piątek, 1 stycznia 2021

Książki (nie)zapomniane - Komedia z dramatem w tle

WŁODZIMIERZ PERZYŃSKI (1877-1930). Ten dramatopisarz, prozaik, publicysta i poeta został chyba prawie zapomniany. Bardzo rzadko gra się jego sztuki, chociaż wyczucie sceny miał niesamowite. Przypomnijmy jego melancholijną, gorzką komedię Szczęście Frania.

Rozpieszczona, zdemoralizowana Hela, córka państwa Lipowskich, pobiera prywatne lekcje malarstwa u Otockiego - artysty o wątpliwej reputacji, znudzonego egzystencją, dla którego pewną przyjemną odmianą w życiu jest przelotny romans z uczennicą. Czujna matka coś podejrzewa, dlatego - pod błahymi pretekstami - często odwiedza ich w pokoju, w którym odbywa się nauka. To, rzecz jasna, nie podoba się obojgu, dlatego panienka akceptuje propozycję potajemnego spotkania w pracowni Otockiego. 
 
Między młodymi nie ma miłości. Jest flirt. Ale jednak ktoś autentycznie kocha Helę. Prosty, uczciwy Franio. Chłopak o niskim statusie społecznym, lecz niezbędny w domu Lipowskich. Służący o rozległych umiejętnościach. Chętny do pracy, pomocny, uczynny. Nie dostrzega, że chlebodawcy - pod pozorami życzliwości - skrywają doń cichą pogardę, której przyczyną jest jego pochodzenie. Wszystkie maski jednak spadają, gdy decyduje się poprosić o rękę Heli. Zostaje wyśmiany. Urażony, rzuca posadę, ale nie znajduje stosownego zajęcia i wkrótce popada w biedę.

A Lipowscy dowiadują się, że powinni przygotować się na narodziny wnuka czy wnuczki... Otocki znajdzie sobie pewnie inny obiekt zainteresowania i na pewno nie sprawdzi się w roli ojca. A jednak dziecko powinno go mieć. Ponieważ zaś Franio znajduje się w rozpaczliwej sytuacji materialnej, można okazać mu życzliwość i "awansować" na zięcia. Przecież zawsze marzył o tym szczęściu...

Komedia z dramatem w tle. Szlachetny młodzieniec realizuje swoje największe marzenie za cenę wielkiego upokorzenia. Czy moralne jest pytanie go o radość?

Perzyński Włodzimierz, Szczęście Frania. Komedia w trzech aktach, Warszawa 1955 (sygnatura: 130317).
Perzyński Włodzimierz, Szczęście Frania. Komedia w trzech aktach, w: tegoż: Wybór komedii, Wrocław, Kraków 1980, s. 263-378 (sygnatury: 176742, cz D V-6/237).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz