27 września przypada Światowy Dzień Turystyki. Świetna okazja, by przypomnieć przedwojenny Turystyczno-krajoznawczy przewodnik po województwie śląskim Stanisława Berezowskiego.
W Przedmowie czytamy: Na obszarze najmniejszego w Polsce województwa skupiło się tyle różnych elementów geograficznych, ile nie ma w żadnej innej dzielnicy. I dalej autor przekonuje: Tu (…) znajdujemy i gęsto zaludniony, przemysłowy Śląsk Czarny, tętniący pracowitym życiem górnika i robotnika, i zacisze pierwotnych lasów Beskidów Śląskich. Pociąga nas urok drewnianego kościółka wiejskiego i interesuje rozgłośny gwar dużych miast przemysłowych.
W Przedmowie czytamy: Na obszarze najmniejszego w Polsce województwa skupiło się tyle różnych elementów geograficznych, ile nie ma w żadnej innej dzielnicy. I dalej autor przekonuje: Tu (…) znajdujemy i gęsto zaludniony, przemysłowy Śląsk Czarny, tętniący pracowitym życiem górnika i robotnika, i zacisze pierwotnych lasów Beskidów Śląskich. Pociąga nas urok drewnianego kościółka wiejskiego i interesuje rozgłośny gwar dużych miast przemysłowych.
Całość została podzielona na dwie części: ogólną i szczegółową. W pierwszej mamy poddziały:
• Geografia (m.in. położenie, klimat, świat roślinny i zwierzęcy, stosunki etniczne i wyznaniowe).
• Historia.
• Życie gospodarcze (przemysł, eksport, rolnictwo i hodowla).
• Sporty (turystyka górska, sporty zimowe, automobilizm, myślistwo, rybołówstwo, sport pływacki, jazda konna, turystyka wodna, lotnictwo i szybownictwo).
• Wskazówki praktyczne (np. koleje, linie lotnicze, autobusy, tramwaje, biura podróży, hotele, schroniska, restauracje, przepisy meldunkowe itp.).
• Geografia (m.in. położenie, klimat, świat roślinny i zwierzęcy, stosunki etniczne i wyznaniowe).
• Historia.
• Życie gospodarcze (przemysł, eksport, rolnictwo i hodowla).
• Sporty (turystyka górska, sporty zimowe, automobilizm, myślistwo, rybołówstwo, sport pływacki, jazda konna, turystyka wodna, lotnictwo i szybownictwo).
• Wskazówki praktyczne (np. koleje, linie lotnicze, autobusy, tramwaje, biura podróży, hotele, schroniska, restauracje, przepisy meldunkowe itp.).
Oto kilka ciekawostek ze Wskazówek praktycznych:
Między Katowicami a Warszawą kursują raz dziennie samoloty (…). Cena przelotu 30 zł, czas trwania lotu półtorej do dwóch godzin.
Telefony (…) są tanim środkiem porozumiewania się. (…) Rozmowy miejscowe pojedyncze kosztują 15 gr, zamiejscowe, ale położone w obrębie tej samej centrali 20 gr, w innych centralach od 30 gr za 3-minutową rozmowę. (…) Najdroższa opłata (np. do Wisły, Istebnej) wynosi 1 zł, pilna 2 zł (wieczorem i w nocy 60 gr i 1,20 zł). (…) Międzymiastowe rozmowy zagraniczne z państwami Europy Z. są najtańsze w porównaniu z innymi mtami Polski.
W każdym mieście i miasteczku jest kilka hoteli. Ponieważ ceny są przystępne, a poziom urządzeń zwłaszcza w mniejszych mtach niski, należy wybierać hotel najlepiej się prezentujący. (…) W hotelach i schr. turystycznych można zawsze dostać coś do zjedzenia.
W powszechnym użyciu w rest. na Śl. Górnym jest piwo tyskie. W większych mtach specjalne stoiska (kioski) sprzedają porcje gorącej kiełbasy z bułką i szynką do spożycia na miejscu.
Część szczegółowa dzieli się na poddziały (z propozycjami wycieczek):
• Śląsk Czarny.
• Śląsk Biały.
• Śląsk Zielony (część nizinna).
• Beskidy Śląskie.
Nas – rzecz jasna – szczególnie zainteresowały Katowice. Wyżej pokazałyśmy ich mapkę. A oto gmach obecnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego przy ul. Jagiellońskiej. Pusto w jego otoczeniu, prawda?
Między Katowicami a Warszawą kursują raz dziennie samoloty (…). Cena przelotu 30 zł, czas trwania lotu półtorej do dwóch godzin.
Telefony (…) są tanim środkiem porozumiewania się. (…) Rozmowy miejscowe pojedyncze kosztują 15 gr, zamiejscowe, ale położone w obrębie tej samej centrali 20 gr, w innych centralach od 30 gr za 3-minutową rozmowę. (…) Najdroższa opłata (np. do Wisły, Istebnej) wynosi 1 zł, pilna 2 zł (wieczorem i w nocy 60 gr i 1,20 zł). (…) Międzymiastowe rozmowy zagraniczne z państwami Europy Z. są najtańsze w porównaniu z innymi mtami Polski.
W każdym mieście i miasteczku jest kilka hoteli. Ponieważ ceny są przystępne, a poziom urządzeń zwłaszcza w mniejszych mtach niski, należy wybierać hotel najlepiej się prezentujący. (…) W hotelach i schr. turystycznych można zawsze dostać coś do zjedzenia.
W powszechnym użyciu w rest. na Śl. Górnym jest piwo tyskie. W większych mtach specjalne stoiska (kioski) sprzedają porcje gorącej kiełbasy z bułką i szynką do spożycia na miejscu.
Część szczegółowa dzieli się na poddziały (z propozycjami wycieczek):
• Śląsk Czarny.
• Śląsk Biały.
• Śląsk Zielony (część nizinna).
• Beskidy Śląskie.
Nas – rzecz jasna – szczególnie zainteresowały Katowice. Wyżej pokazałyśmy ich mapkę. A oto gmach obecnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego przy ul. Jagiellońskiej. Pusto w jego otoczeniu, prawda?
I jeszcze Plac Marszałka Piłsudskiego – aktualnie teren między „Skarbkiem” a Teatrem Śląskim im. S. Wyspiańskiego. Też niby podobny do stanu dzisiejszego, ale jakby trochę inny:
Po więcej informacji sprzed lat odsyłamy do małego formatem, ale obszernego, bo liczącego prawie 450 stron przewodnika. Warto go wziąć do ręki! To istna kopalnia (skojarz: Śląsk Czarny) wiedzy o przedwojennym regionie.
Berezowski Stanisław, Turystyczno-krajoznawczy przewodnik po województwie śląskim, Katowice, Warszawa 1937 (sygnatury: ZS 56861, cz IB IX-3/14)
Berezowski Stanisław, Turystyczno-krajoznawczy przewodnik po województwie śląskim, Katowice, Warszawa 1937 (sygnatury: ZS 56861, cz IB IX-3/14)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz