piątek, 26 lipca 2019

Literackie lato – część 1

Utworów literackich o „letniej” tematyce jest bardzo wiele. Na przykład wiersze. Powstawały już w literaturze staropolskiej, by przypomnieć tylko Pieśń VII [II] (Słońce pali, a ziemia idzie w popiół prawie...) Jana Kochanowskiego lub Kanikułę albo psią gwiazdę Jana Andrzeja Morsztyna. Najwięcej takich utworów mamy w XX wieku, np. Strofy o późnym lecie Juliana Tuwima, Babie lato Leopolda Staffa, Lato w mieście (z tomu Wróble na dachu) oraz Lato (z tomu Korzec maku) Kazimierza Wierzyńskiego. Ale – oprócz pogodnych - są też wiersze bardzo nostalgiczne, np. Poemat o Chrystusie dziecięcym Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, w którym znajdujemy takie słowa:

Przemień słowa, odejmij nam patos,
czarnych kroków odejmij echo.
Poszybuję w zielone lato
na obłokach dziecięcych grzechów
.

Lato jest też tłem dla wielu utworów prozatorskich. Bardzo często – w literaturze dla dzieci i młodzieży, np. Szatan z siódmej kasy Kornela Makuszyńskiego, Wszystko inaczej lub Ten obcy Ireny Jurgielewiczowej. Ponieważ tematyka jest nader obszerna, przedstawimy jedynie książki z „latem” w tytule. I tylko te, które mamy w zbiorach.

Babie lato Haliny Auderskiej (sygn. 95593, 69761/2). Książka na pewno nie jest wybitnym dziełem. Stanowi świadectwo czasu, w którym powstała, dlatego niemało w niej ideologii. Najogólniej – to dalsze, już powojenne losy bohatera Ptasiego gościńca tej samej autorki, który zamieszkał na Ziemiach Odzyskanych.

Chłopi Władysława Stanisława Reymonta (sygn. 134372/2, 168839/4, cz D V-7/279 a). Dlaczego znalazły się w zestawie? Proste! Czwarty tom nosi tytuł Lato.

Czuwajcie w letnie noce Wiesława Jażdżyńskiego (sygn. 109564). Grupa harcerzy rozbiła obóz na Pojezierzu Warmińskim. Na młodych czeka tu niejedna przygoda związana z tropieniem szajki złodziei, usiłującej odnaleźć ukryty w podziemiach skarb junkrów pruskich.

Deszczowe lato Anny Kamieńskiej (sygn. 113596, 122767). Zbiór krótkich opowiadań bardzo różnorodnych pod względem treści. Tematyka oscyluje zawsze wokół spraw istotnych: życia, samotności, miłości. Ale nic tu nie zostaje zakończone, pozostawiając wrażenie szkicowości, ulotności, celowego niedopowiedzenia.

Gość z baru "Lato" Andrisa Jakubansa (sygn. 105685). Zbiór opowiadań napisanych z dowcipem i humorem, zazwyczaj zakończonych nieoczekiwaną pointą. 

Kolorowe lato Moniki Kotowskiej (sygn. 90929). Pozycja zawierająca dwa opowiadania: Listopad oraz – właśnie - Kolorowe lato. Interesująco wygląda to zestawienie dwóch jakże odmiennych w nastroju pór roku.

Lato Alberta Camusa (sygn. 95633). Zbiór esejów, prezentujących uroki algierskiego Oranu w upalne dni, a przede wszystkim noce. Nie brak tu także refleksji egzystencjalisty nad europejską cywilizacją i możliwymi przyczynami jej ewentualnego upadku. Ten interesujący zbiór (wraz z drugim, zatytułowanym Zaślubiny) prezentowałyśmy TUTAJ.

Lato 1932 Jarosława Iwaszkiewicza (sygn. 88997, 89117). Tom wierszy.

Lato leśnych ludzi Marii Rodziewiczówny (sygn. 122169). Rosomak, Pantera i Żuraw to chłopcy zamieszkujący drewniana chatkę w lesie. Jako miłośnicy lasu i jego mieszkańców, pomagają żyjącym tu zwierzętom, uprawiają ogród, wędrują i poznają przyrodę.

Lato Muminków Tove Jansson (sygn. 111247). Jeden tom z niezapomnianego dziewięciotomowego cyklu.

Lato po indiańsku Tytusa Karpowicza (sygn. 106818). Sensacyjno-przygodowa powieść dla młodzieży. Przygody nastolatka przebywającego na wakacjach w Karpiowskiej Puszczy. Chłopak przeżywa przygody z kłusownikami i wędrownymi Cyganami. Jednak największym wyzwaniem będzie dla niego spotkanie z okrutną bandą, której niecne plany postanawia udaremnić.

Lato w Nohant Jarosława Iwaszkiewicza (sygn. 92695, cz D III-3/22). W posiadłości George Sand spotyka się i pracuje kilkoro artystów: Chopin (kompozytor), Clésinger (rzeźbiarz), Rousseau (malarz), gospodyni (pisarka), wreszcie Maurycy – jej syn, który także próbuje pisać (ponoć nieudolnie). Zebrani prowadzą spor o wyższość dziedzin sztuki, które uprawiają. A w tle tych rozważań jest stale pogłębiająca się przepaść pomiędzy dawnymi kochankami – Chopinem i gospodynią. 

Dokończenie -  29 lipca.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz