Dzisiaj jeszcze kilka tematów. Pierwszy - szczególnie aktualny.
Temat
Społeczeństwo w stanie totalnego zagrożenia. Omów na wybranych przez siebie przykładach literackich.
Podpowiedź
Niektóre totalne zagrożenia:
- katastrofy, klęski elementarne (powodzie, pożary), także klęski ekologiczne, np. Biblia (potop - Rdz 6-8,9; Sodoma i Gomora - Rdz 19,1-29); Pożar w Kaplicy Sykstyńskiej A.D. 1998 Gustawa Herlinga-Grudzińskiego; Terrarium [wiersz] Kazimierza Wierzyńskiego;
- katastrofy na miarę kosmiczną, np. Biblia (czasy ostateczne - Ml 2-3, Łk 21,10-11 i 25-26;, Apokalipsa św. Jana); Hymny Jana Kasprowicza; Zmierzch Zachodu Oskara Spenglera; Dwa końce świata Antoniego Słonimskiego; Piosenka o końcu świata (TUTAJ), Trzy zimy Czesława Miłosza.
- inwazje obcych cywilizacji, np. Wojna światów Herberta George'a Wellsa; Planeta małp Pierre'a Boulle'a; Inwazja z Aldebarana Stanisława Lema; Inwazja jaszczurów Karela Čapka; Piknik na skraju drogi braci Borisa i Arkadija Strugackich (TUTAJ);
- epidemie (także w ujęciu metaforycznym), np. Dżuma Alberta Camusa (TUTAJ); Miasto ślepców Jose Saramago;
- zagrożenia ze strony nauki, nieobliczalnych wynalazców; eksperymenty medyczne na ludziach, np. Frankenstein Mary W. Shelley; Nowy wspaniały świat Aldousa Huxleya; Fizycy Friedricha Dürrenmatta; Wyspa doktora Moreau Wellsa (TUTAJ); Kongres futurologiczny Stanisława Lema (TUTAJ);
- wojny światowe, rewolucje, terroryzm, np. Historia, Moce, Z lasu Krzysztofa Kamila Baczyńskiego; Folwark zwierzęcy George'a Orwella; Szewcy, Pożegnanie jesieni Stanisława Ignacego Witkiewicza; Palę Paryż Brunona Jasieńskiego;
- zagrożenia atomowe, np. Końcówka Samuela Becketta; Ostatni brzeg Nevila Shute'a (TUTAJ);
- totalitaryzm, władza absolutna, system obozów pracy przymusowej, np. My Jewgienija Zamiatina (TUTAJ); Rok 1984 George'a Orwella (TUTAJ); Raport z oblężonego miasta Zbigniewa Herberta; Człowiek z Wysokiego Zamku Philipa K. Dicka; Mała apokalipsa Tadeusza Konwickiego; Inny świat Herlinga-Grudzińskiego (TUTAJ); Archipelag GUŁag Aleksandra Sołżenicyna; Opowiadania Tadeusza Borowskiego (TUTAJ):
Zakładamy podwaliny jakiejś nowej, potwornej cywilizacji. Teraz dopiero poznałem cenę starożytności. (…) Ta starożytność, która była olbrzymim koncentracyjnym obozem, gdzie niewolnikowi wypalano znak własności na czole i krzyżowano za ucieczkę. Ta starożytność, która była wielką zmową ludzi wolnych przeciw niewolnikom (U nas, w Auschwitzu).
- inne katastrofy i zagrożenia, np. Ballada z tamtej strony, Przedświt, Ze wsi, Żal Józefa Czechowicza; Droga Cormaca McCarthy'ego (TUTAJ).
Temat
Społeczeństwo w stanie totalnego zagrożenia. Omów na wybranych przez siebie przykładach literackich.
Podpowiedź
Niektóre totalne zagrożenia:
- katastrofy, klęski elementarne (powodzie, pożary), także klęski ekologiczne, np. Biblia (potop - Rdz 6-8,9; Sodoma i Gomora - Rdz 19,1-29); Pożar w Kaplicy Sykstyńskiej A.D. 1998 Gustawa Herlinga-Grudzińskiego; Terrarium [wiersz] Kazimierza Wierzyńskiego;
- katastrofy na miarę kosmiczną, np. Biblia (czasy ostateczne - Ml 2-3, Łk 21,10-11 i 25-26;, Apokalipsa św. Jana); Hymny Jana Kasprowicza; Zmierzch Zachodu Oskara Spenglera; Dwa końce świata Antoniego Słonimskiego; Piosenka o końcu świata (TUTAJ), Trzy zimy Czesława Miłosza.
- inwazje obcych cywilizacji, np. Wojna światów Herberta George'a Wellsa; Planeta małp Pierre'a Boulle'a; Inwazja z Aldebarana Stanisława Lema; Inwazja jaszczurów Karela Čapka; Piknik na skraju drogi braci Borisa i Arkadija Strugackich (TUTAJ);
- epidemie (także w ujęciu metaforycznym), np. Dżuma Alberta Camusa (TUTAJ); Miasto ślepców Jose Saramago;
- zagrożenia ze strony nauki, nieobliczalnych wynalazców; eksperymenty medyczne na ludziach, np. Frankenstein Mary W. Shelley; Nowy wspaniały świat Aldousa Huxleya; Fizycy Friedricha Dürrenmatta; Wyspa doktora Moreau Wellsa (TUTAJ); Kongres futurologiczny Stanisława Lema (TUTAJ);
- wojny światowe, rewolucje, terroryzm, np. Historia, Moce, Z lasu Krzysztofa Kamila Baczyńskiego; Folwark zwierzęcy George'a Orwella; Szewcy, Pożegnanie jesieni Stanisława Ignacego Witkiewicza; Palę Paryż Brunona Jasieńskiego;
- zagrożenia atomowe, np. Końcówka Samuela Becketta; Ostatni brzeg Nevila Shute'a (TUTAJ);
- totalitaryzm, władza absolutna, system obozów pracy przymusowej, np. My Jewgienija Zamiatina (TUTAJ); Rok 1984 George'a Orwella (TUTAJ); Raport z oblężonego miasta Zbigniewa Herberta; Człowiek z Wysokiego Zamku Philipa K. Dicka; Mała apokalipsa Tadeusza Konwickiego; Inny świat Herlinga-Grudzińskiego (TUTAJ); Archipelag GUŁag Aleksandra Sołżenicyna; Opowiadania Tadeusza Borowskiego (TUTAJ):
Zakładamy podwaliny jakiejś nowej, potwornej cywilizacji. Teraz dopiero poznałem cenę starożytności. (…) Ta starożytność, która była olbrzymim koncentracyjnym obozem, gdzie niewolnikowi wypalano znak własności na czole i krzyżowano za ucieczkę. Ta starożytność, która była wielką zmową ludzi wolnych przeciw niewolnikom (U nas, w Auschwitzu).
- inne katastrofy i zagrożenia, np. Ballada z tamtej strony, Przedświt, Ze wsi, Żal Józefa Czechowicza; Droga Cormaca McCarthy'ego (TUTAJ).
Temat
Nienawiść nigdy nie będzie miała w świecie ostatniego słowa (św. Jan Paweł II). Czy zgadzasz się z tą opinią? Przedstaw swoje stanowisko posługując się przykładami utworów literackich z minimum trzech epok.
Podpowiedź
Niektóre utwory ukazujące zwycięstwo człowieka nad nienawiścią i duchem odwetu, zemsty: Biblia (np. kobieta prowadząca życie grzeszne - Łk 7,36-50; "dobry" łotr – Łk 23,39-43; konieczność przebaczenia – Mt 6,14-15; "nie daj zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj" – Rz 12,21); Krzyżacy [Jurand ze Spychowa] (TUTAJ), Pan Wołodyjowski [np. jego postawa wobec Ketlinga, który zabrał mu narzeczoną], Quo vadis Henryka Sienkiewicza (TUTAJ); Dziadów część III Adama Mickiewicza [Ksiądz Piotr] (TUTAJ, TUTAJ); Ben Hur Lewisa Wallace'a; literatura ukazująca czasy wojny i okupacji, np. Przed nieznanym Trybunałem [esej Święty] Jana Józefa Szczepańskiego.
Nienawiść nigdy nie będzie miała w świecie ostatniego słowa (św. Jan Paweł II). Czy zgadzasz się z tą opinią? Przedstaw swoje stanowisko posługując się przykładami utworów literackich z minimum trzech epok.
Podpowiedź
Niektóre utwory ukazujące zwycięstwo człowieka nad nienawiścią i duchem odwetu, zemsty: Biblia (np. kobieta prowadząca życie grzeszne - Łk 7,36-50; "dobry" łotr – Łk 23,39-43; konieczność przebaczenia – Mt 6,14-15; "nie daj zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj" – Rz 12,21); Krzyżacy [Jurand ze Spychowa] (TUTAJ), Pan Wołodyjowski [np. jego postawa wobec Ketlinga, który zabrał mu narzeczoną], Quo vadis Henryka Sienkiewicza (TUTAJ); Dziadów część III Adama Mickiewicza [Ksiądz Piotr] (TUTAJ, TUTAJ); Ben Hur Lewisa Wallace'a; literatura ukazująca czasy wojny i okupacji, np. Przed nieznanym Trybunałem [esej Święty] Jana Józefa Szczepańskiego.
Temat
W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niż na pogardę (Albert Camus). Czy zgadzasz się z tą opinią? Przedstaw swoje stanowisko posługując się przykładami z utworów literackich oraz postaci znanych Ci z historii i życia społecznego.
Podpowiedź
Ten temat już kiedyś opracowałam. Spójrzmy nań jeszcze raz. Dodajmy nowe teksty i postaci. Niektóre utwory literackie ukazujące różne rodzaje życiowego bohaterstwa: Krzyżacy [heroizm przebaczenia - Jurand ze Spychowa], Quo vadis [odwaga męczenników] Sienkiewicza; Ludzie bezdomni Żeromskiego [prometeizm doktora Judyma] (TUTAJ); Dżuma Camusa [np. decyzje doktora Rieux i Ramberta]; Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego [męstwo młodzieży]; Przed nieznanym Trybunałem [esej Święty] Szczepańskiego; Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall (TUTAJ); Brat naszego Boga Karola Wojtyły (św. Jana Pawła II).
Dla zainteresowanych! Bardzo piękne, niecodzienne przykłady postaci, których życiową decyzję można podziwiać, mamy w: Opowieści o dwóch miastach Charlesa Dickensa (TUTAJ) i w Błogosławionej, świętej Herlinga-Grudzińskiego (TUTAJ).
Niektóre postaci historyczne i z życia społecznego:
- osoby ratujące życie innych w ekstremalnie trudnych sytuacjach, lekarze, personel medyczny, misjonarze, np. Irena Sendlerowa, Albert Schweitzer (TUTAJ), Janusz Korczak, św. Matka Teresa z Kalkuty, o. Marian Żelazek;
- nauczyciele, np. Ludwika Wawrzyńska, która uratowała dzieci z płonącego mieszkania, sama przy tym ginąc. Wisława Szymborska poświęciła jej wiersz pt. Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej;
- żołnierze, oficerowie, osoby walczące w ruchu oporu, np. rtm. Witold Pilecki, Danuta Siedzikówna "Inka", "żołnierze wyklęci";
- naukowcy, wynalazcy, np. Ludwik Pasteur, Michael Faraday (TUTAJ), odkrywcy szczepionki przeciwko AIDS (TUTAJ);
- podróżnicy, odkrywcy, himalaiści, np. Thor Heyerdahl (TUTAJ), Jerzy Kukuczka, Artur Hajzer (TUTAJ), Tenzing (TUTAJ).
W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niż na pogardę (Albert Camus). Czy zgadzasz się z tą opinią? Przedstaw swoje stanowisko posługując się przykładami z utworów literackich oraz postaci znanych Ci z historii i życia społecznego.
Podpowiedź
Ten temat już kiedyś opracowałam. Spójrzmy nań jeszcze raz. Dodajmy nowe teksty i postaci. Niektóre utwory literackie ukazujące różne rodzaje życiowego bohaterstwa: Krzyżacy [heroizm przebaczenia - Jurand ze Spychowa], Quo vadis [odwaga męczenników] Sienkiewicza; Ludzie bezdomni Żeromskiego [prometeizm doktora Judyma] (TUTAJ); Dżuma Camusa [np. decyzje doktora Rieux i Ramberta]; Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego [męstwo młodzieży]; Przed nieznanym Trybunałem [esej Święty] Szczepańskiego; Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall (TUTAJ); Brat naszego Boga Karola Wojtyły (św. Jana Pawła II).
Dla zainteresowanych! Bardzo piękne, niecodzienne przykłady postaci, których życiową decyzję można podziwiać, mamy w: Opowieści o dwóch miastach Charlesa Dickensa (TUTAJ) i w Błogosławionej, świętej Herlinga-Grudzińskiego (TUTAJ).
Niektóre postaci historyczne i z życia społecznego:
- osoby ratujące życie innych w ekstremalnie trudnych sytuacjach, lekarze, personel medyczny, misjonarze, np. Irena Sendlerowa, Albert Schweitzer (TUTAJ), Janusz Korczak, św. Matka Teresa z Kalkuty, o. Marian Żelazek;
- nauczyciele, np. Ludwika Wawrzyńska, która uratowała dzieci z płonącego mieszkania, sama przy tym ginąc. Wisława Szymborska poświęciła jej wiersz pt. Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej;
- żołnierze, oficerowie, osoby walczące w ruchu oporu, np. rtm. Witold Pilecki, Danuta Siedzikówna "Inka", "żołnierze wyklęci";
- naukowcy, wynalazcy, np. Ludwik Pasteur, Michael Faraday (TUTAJ), odkrywcy szczepionki przeciwko AIDS (TUTAJ);
- podróżnicy, odkrywcy, himalaiści, np. Thor Heyerdahl (TUTAJ), Jerzy Kukuczka, Artur Hajzer (TUTAJ), Tenzing (TUTAJ).
Temat
Nadzieja nie jest matką głupich lecz wtajemniczeniem mądrych (ks. Jan Twardowski). Czy zgadzasz się z tą opinią? Uzasadnij na podstawie wybranych przez siebie utworów literackich.
Podpowiedź
Nadzieja nie jest matką głupich lecz wtajemniczeniem mądrych (ks. Jan Twardowski). Czy zgadzasz się z tą opinią? Uzasadnij na podstawie wybranych przez siebie utworów literackich.
Podpowiedź
Niektóre teksty mogące pomóc w argumentowaniu: Biblia (np. Księga Hioba; 1 Kor 13,13; niezawodność nadziei - Rz 5,5); Exegi monumentum [nadzieja wiecznej sławy] Horacego; Boska Komedia [napis nad piekłem: "Porzućcie wszelką nadzieję, którzy tu wchodzicie"] Dantego Alighieri; Ku Muzom, Pieśń VII(I), Pieśń IX (II), Pieśń XXIV(II) Jana Kochanowskiego; Dziadów cz. III [Widzenie ks. Piotra] Mickiewicza; Testament mój Słowackiego; Inny świat Herlinga-Grudzińskiego; Zdążyć przed Panem Bogiem Krall; *** [ciekawy jest przylądek wszelakiej nadziei] Haliny Poświatowskiej; Kilka słów o wierze, nadziei i miłości (tom poezji i liczne wiersze) Jana Twardowskiego; Zamek nadziei (tom poezji Bułata Okudżawy (TUTAJ).
Temat
Kpina i ironia są skutecznym sposobem walki z wadami człowieka i społeczeństwa. Prawda czy fałsz? Rozważ na przykładzie utworów z (minimum) trzech różnych okresów literackich.
Podpowiedź
Kpina i ironia może pojawić się w bardzo różnorodnych utworach, ale istnieją również gatunki literackie i kategorie estetyczne, w których uwydatnia się szczególnie. Są to m.in.:
- bajki, np. Ezopa, Ignacego Krasickiego, Adama Mickiewicza;
- satyry, np. Satyra na leniwych chłopów, Krzysztofa Opalińskiego, Adama Naruszewicza, Krasickiego.
Także niektóre:
- fraszki, np. Jana Kochanowskiego, Stanisława Jerzego Leca (TUTAJ);
- komedie, np. Aleksandra Fredry, Moliere’a, Franciszka Zabłockiego; commedia dell’arte (np. Carla Goldoniego);
- poematy dygresyjne, np. Beniowski Słowackiego.
Kategorie estetyczne, np. groteska (Stanisława Ignacego Witkiewicza, Sławomira Mrożka, Witolda Gombrowicza).
Tymi ćwiczeniami skończyliśmy cykl tegorocznych spotkań w Kąciku. Wszystkim Maturzystom serdecznie życzymy zdania egzaminów, pięknych wyników i pomyślnej realizacji życiowych planów i marzeń. Oczywiście, zapraszamy do regularnego czytania naszego bloga. Wierzymy, że każdy znajdzie tu coś dla siebie! Ps. Piszemy - jak widać - na zielono, czyli w kolorze nadziei.
Kpina i ironia są skutecznym sposobem walki z wadami człowieka i społeczeństwa. Prawda czy fałsz? Rozważ na przykładzie utworów z (minimum) trzech różnych okresów literackich.
Podpowiedź
Kpina i ironia może pojawić się w bardzo różnorodnych utworach, ale istnieją również gatunki literackie i kategorie estetyczne, w których uwydatnia się szczególnie. Są to m.in.:
- bajki, np. Ezopa, Ignacego Krasickiego, Adama Mickiewicza;
- satyry, np. Satyra na leniwych chłopów, Krzysztofa Opalińskiego, Adama Naruszewicza, Krasickiego.
Także niektóre:
- fraszki, np. Jana Kochanowskiego, Stanisława Jerzego Leca (TUTAJ);
- komedie, np. Aleksandra Fredry, Moliere’a, Franciszka Zabłockiego; commedia dell’arte (np. Carla Goldoniego);
- poematy dygresyjne, np. Beniowski Słowackiego.
Kategorie estetyczne, np. groteska (Stanisława Ignacego Witkiewicza, Sławomira Mrożka, Witolda Gombrowicza).
Tymi ćwiczeniami skończyliśmy cykl tegorocznych spotkań w Kąciku. Wszystkim Maturzystom serdecznie życzymy zdania egzaminów, pięknych wyników i pomyślnej realizacji życiowych planów i marzeń. Oczywiście, zapraszamy do regularnego czytania naszego bloga. Wierzymy, że każdy znajdzie tu coś dla siebie! Ps. Piszemy - jak widać - na zielono, czyli w kolorze nadziei.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz