piątek, 24 czerwca 2022

Nasze Skarby - "Traktat pokoju (...) podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r."

Mamy ten sławny dokument! Format – 34 cm, objętość - 228 strony. Nie znamy jego edytora, ale wiemy, że został wydany w Warszawie w 1919 roku. Oto co widzimy na stronie tytułowej (pisownia oryginalna): "Traktat pokoju między mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Niemcami podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r.; Protokuł podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r.; Traktat między głównemi mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Polską podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r."

Początek, to "Traktat między Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej, Imperjum W. Brytanji, Francji, Włoch i Japonji z jednej strony, a Niemcami z drugiej strony. Za USA podpisali go: Wielmożny Woodrow Wilson (i kilka innych osób), a za Wielką Brytanię -  Jaśnie Wielmożny David Lloyd George, M.P., Pierwszy Lord Skarbu i Pierwszy Minister" (oraz inne osoby).

Wśród krajów, których przedstawiciele złożyli podpisy są - o dziwo! - w większości państwa nieeuropejskie. Oto jak je wymieniono: "Kanada, Commonwealth Australijski, Związek Południowo-Afrykański, Dominium Nowej Zelandji, Indje, Republika Francuska, Królestwo Włoch, Cesarstwo Japonji, Królestwo Belgów, Republika Boliwijska, Republika Brazylijska, Republika Chińska, Republika Kubańska, Republika Ekwatorska, Król Hellenów, Republika Gwatemalska, Republika Haiti, Królestwo Hedżazu, Republika Hondurasu, Republika Liberyjska, Republika Nikaragua, Republika Panama, Republika Peru, Republika Polska (podpisali: Pan Ignacy J. Paderewski, Prezydent Rady Ministrów, Minister Spraw zagranicznych; Pan Roman Dmowski, Prezes Komitetu Narodowego Polskiego), Republika Portugalska, Królestwo Rumunji, Królestwo Serbów, Kroatów i Sloweńców, Królestwo Syjamu, Republika Czecho-słowacka, Republika Urugway."

Za Niemcy autografy złożyli: "Pan Hermann Müller, Minister Spraw Zagranicznych Rzeszy; Doktór Bell, Minister Rzeszy."

Postanowienia ujęte są w 15 częściach z działami. W części 1, przed artykułem 1, widnieje zapis:

"WYSOKIE UKŁADAJĄCE SIĘ STRONY,
Zważywszy, że w celu rozwoju współdziałania narodów oraz zapewnienia im pokoju i bezpieczeństwa ważnem jest
przyjąć pewne zobowiązania nie uciekania się do wojny,
utrzymywać jawne stosunki międzynarodowe, oparte na sprawiedliwości i honorze,
zachowywać ściśle przepisy prawa międzynarodowego, uznane odtąd za prawidło postępowania Rządów,
przestrzegać sprawiedliwości i skrupulatnie szanować wszelkie zobowiązania Traktatowe w stosunkach wzajemnych między zorganizowanemi narodami,
Przyjmują niniejszą Umowę, która ustanawia Związek Narodów."

Oto zestawienie części: "1. Umowa Związku Narodów. 2. Granice Niemiec. 3. Przepisy polityczne europejskie (tu np. działy: Alzacja i Lotaryngia, Austria, Państwo Czecho-słowackie, Polska, Prusy Wschodnie, Kłajpeda, Wolne Miasto Gdańsk, Szlezwig, Helgoland, Rosja i państwa rosyjskie). 4. Prawa i interesy Niemiec poza Niemcami (działy: Kolonie Niemieckie, Chiny, Syjam, Liberja, Marokko, Egipt, Turcja i Bułgarja, Szantung). 5. Przepisy dotyczące wojska, marynarki i lotnictwa. 6. Jeńcy wojenni i groby. 7. Sankcje. 8. Odszkodowania. 9. Przepisy finansowe. 10. Przepisy ekonomiczne (np. Porządek żeglugi, Nierzetelna konkurencja). 11. Żegluga powietrzna. 12. Porty, drogi wodne i drogi żelazne. 13. Praca. 14. Gwarancje wykonania. 15. Różne przepisy."

Wydawało się, że ustalenia tak szczegółowo rozpisane, staną się podstawą trwałego, długoletniego pokoju. A jak było, wiemy z historii...

Traktat pokoju między mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Niemcami podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r.; Protokuł podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r. ; Traktat między głównemi mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Polską podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r., Biuro Prac Kongresowych, Warszawa, [wydawca nieznany], 1919 (sygnatura: ZS 12371). 



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz