Egipt i Bliski Wschód około 1400 r. p.n.e. Mozaika ludzi i zdarzeń. Wielkie chwile dziejowe i te niemające znaczenia dla ogółu, prywatne, utopione w mroku odległych tysiącleci. Na ich tle jeden człowiek o imieniu zmienionym na Ten, Który Jest Samotny, czyli „Egipcjanin Sinuhe” (Sinuhe egyptiläinen) MIKI WALTARIEGO (1908-1979).
Sinuhe. Uczestnik i świadek największych wydarzeń swego czasu. Widział i przeżył (prawie) wszystko… Wstrząsy dziejowe, wynoszące na trony władców i z nich strącające… Liczne państwa starożytnego świata i krainy: Syrię, Babilonię, Mitanni, Kretę… Poznał przedstawicieli elit i nędzarzy… Smak bogactwa i gorycz nędzy… Miłość, nienawiść, samotność i wygnanie…
Nikt zaś nie poznał pochodzenia Sinuhe. Został znaleziony – jak Mojżesz – w łódeczce płynącej Nilem. Kipa zabrała go do domu w Tebach, gdzie dorastał w otoczeniu kobiety i jej męża, Senmuta, lekarza biedoty. Zrazu myślał o karierze żołnierza, ale ostatecznie poszedł w ślady ojca. Znajomy rodziny, Ptahor, umożliwił mu wejście do Domu Życia, gdzie – będąc kapłanem najniższego stopnia – mógł uczyć się medycyny. Jako student poznał kurtyzanę, Nefer, a fascynacja złą kobietą spowodowała z czasem fatalne skutki. Ale wówczas wszystko przebiegało po jego myśli. Zaczął robić zawodową karierę. Dotarł nawet na dwór Amenhotepa IV i otrzymał stanowisko królewskiego trepanatora. Za pracę otrzymywał pieniądze z dworu faraona, więc mógł sobie pozwolić na zakup niewolnika, Kaptaha. Ten – nieco ułomny (nie miał jednego oka), ale bardzo sprytny – szybko zdobył zaufanie swego pana. Dobra passa trwała. Do czasu…
Pewnego dnia jego droga życiowa ponownie skrzyżowała się ze ścieżką uczęszczaną przez podstępną Nefer. I zaczął tracić to, co zgromadził. Dla tej kobiety roztrwonił dobytek własny i rodziców, a po ich zgonie nie miał nawet środków na pochowanie najbliższych. Ciała przyjęła pustynia…
Zemsta na Nefer nie była słodka. Nie miał już nic… oprócz Kaptaha. Razem wyjechali z Egiptu do ościennego kraju. Odtąd nieustannie wędrowali dalej i dalej… Przystanek nastąpił przy boku Merit, dziewczyny pracującej jako służąca w karczmie, która urodziła Sinuhe syna, Tota. Po chwilowym zwolnieniu życiowego biegu znowu zasiadł na dziejowej karuzeli. Przeżywał niezliczone przygody, a gdy wreszcie postanowili wrócić do Egiptu, władzę przejął nowy faraon, Horemheb, niegdyś jego przyjaciel. Czy Wiecznego Wędrowca czekał wreszcie odpoczynek po trudach? Nie. Władca posłał go na dożywotnie wygnanie…
Odludny brzeg Morza Czerwonego. Fale biją o brzeg. Myśli biegną ku temu, co było. I ku temu, co niebawem nastąpi. Starzec spisuje dzieje swojego burzliwego życia. Tak, to Sinuhe. Wygnaniec. Prawie Archetyp. Człowiek.
Ps. Starożytny Egipt w literaturze TUTAJ. Literacka starożytność TUTAJ, TUTAJ i TUTAJ.
Mika Waltari, Egipcjanin Sinuhe, t. 1-2, tł. Zygmunt Łanowski, wyd. 5, Warszawa 1987. ISBN 83-07-01108-6 (sygn. 118739/1-2). Także wyd. 6, 1989. ISBN 8307011086 (sygn. 128407/1-2).
Można zobaczyć
Egipcjanin Sinuhe (The Egyptian). Reż. Michael Curtiz. 1954. USA. 139 min. Główne role: Edmund Purdom, Peter Reynolds, Peter Ustinov, Jean Simmons, Michael Wilding, Angela Clarke, Bella Darvi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz