poniedziałek, 28 lipca 2025

Nasze Skarby – Karol Sęczyk, Ochrona zdrowia górnika (1939)

Oto książka idealna na grudzień, czyli czas „okołobarbórkowy”, ale zaprezentujemy ją latem, by było niestandardowo:). „Ochrona zdrowia górnika. Zagadnienie higieny i bezpieczeństwa pracy w górnictwie śląskim” Karola Sęczyka, wydana w 1939 roku.

Autor, żyjący w latach 1889-1975, był – jak czytamy na stronie tytułowej – Naczelnikiem Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego w Katowicach. A oto treść publikacji, czyli spis treści:

„Wstęp historyczny; Czynniki niebezpieczeństwa w kopalniach; Szyb. Podszybie. Nadszybie. Sortownia; Praca na filarach i w przodkach; Transport urobku na dole; Narzędzia; Urządzenia elektryczne w kopalniach; Przewietrzanie kopalni. Niebezpieczeństwa wybuchów metanu i pyłu węglowego; Pożary i ratownictwo; Oświetlenie kopalni; Choroby zawodowe górników; Organizacja lecznictwa górników na Śląsku; Dozór górników. Organizacja nadzoru. Nauczanie i propaganda bezpieczeństwa pracy; Czas pracy i wydajność; Urządzenia sanitarno-techniczne; Warunki bytowania poza kopalniami; Podstawy prawne nadzoru nad higieną pracy”.

Nas szczególnie zainteresowały choroby zawodowe górników. Są to: pylica płuc (i jej rodzaje: krzemica i węglica; autor przedstawia także różnice między pylicą a gruźlicą płuc), glistnica, oczopląs. Sęczyk charakteryzuje wpływ pracy w kopalni na rozwój innych chorób: gośćca ostrego, przewlekłego i mięśniowego, wad zastawkowych serca, neuralgii, gruźlicy płuc, schorzeń górnych dróg oddechowych i zapalenia płuc, chorób przewodu pokarmowego.

W książce znajdujemy bardzo dużo unikatowych fotografii, m.in. z końmi w roli „siły roboczej”. Badaczy dawnych książek może zainteresować również odręczna dedykacja: „Z prośbą przyjęcia wręczył 20/4/1939 autor”.


Karol Sęczyk, Ochrona zdrowia górnika. Zagadnienie higieny i bezpieczeństwa pracy w górnictwie śląskim, Warszawa, Instytut Spraw Społecznych, 1939 (sygn. ZS 16505).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz