O szkołach z przeszłości można pisać bez końca. W zbiorach mamy sporo interesujących materiałów, a nieustannie odkrywamy kolejne perły.
Profesora Mariana Falskiego (1881-1974), wybitnego pedagoga i działacza oświatowego, przedstawiać nie trzeba. Już tylko Elementarz unieśmiertelnił go w dziejach polskiej pedagogiki, chociaż zasług w tej dziedzinie miał zdecydowanie więcej. Oto jedna z publikacji, której był redaktorem: "Szkoły Rzeczypospolitej Polskiej w roku szkolnym 1930/31", wydana w roku 1933. Dzieło obszerne (ponad 50 stron wstępu i 900 stron tekstu), wartościowe, zadziwiające liczbą statystycznych ujęć i wnikliwością w analizowaniu zagadnienia. Można stwierdzić, że o placówkach oświatowych w tamtym roku szkolnym zawiera absolutnie wszystko.
Okazały tom został podzielony na cztery części:
Część 1, czyli swoisty wstęp, prezentuje dane do spisu, podział i organizację szkół, układ terytorialny placówek oświatowych, opłaty szkolne, szczegółowe informacje o „lokalach szkolnych”, zestawienie nauczycieli i uczniów (pod każdym możliwym względem), a ponadto tablice liczbowe i mapy.
Część 2 to spis szkół według typów i poziomów, ujmujący: przedszkola, szkoły ogólnokształcące, gimnazjalne, nauczycielskie, zawodowe, dokształcające zawodowe, wyższe, Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych w Warszawie. W ujęciu tabelarycznym znajduje się każda placówka pod względem nazwy, adresu, wysokości opłaty rocznej, organizacji (liczby klas), lokalu (liczby sal i metrów kwadratowych powierzchni użytkowej), liczby uczniów (ogółem i zamieszkałych w internatach).
Część 3 zawiera niezliczone "Skorowidze", część 4 - "Tabelę województw i powiatów w spisie szkół", czyli - znowu - tabelki i tabele. Mnóstwo szczegółów. "Kopalnia" informacji. Źródło, które można analizować miesiącami i z którego można czerpać wiedzę do licznych opracowań własnych. Wartościowa, wnikliwa lektura nie tylko dla poszukiwaczy oświatowych ciekawostek.
Marjan Falski (red.), Szkoły Rzeczypospolitej Polskiej w roku szkolnym 1930/31, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, 1933 (sygnatura: ZS 9325).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz