poniedziałek, 4 maja 2020

Czy znasz te zawody?

Proponujemy mały test wiedzy o dawnych lub ginących zawodach (na marginesie świętowania 1 Maja). Można go wykorzystać (lub wzbogacić na własny użytek w dowolny sposób). Przedtem – kilka cytatów o ludzkiej pracy. Ku refleksji.

Ilustracjami są dziś prezentacje kilku artykułów z „Forum Nauczycieli” 2018, nr 3, szczególnie bogatego w teksty dotyczące edukacji oraz preorientacji zawodowej. Czasopismo (zatem również artykuły) dostępne w Czytelni PBW oraz w Sieci (TUTAJ).

Im cięższa praca, w której się spalasz, tym więcej daje ci radości. Im więcej dajesz, tym bardziej rośniesz. Ale musi być ktoś, kto będzie brał. A dawać to nie znaczy tracić.
(Antoine de Saint-Exupéry, Twierdza)

Nie praca jest hańbą, ale próżnowanie.
(Hezjod)

Praca nie może być traktowana – nigdy i nigdzie – jako towar, bo człowiek nie może być dla człowieka towarem, ale musi być podmiotem. (…) Praca otwiera w życiu społecznym cały wymiar podmiotowości człowieka, a także podmiotowości społeczeństwa, złożonego z ludzi pracujących. Trzeba zatem widzieć wszystkie prawa człowieka w związku z jego pracą i wszystkim czynić zadość.
(Jan Paweł II, Homilia dla świata pracy, Gdańsk, 1987 r.)

Człowiek dzisiejszy zdaje się stale zagrożony przez to, co jest jego wytworem, co jest wynikiem pracy jego rąk, a zarazem – i bardziej jeszcze – pracy jego umysłu, dążeń jego woli. Owoce tej wielorakiej działalności człowieka zbyt rychło i w sposób najczęściej nieprzewidywalny (…) skierowują się przeciw człowiekowi. (…) Na tym zdaje się polegać główny rozdział dramatu współczesnej ludzkiej egzystencji w jej najszerszym i najpowszechniejszym wymiarze. Człowiek coraz bardziej bytuje w lęku. Żyję w lęku, że jego wytwory (…) mogą zostać w sposób radykalny obrócone przeciwko człowiekowi.
(Jan Paweł II, Redemptor hominis)

Nigdy nie mów ludziom, w jaki sposób mają coś zrobić. Powiedz im, co trzeba zrobić, a oni zaskoczą cię pomysłowością.
(gen. George S. Patton)


A teraz już test. Oto 25 profesji. Prosimy o podanie, czym zajmowały się osoby je wykonujące. Odpowiedzi – poniżej. Zatem, co robili: bartnik, blicharz, ceklarz, folusznik, fornal, gonciarz, gręplarz, kaletnik, karpiniarz, klikon, kołtryniarz, konwisarz, ludwisarz, masztalerz, mincerz, panwisarz, pasamotnik, prasoł, puszkarz, słodownik, snycerz, strycharz, werker, wolarz, wyrobnik?

Odpowiedzi.
1.    Bartnik (bartodziej) – osoba mająca przywilej dostarczania miodu królowi.
2.    Blicharz - wybielacz płótna.
3.  Ceklarz – mieszkaniec miasta, całodobowo pilnujący w nim porządku, tzn. zajmujący się także łapaniem włóczęgów i żebraków.
4. Folusznik – rzemieślnik zajmujący się przygotowywaniem tkanin oraz czyszczeniem ubrań.
5.    Fornal (rataj) - najemny robotnik rolny obsługujący konie.
6.    Gonciarz – rzemieślnik wyrabiający gonty lub pokrywający nimi dach.
7.    Gręplarz – pracownik zajmujący się czyszczeniem wełny, z której miało zostać wyprodukowane sukno.
8.    Kaletnik – osoba zajmująca się produkcją drobnej galanterii skórzanej.
9.   Karpiniarz – osoba zajmująca się wykopywaniem karp (po ścięciu drzewa) i przygotowaniem ich do obróbki.
10.   Klikon (krzykacz miejski) - osoba ogłaszająca informacje.
11.  Kołtryniarz (szpalernik) - wytwórca drukowanych i malowanych obić oraz tapet.
12.   Konwisarz – rzemieślnik zajmujący się wyrobem przedmiotów z cyny i spiżu.
13.   Ludwisarz (brązownik) – rzemieślnik odlewający dzwony, świeczniki, lufy, posągi i inne przedmioty codziennego użytku z brązu, miedzi i mosiądzu.
14.    Masztalerz – osoba zajmująca się końmi w stadninach.
15.    Mincerz (mincarz) – pracownik mennicy produkujący monety.
16.    Panwisarz - wytwórca patelni.
17.   Pasamonik (szmuklerz) – wytwórca pasów, galonów, frędzli, taśm i innych wyrobów pasmanteryjnych.
18.    Prasoł – kupiec zajmujący się sprzedażą mięsa i soli.
19.   Puszkarz – osoba wyrabiająca broń palną (głównie armaty i działa) ze spiżu.
20.    Słodownik – osoba przygotowująca słód do warzenia piwa.
21.   Snycerz - artysta lub rzemieślnik rzeźbiący w drewnie, a dawniej także w kamieniu.
22.    Strycharz (ceglarz, cegielnik) – wytwórca cegieł.
23.    Werker – wytwórca cyferblatów zegarowych.
24. Wolarz (wołownik) – pracownik zajmujący się hodowlą i przysposobieniem wołu do prac polowych.
25.    Wyrobnik - osoba wynajmująca się do różnych prac u gospodarza folwarku.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz