INSCENIZACJA (mise-en-scène) - aranżacja przedmiotów i ruchu postaci w obrębie obrazu rejestrowanego przez kamerę (wg K. Gałuszki). Składają się na nią:
Światło (oświetlenie) - funkcje: podkreślenie realizmu (światło "naturalne"); wyeksponowanie pewnych przedmiotów - jako "bohaterów" filmu (skierowanie na nie światła); efekty dramatyczne (np. pokazanie jazdy pociągu jako błyski świateł z okien na twarzy bohatera); budowa nastroju (np. biała ręka wyłaniająca się z mroku - w horrorze); portretowanie twarzy (światło frontalne - poszerza twarz; boczne - wydłuża ją; światło z dołu – deformuje, ujawnia rysy nieoczekiwane; skoncentrowane - wydziela z otoczenia; rozproszone - zmiękcza obraz).
Scenografia - nieożywione elementy wizualne filmu fabularnego. Dekoracja: sztuczna lub naturalna (plener). Funkcje: tło dla wydarzeń lub samoistny element dramaturgiczny; pomoc w lokalizacji akcji w czasie (np. moda architektoniczna epoki); świadectwo mentalności bohaterów; budowa nastroju; symbol sytuacji; projekcja jaźni bohatera (np. wykrzywienie przedmiotów - obraz zwichniętej psychiki); element akcji dramatycznej (np. Sznur Alfreda Hitchcocka - skrzynia, w której znajdzie się trup). Rola rekwizytów i kostiumu. Kostium - funkcje: pośrednie określanie czasu akcji (np. moda z epoki); samodzielny obiekt dramatu.Gra aktorska - aktorzy: typy i charaktery (jak w literaturze); konwencje (realistyczna, komediowa itp.); gest i mimika. Aktorzy niezawodowi. Statyści. Charakteryzacja - modyfikacja wyglądu aktora. Tworzenie typu urody (np. Brigitte Bardot - prowokująca erotycznie kobieta-dziecko).
ETAPY POWSTAWANIA FILMU
Etap literacki – na tym etapie powstają:
Temat filmowy – ogólny zarys treści filmu: fabuły, postaci i ich relacji, nastroju, idei. Dokument kilkukartkowy, kilkuzdaniowy (ten ostatni – w przypadku filmu animowanego).
Nowela filmowa – poszerzenie tematu [nie mylić z telenowelą! – jedno i drugie nie ma n i c wspólnego!]: dokładny opis przebiegu akcji, miejsc, charakterystyki, wyglądu, zachowania bohaterów, dialogów.
Scenariusz filmowy – literackie przełożenie noweli na język obrazów filmowych; przedstawienie kolejnych scen (uwaga! Nowela opowiada o wydarzeniach, scenariusz – jest mową wydarzeń).
Etap przygotowawczy – powołanie składu realizatorów, tzw. trójki realizatorskiej (reżysera, operatora, kierownika produkcji), która dobiera sobie asystentów, innych współpracowników. Na tym etapie powstają:
Scenopis - opracowywany na podstawie scenariusza techniczny plan realizacji filmu (zawierający szczegółowy opis kolejnych scen, scenografii, ujęć kamery); swoista partytura, która powstaje przy ścisłej współpracy tzw. trójki realizatorów. Tzw. scenopis opisowy – w przypadku filmu animowanego.
Właściwa faza prac przygotowawczych - opracowanie przez kierownika produkcji tzw. planu generalnego filmu (kosztorysu); wybór kostiumów, wnętrz (rola scenografa), plenerów, aktorów i statystów; kończy się ustawieniem tzw. pierwszego planu zdjęciowego (dekoracji i sprzętu filmowego do pierwszej sceny filmu).
Etap zdjęciowy – film nie jest kręcony „scena po scenie” (o kolejności jego kręcenia decydują względy praktyczne, głównie – miejsce akcji). Zdjęcia: atelierowe (w hali zdjęciowej) i plenerowe (w przestrzeni naturalnej).
Etap montażu i udźwiękowienia – przegląd i selekcja materiału zdjęciowego (wybranie najlepszych ujęć spośród dubli). Rola montażysty. Powstawanie ogólnej koncepcji artystycznej filmu, osiąganej poprzez trzy zasady montażowe: 1/ montaż techniczny – tworzący logiczny i jasny ciąg obrazów); 2/ montaż dramaturgiczny - ekspresyjne ukształtowanie materiału (stopniowanie napięcia, nagłe cofnięcia itp.); 3/ montaż skojarzeniowy – dążenie do takiego łączenia ujęć, by wywoływały nowe skojarzenia natury pozaobrazowej. Wybór muzyki filmowej i jej nagrywanie. Nagrywanie tzw. postsynchronów (dialogów) i tzw. efektów dźwiękowych (np. szumu morza). Nagranie filmu, z którego można wykonywać kopie. Nagranie tzw. wzorcowego negatywu (do archiwum). Nagranie dubbingu – zastąpienie oryginalnych głosów aktorów głosami aktorów kraju, w którym film ma być prezentowany.
Etap rozpowszechniania.
NAJWAŻNIEJSZE NAGRODY FILMOWE
Oscar - Amerykańska Akademia Filmowa (od 1928 r.).
Złoty Lew Św. Marka - Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji (od 1932 r.).
Złoty Glob – Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej (od 1944 r.).
Złota Palma - Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes (od 1946 r.).
BAFTA - Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (od 1948 r.).
Emmy - Amerykańska Akademia Telewizyjna (od 1949 r.).
Złoty Niedźwiedź - Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie – Berlinale (od 1951 r.).
Cezar – Francuska Akademia Sztuki i Techniki Filmowej (od 1976 r.).
Złote Lwy - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku (od 1974 r.), a od 1987 r. - w Gdyni.
Złote Smoki - Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych w Krakowie (od 1964 r.).
Orzeł – Polska Akademia Filmowa (od 1999 r.).
SUPLEMENT. Główne gatunki filmowe, najkrótszą historię filmu, najważniejsze nagrody filmowe, etapy produkcji filmu oraz definicje adaptacji filmowej i ekranizacji przedstawiłyśmy TUTAJ.
BIBLIOGRAFIA (wszystkie książki dostępne w zbiorach PBW) I NETOGRAFIA:
Bobiński Witold, Idę do kina! czyli co młody kinoman wiedzieć powinien, Kraków 1995. ISBN 83-85845-19-4.
Czyżewski Stefan, Sitarski Piotr, ABC filmu. Słownik pojęć filmowych [online], dostępny: http://www.edukacjafilmowa.pl/materialy-edukacyjne/abc-filmu, dostęp: 1 czerwca 2016.
Doroba Ryszard, Bliżej filmu, wyd. 2, Warszawa 1986. ISBN 83-02-00653-X.
Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. [3], Film. Kinematografia, pod red. Edwarda Zajička, Warszawa 1994. ISBN 83-85323-66-X.
Gałuszka Kinga, Filmoteka szkolna. Smak kina, czyli krótki elementarz języka filmowego [online], tryb dostępu: http://www.nai.edu.pl/files/courses/196/modul_III/dokumenty/smak_kina_galuszka.pdf, dostępny: 1 czerwca 2016.
[Helman Alicja], Historia filmu, 8, Język filmowy. Wersja robocza [online], tryb dostępu: http://www.historiasztuki.com.pl/strony/015-00-08-FILM-LANGUAGE.html, dostępny: 1 czerwca 2016.
Helman Alicja (red.), Miczka Tadeusz, Słownik pojęć filmowych, t. 1-9, Wrocław, Katowice 1991-1998.
Ilustrowany Magazyn Literacki Plezantropia. Słowniczek pojęć filmowych [online], tryb dostępu: http://www.plezantropia.fora.pl/b-kino-b,119/slowniczek-pojec-filmowych,4239.html, dostępny: 1 czerwca 2016.
Kołodyński Andrzej, Zarębski Konrad J., Słownik adaptacji filmowych, wyd. 2, Warszawa, Bielsko-Biała 2011. ISBN 978-83-7446-724-7.
Michałek Barbara (oprac.), Historia filmu : zestawienie bibliograficzne w wyborze [online], tryb dostępu: http://pbw.katowice.pl/katowice/ib/historia_filmu.pdf, dostępny: 1 czerwca 2016.
Monako James, Standardowy słownik filmowy, telewizyjny i innych środków przekazu [fragm.], tłum. Henryk Kluba] [online], tryb dostępu: http://studnia.tu.koszalin.pl/pojecia_filmowe.htm, dostępny: 1 czerwca 2016.
Paszylk Bartłomiej, Słownik gatunków i zjawisk filmowych, Warszawa, Bielsko-Biała 2010. ISBN 978-83-262-0551-4.
PL.REC.Film. Słowniczek [online], tryb dostępu: http://prf.ovh.org/index.php?str=slowniczek#o, dostępny: 1 czerwca 2016.
Płażewski Jerzy, Język filmu, wyd. 2, Warszawa 1982. ISBN 83-221-0077-9.
Wojnicka Joanna, Katafiasz Olga, Słownik wiedzy o filmie, Bielsko-Biała 2005. ISBN 83-7266-325-4.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz