Mikołajki i Mikołaje, czyli Mikołaje nie tylko dorośli. To imię – według „Słownika Mitów i tradycji kultury” Władysława Kopalińskiego – pochodzi od greckiego Nikolaós i jest równoznaczne z Mikołajem lub – uwaga! – Nikodemem. W zniekształconej (!) formie znamy je jako Miłosz. W innych językach brzmi m.in.: Nicholas, Nikołaj, Niklos, Nikola, Klaus, Nick, Ni(e)ls. Przypomnimy niektórych literackich Mikołajów?
Najpopularniejszy wśród dzieci jest na pewno „Mikołajek” (Le Petit Nicolas) z serii książek Jeana-Jacquesa Sempé i René Goscinny’ego (kilka tytułów). Jednak w polskim piśmiennictwie już w XVIII stuleciu sławę zdobył bohater „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadków” Ignacego Krasickiego (sygn. 56215, 101940, 127215 i inne). W Skandynawii znani są „Nils Paluszek” (Nils Karlsson-Pyssling) Astrid Lindgren (sygn. 43045) i „Niels Lychne” Jensa Petera Jacobsena (TUTAJ). Ale przez wszystkich najczęściej wspominany jest On – św. Mikołaj z Miry. Jego postać przypomina średniowieczna „Złota legenda” (Legenda aurea, sygn. ZS 25501, cz II-3/8), a po niej liczne utwory, wśród których – w Polsce – szczególną urodą wyróżnia się opowiadanie z tomiku „Szaleńcy Boży” Zofii Kossak oraz „Bunt świętego Mikołaja” ks. Mieczysława Malińskiego (dostępny online).
Znani pisarze noszący to imię? Pokaźna galeria, a w niej np. Mikołaj Rej, Mikołaj Hussowski, Mikołaj z Wilkowiecka, Mikołaj Sęp Szarzyński, Mikołaj Kochanowski (brat Jana). Sporo Nikołajów liczy literatura rosyjska (m.in. Karamzina, Niekrasowa, Gogola, Leskowa) i francuska (np. Nicolas de Troyes, Nicolas de Chamfort, Nicolas Boileau). Warto wspomnieć też przedstawicieli innych narodowości, np. Niccolò Machiavellego i Nicholasa Sparksa.
Przykłady z innych dziedzin? Mikołaje tworzyli kulturę, np. kompozytorzy (Mikołaj Gomółka, Henryk Mikołaj Górecki i jego syn - Mikołaj Piotr Górecki). Byli kupcami, bankierami (np. Mikołaj Wierzynek), naukowcami – astronomami (i nie tylko, np. Mikołaj Kopernik), fizykami (Niels Bohr), elektrotechnikami i wynalazcami (Nicola Tesla), teologami (Mikołaj z Mościsk)…
Dzisiaj szczególnie ich wspominamy. To imię przywołuje już zbliżające się Święta Bożego Narodzenia, na które zawsze czekamy z radością.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz