LITERATURA
W teorii literatury istnieją dylogie, trylogie, tetralogie, a także dyptyki, tryptyki (i inne konfiguracje), rozdziały i tomy, (numerowane) odsłony, sceny i akty.
Baśnie. Legendy i podania. Literatura dziecięca i młodzieżowa. Literatura fantastyczna. Literatura przygodowa
Częsty jest początek: „Za siedmioma górami, za siedmioma rzekami…”. Równie liczne są „trzy próby”, którym bohater musi zwycięsko stawić czoła. Przykłady: „Baśnie z 1000 i 1 nocy”, „Królewna Śnieżka (i siedmiu krasnoludków)”, „Trzy piórka”, (Czterej) „Muzykanci z Bremy” braci Grimm, „Pięć ziarnek grochu” Hansa Ch. Andersena, „Siedem córek” i „Ogród tysiąca piwonii” Marii Krüger (z tomu „Dar rzeki Fly”), „Trzej elektrycerze” Stanisława Lema (w zbiorach opowiadań).
Inne przykłady z literatury dla młodego odbiorcy: „Do przerwy 0:1” Adama Bahdaja, „Dwa lata wakacji” (sygn. 110243), „20 000 mil podmorskiej żeglugi” i „Pięć tygodni w balonie” (sygn. 115494, 116146) Julesa Verne’a, „Siedem stron naszego świata” Wojciecha Fiwka (sygn. 106366).
Literatura historyczna
„Dwie Diany” (sygn. 92314/1-2), „Trzej Muszkieterowie” (sygn. 8006) i „Dwadzieścia lat później” Alexandre’a Dumasa, „Opowieść o dwóch miastach” Charlesa Dickensa (TUTAJ), „Pierwsza polka” Horsta Bienka (sygn. 101432, 143907-8)
Literatura kryminalna, sensacyjna i szpiegowska
„Pięć małych świnek”, „Raz, dwa trzy… Zapnij mi obuwie” i „Wielka czwórka” Agathy Christie. Równie ważna jest dziesiątka osób na wyspie w „I nie było już nikogo”, nawiązująca do 10 postaci z wierszyka. Inne tytuły: „Pięć pestek pomarańczy” i „Trzej studenci” Arthura Conana Doyle’a (sygn. 51700,176765, 180398), „Sześć dni kondora” Jamesa Grady’ego (sygn. 131580).
Literatura obyczajowa
„Piąta strona świata” Kazimierza Kutza (sygn. 166458), „Piątka z ulicy Barskiej” Kazimierza Koźniewskiego (sygn. 70587), „Sala nr 6” Antona Czechowa (opowiadanie, zob. TUTAJ), „Siódmy krzyż” Anny Seghers (sygn. 87677, 106543), „Trzej towarzysze” Ericha Marii Remarque’a (sygn. 130850), „Trzy siostry” - także Antona Czechowa (dramat, sygn. 130303, 159039, 176727, cz D IV-4/198).
Biblia
„Księga Liczb” – jedna z ksiąg „Biblii” (Starego Testamentu, czwartej księgi „Pięcioksięgu”, sygn. 132541, 156351, cz II-3/36), 150 „Psalmów”. Ponadto (przykłady):
1.
Jeden Bóg w Trzech Osobach (Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch Święty);
2.
Dwie małe monety, czyli wdowi grosz (Łk 21, 2)
3.
3 dni przebywania Łazarza w grobie (J 11, 17); potrójne zaparcie się Piotra (Mt 26, 69-75; Łk 22, 55-62); potrójne pytanie Piotra o miłość (J 21, 15-17); 3 podróże misyjne Pawła (Dzieje Apostolskie).
4.
4 rzeki wypływające z Edenu - Piszon, Gichon, Chiddekel, Perat (Rdz 2, 10-14); 4 Ewangelistów (Mateusz, Marek, Łukasz, Jan); 4 jeźdźców Apokalipsy (Wojna, Zaraza, Głód i Śmierć - Ap 6, 2-8);
5.
5 rozmnożonych chlebów (Łk 9, 12-16);
6.
6 dni stworzenia świata (Rdz 1, 1-31);
8.
8 błogosławieństw (Mt 5, 1-12);
10.
10 sprawiedliwych (Rdz 18, 32); 10 uzdrowionych trędowatych (Łk 17, 11-19).
11 i więcej
12 Apostołów (Mk 3, 16-19); 40 dni i nocy potopu (Rdz 7, 12); Pięćdziesiątnica, czyli Zesłanie Ducha Świętego (Dz 2, 1-4); 72 rozesłanych uczniów (Łk 10, 1); 77 razy trzeba przebaczać (Mt 18, 22); 153 ryby złowione podczas cudownego połowu (J 21, 11); 175 lat żył Abraham (Rdz 25, 7).
Poezja
„Drugie szczęście Hioba” Anny Kamieńskiej (sygn. 63549), „Dwie małpy Bruegla”, „Wielka liczba” (sygn. 71872) Wisławy Szymborskiej (zob. TUTAJ, Ćwiczenie 9), „Pierwsza przechadzka” Leopolda Staffa, „Trzech Budrysów” Adama Mickiewicza.
Cytaty literackie (przykłady)
„Nie zgadzam się z matematyką. Uważam, że suma zer daje groźną liczbę.” (Stanisław Jerzy Lec, zob. TUTAJ)
„Jedna nie wadzi, daj ci Boże zdrowie!”
„By jeno jedna” - doktor na to powie.
Od jednej przyszło aż więc do dziewiąci,
A doktorowi mózg się we łbie mąci.”
(Jan Kochanowski, O doktorze Hiszpanie)
„Mąż straszny - ma trzy oblicza,
On ma trzy czoła. (…)
Podnóżem jego są trzy stolice.
Trzy końce świata drżą, gdy on woła (…)
Na trzech stoi koronach, a sam bez korony (…)
A imię jego czterdzieści i cztery.”
(Adam Mickiewicz, Dziadów część III)
„I jeden z nas - to jestem ja,
którym pokochał. (…)
A drugi z nas to jestem ja,
którym nienawiść drżącą począł (…)
A trzeci z nas - to jestem ja
odbity w wypłakanych łzach (…)
I czwarty ten, którego znam,
który nauczę znów pokory (…)”
(Krzysztof Kamil Baczyński, Spojrzenie - interpretacja TUTAJ)
„Gdzieś w górze, krzykliwy i czarny,
rój ptactwa rozsypał się w szereg,
jak czcionki w podziemnej drukarni,
gdy nocą składali we czterech... (…)
robota... tak, wiele roboty...
i jeszcze dziesiąty pawilon...”
(Władysław Broniewski, Elegia o śmierci Ludwika Waryńskiego)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz