piątek, 10 listopada 2023

Był tym, który usprawiedliwiał

7 listopada minęła 110. rocznica urodzin Alberta Camusa - wielkiego pisarza i humanisty. Wspomnieniowe Zaślubiny i swoiste memento dla świata, może szczególnie Europy „Lato” - zaprezentowałyśmy TUTAJ, a „Dżumę” - TUTAJ. Dzisiaj będzie trochę pięknych cytatów o życiu, twórczości, etyce, obowiązku, które warto rozważyć. I może nawet wykorzystać podczas lekcji? A na końcu - szczególny dodatek.

„Zadaniem sztuki nie jest wydawanie dekretów czy zasiadanie na tronie, jej najważniejszym celem jest zrozumienie. Żadne (...) dzieło geniuszu ludzkiego nie było zbudowane na nienawiści i pogardzie. Dlatego artysta (...) nie jest sędzią, lecz tym, który usprawiedliwia.”

„Wolność sztuki nie byłaby cenna, gdyby jej celem była tylko wygoda artysty”.

„My, pisarze XX wieku, nie będziemy już nigdy samotni. Przeciwnie, powinniśmy wiedzieć, że nie wolno nam usuwać się poza zasięg ogólnej niedoli i że jedyna rzecz, jaka nas może usprawiedliwić - jeśli w ogóle może nas coś usprawiedliwić - to mówienie o tych, którzy tego robić nie mogą.”

„Córka garncarza Dibutadesa, która kochała pewnego chłopca, nakreśliła ostrzem cień jego profilu na ścianie. Jej ojciec, widząc rysunek, odkrył styl ornamentacyjny waz greckich. Miłość jest u początku wszystkich rzeczy.”

„Iść aż do końca. Zniknąć. Roztopić się w miłości. Wówczas twórcą będzie siła miłości, nie ja.”

„Tu rozumiem, co nazywają chwałą: Prawo do miłości bez granic." (Te słowa wyryto także na nagrobku pisarza).

„Są ludzie, którzy usprawiedliwiają świat, pomagają żyć samą swoją obecnością.”

„Ludzie sądzą, że zrobili dość, nie zabijając nikogo. W rzeczywistości żaden człowiek nie może umierać w spokoju, jeśli nie zrobił wszystkiego, co trzeba, aby inni żyli.”

„Zawsze jest rzeczą próżną chcieć się odciąć, choćby nawet od głupstw i okrucieństwa innych. (...) Albo się z nim współdziała, albo się je zwalcza.”

„Godna uwagi w człowieku jest nie rozpacz, ale przezwyciężenie i zapomnienie rozpaczy. Literatura rozpaczy nigdy nie będzie uniwersalna.”

„Każda filozofia jest usprawiedliwianiem siebie. Jedyną filozofią oryginalną byłaby taka, która  usprawiedliwiałaby drugiego.”

Wreszcie - szczególny dodatek. Dwie poetyckie wypowiedzi o Camusie:

„Jestem z rodu zwycięzców, a żyję śród klęsk,
Toczę bitwy o przyszłość kruszejącą w oczach (...)
Czas nasz jest mrocznym nurtem zadawanych cierpień
I podniety, że człowiek je może zadawać,
Co nam więcej zostało niż bunt pokonanych
I smak straconej sprawy, nieznany helotom.”
(Kazimierz Wierzyński, Z myślą o Albercie Camus)

„Wreszcie cóż jest pisarstwo
To urobienie ręki żeby nie zadrżała
Powściągnięcie języka - on jest płomień strachu
Ćwiczenia myśli (...)
Wreszcie cóż jest pisarstwo
Naucz się przebaczać
Każdego rana powtarzaj jąkanie Czekaj
Przyjdzie być może twoja chwila dżumy
byś umiał wyrzec słowo.”
(Ernest Bryll, Albertowi Camus)

Źródło zdjęcia TUTAJ.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz