środa, 24 października 2018

Kącik Maturzysty – 84: Historia. Frazeologia

Dzisiaj będzie dominować frazeologia. Jednak na początku – zagadnienie pomocnicze do historii literatury, czyli historia powszechna. Zawsze pamiętajmy, że wiedza ogólna, którą posiadamy, może nam pomóc w zdawaniu egzaminów przedmiotowych.

Pytania

Ćwiczenie 1
Do podanych grup wydarzeń historycznych przyporządkuj epoki:
a) Obrady sejmu Wielkiego; kasata zakonu jezuitów; powstanie kościuszkowskie; konfederacja barska; założenie Collegium Nobilium; utworzenie Komisji Edukacji Narodowej.
b) Bitwa pod Kłuszynem; "Potop" szwedzki; rządy Michała Korybuta Wiśniowieckiego; bitwa pod Chocimiem; Odsiecz wiedeńska.
c) Bitwa pod Borodino; zesłanie Napoleona na wyspę św. Heleny; rewolucja lipcowa we Francji; powstanie listopadowe; Wielka Emigracja; Wiosna Ludów.
d) Działalność świętych Cyryla i Metodego; bitwa pod Legnicą; rozbicie dzielnicowe w Polsce; rządy Władysława Łokietka; unia w Krewie; bitwa pod Grunwaldem.
e) Budowa Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu; hołd pruski; unia lubelska; pierwsza wolna elekcja; rządy Stefana Batorego.
f) Bitwa Warszawska ("Cud nad Wisłą"); działalność gangu Ala Capone w USA; przewrót majowy; powstanie filmu dźwiękowego; powstanie Republiki Weimarskiej.
g) Wojna francusko-pruska; Komuna paryska; Kulturkampf; wynalezienie telefonu przez Aleksandra Grahama Bella; wynalezienie żarówki elektrycznej przez Thomasa Alvę Edisona; zakończenie budowy wieży Eiffla.
h) Pierwsza projekcja filmu; druga wojna burska; powstanie bokserów; bitwa pod Mukdenem.
i) Powstanie ruchu hipisowskiego; wojna wietnamska; stan wojenny w Polsce; kariera zespołu The Beatles; wynalezienie i wycofanie z użycia bomby neutronowej; sportowe sukcesy Ireny Szewińskiej.
j) Powstanie Kodeksu Hammurabiego; bitwa pod Farsalos; bitwa pod Maratonem; bitwa pod Zamą; reformy wojskowe Mariusza.

Ćwiczenie 2
Podaj minimum 5 związków frazeologicznych z rzeczownikiem „koń”, np. końskie zdrowie, końska dawka.

Ćwiczenie 3
Podaj minimum 5 związków frazeologicznych z rzeczownikiem „pies”, np. (coś jest) pod psem, (żyć) jak pies z kotem.

Ćwiczenie 4
Właśnie – w poprzednim przykładzie był „kot”. Podaj minimum 5 związków frazeologicznych z rzeczownikiem „kot”, np. bawić się (z kimś) jak kotek z myszką; drzeć (z kimś) koty.

Ćwiczenie 5
Podaj kilka (np. 5 lub więcej) związków frazeologicznych ze zwierzętami innymi niż w poprzednich pytaniach, np. bazgrać jak kura pazurem, mieć węża w kieszeni.

Ćwiczenie 6
Wypisz przynajmniej po jednym znanym Ci związku frazeologicznym zawierającym wymienione niżej wyrazy i podaj znaczenie każdego związku, np. (być) jak noga stołowa = być tępym. Wyrazy: oko, noga, język, włos, ucho, szyja, palec, ramię kark, plecy.

Odpowiedzi

Ćwiczenie 1
a) Oświecenie. b) Barok. c) Romantyzm. d) Średniowiecze. e) Odrodzenie (renesans). f) Dwudziestolecie międzywojenne. g) Pozytywizm. h) Modernizm (Młoda Polska, neoromantyzm). i) Okres powojenny (po II wojnie światowej). j) Starożytność.

Ćwiczenie 2
Np. czarny koń; i w sto koni nie dogoni; konia z rzędem; konie z kimś kraść; koń by się uśmiał; mieć konika (czyli hobby); pędzić, co koń wyskoczy; postawić na dobrego konia; silny jak koń (czasem - wymiennie - tur); wsiąść na dobrego konia; zjeść konia z kopytami; znać się jak łyse konie; zrobić w konia.

Ćwiczenie 3
Np. czuć się jak zbity pies; głodny jak pies; goić się jak na psie; łgać jak pies; na psa urok; ni pies, ni wydra; nie dla psa kiełbasa; pies go lizał; pies z kulawą nogą; psa żal wygnać (w taką pogodę); psi obowiązek; psie pieniądze; psu na budę; psy szczekają, karawana idzie dalej; schodzić na psy; traktować jak psa; tu jest pies pogrzebany; wieszać na kimś psy; wypędzić jak psa; zdechł pies; pieskie (psie) życie; zimno jak w psiarni.

Ćwiczenie 4
Np. kocia muzyka; kota nie ma, więc myszy harcują; kupić kota w worku; mieć kota; odwracać kota ogonem; pierwsze koty za płoty; tyle, co kot napłakał; kocie życie.

Ćwiczenie 5
Np. siedzieć cicho jak mysz pod miotłą; słoń w składzie porcelany; pasować jak wół do karety; przyszła koza do woza; sprytny jak lis; wół roboczy; uparty jak osioł; wilk w owczej skórze; wilcze ślepia.

Ćwiczenie 6
Oko. Np. oko za oko = kara ma być taka sama jak skutek przestępstwa;
Noga. Np. ręka rękę myje, nóżka nóżkę wspiera = swoi popierają swoich;
Język. Np. pociągnąć za język = wypytać kogoś w jakiejś sprawie;
Włos. Np. o mały włos = niewiele brakowało, by...;
Ucho. Np. zakochać się po uszy = zakochać się, gorąco, gwałtownie;
Szyja. Np. na łeb, na szyję = w wielkim pośpiechu, bezładnie;
Palec. Np. mieć coś w małym palcu = doskonale się na czymś znać;
Ramię. Np. ramię w ramię = wspólnie;
Kark. Np. nadstawiać karku = ryzykować, poświęcać się (za kogoś lub coś);
Plecy. Np. mieć plecy = mieć poparcie wpływowej(-ych) osoby (osób).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz