piątek, 5 lipca 2024

Sezon ogórkowy, czyli o literackiej karierze ogórka

Znowu nastał ogórkowy sezon. A co to takiego? Według "Słownika frazeologicznego języka polskiego" Stanisława Skorupki: „okres letniego zastoju w pracy, w życiu kulturalnym miasta itp.” "Wielki słownik języka polskiego PAN" rozszerza definicję: „okres letniego, trwającego w trakcie wakacji, zastoju w życiu kulturalnym, społecznym i politycznym”. Zatem w mediach goszczą głównie informacje o aktualnych cenach owoców i warzyw. My jednak potraktujemy ten okres poważnie i przypomnimy kilka literackich ogórków.

Najpierw klasycy. Mikołaj Rej z "Żywotem człowieka poczciwego" (część „Rok na cztery części rozdzielon”):

„To sobie z oną rozkoszą nasiejesz ziółek potrzebnych, rzodkiewek, sałatek, rzeżuszek, nasadzisz maluneczków, ogóreczków. I majoranik, i szałwijka, i ine ziółka, wszystko to nic nie wadzi.”

i Adam Mickiewicz, który wspomniał zielone warzywo w "Panu Tadeuszu" (Księga II. „Zamek”):

„Pod płotem wąskie, długie, wypukłe pagórki,
Bez drzew, krzewów i kwiatów: ogród na ogórki.
Pięknie wyrosły; liściem wielkim, rozłożystym,
Okryły grzędy jakby kobiercem fałdzistym.
Pośrodku szła dziewczyna w bieliznę ubrana (…).
Pan Hrabia zachwycony tak cudnym widokiem
Stał cicho. (…)
Zbudził Hrabiego szelest na plecach i skroni;
Był to bernardyn, kwestarz Robak, a miał w dłoni
Podniesione do góry węzłowate sznurki:
Ogórków chcesz Waść - krzyknął - oto masz ogórki!
Wara, panie, od szkody; na tutejszej grzędzie
Nie dla Waszeci owoc, nic z tego nie będzie.”

Kolejny twórca - Konstanty Ildefons Gałczyński - napisał chyba najbardziej znany wiersz o tej tematyce - "Dlaczego ogórek nie śpiewa":

"Jeśli ogórek nie śpiewa,
i to o żadnej porze,
to widać z woli nieba
prawdopodobnie nie może. (...)"

Może jeszcze wiersz-piosenka? "Ogórek, ogórek zielony" (słowa: Dorota Gellner, muzyka: Jarosław Kukulski):

"Ogórek, ogórek, ogórek,
Zielony ma garniturek,
I czapkę i sandały,
Zielony, zielony jest cały. (...)"

Nie brak ogórków we współczesnej prozie, np. "Plaża w słoiku po kiszonych ogórkach" Joanny Fabickiej (sygn. 178941)... W literaturze dla dzieci, np. "4 1/2 przyjaciela i tajemnica siódmego ogórka" Joachima Friedricha i " Jurek, ogórek, kiełbasa i sznurek czyli Uciekająca wizja nowych rolek i na kim naprawdę można polegać" Marii Szarf...

Suplement? Owszem! Czy wiesz, że ogórek pojawia się nie tylko w polskiej literaturze? Czytamy o nim m.in. w jednym największych i najstarszych teksów kultury - w "Biblii". I to aż dwukrotnie. W "Księdze Liczb" - w narzekaniach ludu wędrującego po pustyni:

„Wspominamy ryby, któreśmy darmo jedli w Egipcie, ogórki, melony, pory, cebulę i czosnek. Tymczasem tu giniemy, pozbawieni tego wszystkiego. Oczy nasze nie widzą nic poza manną.” (Lb 11, 5-6)

i w "Księdze Barucha" - w zapowiedzi niewoli babilońskiej i zaleceniach, jak w czasie jej trwania postępować:

„Jak straszydło na grządce ogórkowej, które niczego nie strzeże, tacy są ich bogowie drewniani, pozłacani i posrebrzani.” (Ba 6, 69)

Tak, ogórek jest w literaturze reprezentowany wszechstronnie i godnie.

Źródło fot. Pixabay.com

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz