poniedziałek, 1 lutego 2021

Jakby chciał w swych utworach namalować całe bogactwo świata

W styczniu minęła setna urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Lubimy jego twórczość. Wzrusza nas jego los. Zachwyca obrazowanie wierszy. Dużo w nich kolorów. Jakby chciał w swych utworach namalować całe bogactwo świata. Tak, namalować. Przecież pięknie rysował. Marzył o Akademii Sztuk Pięknych, ale te plany pokrzyżowała okrutna wojna. O barwach w tej twórczości niemało już napisano. Dorzucamy kolejny fragment do mozaiki.

Biały, mleczny

To idzie święty w czerni przynosząc biel palców. –
(Św. Franciszek)

Brązowy, rdzawy, rudy

Haftowali ci, syneczku, smutne oczy rudą krwią,
(Elegia o... [chłopcu polskim])

Czarny, hebanowy, kary

zetrzyj  z  włosów   pył  bitewny,
tych  lat  gniewnych
czarny   pył.

(Niebo  złote  ci  otworzę...)

Czerwony, krwawy, purpurowy, rubinowy

Kto  z  was  wierzy,  że  oto  po  polanie czerwonych  obłoków
przebiegł  koń  apokalipsy  i  znikł?

(Wyzwanie)

Fioletowy, liliowy

Czy zobaczę te oczy fioletem głębokie,
w których niebo ojczyste chmur rośnie natłokiem
pod lukiem triumfalnym napiętym w brwi czerni?…

(L'Esclave, tłum. z J. M. d'Hérédia)

Niebieski, błękitny, chabrowy, granatowy, lazurowy, modry, siny, turkusowy

dzień  przyjedzie lazurowym   pociągiem  westchnienia.
Zaczniemy
niebo  w  błękitne   plamy  na  łąkach  zamieniać

(Mistyka)

Różowy

Modry ptaku, przynieś
pogłos o zwierzynie,
zarzuć tropu nić
na różowe kły.

(Łowy. Ballada)

Srebrny  

Więc ma Barbara srebrne
ciało.

(Biała magia)

Szary, bury

W  mocnych  fontannach  bezgranicznych barw
szarość uwiędła.

(Kantylena)

Zielony, malachitowy

Wisło (…)
Rzeko  snów  o zielonym   wodniku,

(Wisła)

Złoty, pozłacany

A  oto  mamy  niebios złoty  namiot,
(Dzieło dla rąk)

Żółty

malowali krajobrazy w żółte ściegi pożóg,
(Elegia o… [chłopcu polskim])

Poezja Baczyńskiego – pełna kolorów. Poczytasz jego wiersze zwracając uwagę na opalizację barw?

Warto poczytać
Anna Kister, Kolor w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 2, s. 193-222 (sygn. cz M XVIII-4/9).
Monika Klukas, Dobre Smoki Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2001, z. 4, s. 149-171 (TUTAJ).
Paweł Paziak, A pełno było krwi na ziemi i w obłokach - konotacje semantyczne krwi w poezji K.K. Baczyńskiego, „Poradnik Językowy” 2005, nr 4, s. 59-73 (sygn. cz M XXII-7/9).
Marta Potaś, O znaczeniu bieli. Od oznaczania do symbolizowania. Pomysł lekcji w klasie piątej, „Ojczyzna-Polszczyzna” 1996, nr 3, s. 35-36 (sygn. cz M XIV-8 a).
Stanisław Stabro, Chwila bez imienia. O poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, wyd. 2, Kraków 2003. ISBN 8324202013 (sygn. 167658).
Jerzy Święch, Poeci i wojna. Rozprawy i szkice, Warszawa 2000. ISBN 8301132418 (sygn. 153032, 154214, 161281)
Kazimierz Wyka, Krzysztof Baczyński 1921-1944, Kraków 1961 (sygn. cz VI-6/31).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz