokonała Celina Kontny, pracująca w naszej bibliotece (por. bibliografia).

Pierwsze wydanie odnajdziemy w Bibliotece Narodowej i Kórnickiej. W tej ostatniej - ponadto - niekompletne wydanie łacińskie Annales Ecclesiastici z 1609 r. W zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego - co bardzo interesujące - znajduje się niemiecka edycja pierwszego tomu Annalium Ecclesiasticorum, der Kirchen Histori (...), wydana w Ingolstatt (1594): ponadto - szesnastowieczne kompendium historii Kościoła, opracowane na podstawie Baroniusa (1599), łaciński komplet (12 tomów), wydany w Antwerpii (1589-1609) oraz kilka pojedynczych tomów z XIX stulecia. Wydaje się jednak, że na Śląsku to właśnie my w PBW posiadamy tę rzadką edycję.

Kim byt autor tak szeroko znanego dzieła? Cesare Baronio (Baronius) żył w latach 1538-1607. Oratorianin, doktor prawa, bliski współpracownik św. Filipa Neri (Nereusza), później spowiednik papieża Klemensa VIII i bibliotekarz watykański. Kandydat na papieża podczas konklawe w 1605 r. Jego koronne, dwunastotomowe dzieło: Annales Ecclesiastici a Christo nato ad unum 1198, ukazywało się w latach 1588-1607 (ostami tom - już po śmierci autora).

dowód nabycia (doklejony na tylnej wewnętrznej okładce)

Bibliografia (wybór)
Banaszak Marian, Historia Kościoła Katolickiego, t. 3, Czasy nowożytne, cz. 1-2, Warszawa 1989 (sygnatury: 130229, 122704/3-2, cz XXII-3/11)
Kontny Celina, O Sarmacie początków XVIII wieku – na podstawie jego własnych zapisków na marginesach lektury, w: Herich Elżbieta (red.), 75 lat Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach 1928-2003, Katowice 2003, s. 37-44 (sygnatury: 159247, cz IB V-2/IV/3)