23 listopada obchodzi 90. urodziny. Ma tyle samo lat, co Biblioteka Narodowa w Warszawie. Jest od niej młodsza zaledwie o kilkadziesiąt dni. Nasza Biblioteka. Z tej pięknej okazji pokażemy kilka z wielu interesujących zbiorów. Można z nich korzystać na miejscu.
Rocznedzieie kośćielne od narodzenia Pana y Boga naszego Iezusa Christusa. Wybrane z Rocznych dzieiow kośćielnych Cesara Baroniusza, kardynała S.R.K. nazwanych Annales Ecclesiastici. Przez X. Piotra Skarge, W Krakowie, Drukarniey Andrzeia Piotrkowczyka, 1603 (sygnatura: ZS 106501)
Najszacowniejszy starodruk w PBW. Wybór z rocznych dziejów Cesara Baroniusza, dokonany i przetłumaczony przez ks. Piotra Skargę (1536-1612).
Najszacowniejszy starodruk w PBW. Wybór z rocznych dziejów Cesara Baroniusza, dokonany i przetłumaczony przez ks. Piotra Skargę (1536-1612).
Duży format (30 cm) i ponad 1200 stron bez ilustracji. Na marginesach znajdują się liczne odręczne notatki. Zawsze prosimy, by nie dokonywać ich w wypożyczonych zbiorach, ale w tym przypadku... stanowią cenne źródło do badania historii. Oto początek tekstu:
Kwiat zwiędły Libanv przez śmierć pod wesołą wiosnę tym lepiey kwitnący zamożysty na pogrzebie [...] Ianvsza Izydora z Ostroga na Zasławiv xiazecia (…), prezentowany w kollegiacie tarnowskiey przez x. Kaspra Łackiego (...) roku pańskiego 1649 dnia 15 marca, [Kraków], w drukarni Lvkasza Kvpisza ..., [1649] (sygnatura: ZS 123587)
To dzieło jest zdecydowanie mniej okazałe pod względem zewnętrznego wyglądu. Nieduży format, 31 stron druku, a jedyną bardziej znaczącą "atrakcją" są inicjały rozpoczynające niektóre akapity. Ps. nazwisko autora zapisano na stronie tytułowej jak wyżej. Jednak jeden ze starych Dykcyonarzów pisarzów polskich podaje je inaczej – Lacki.
To dzieło jest zdecydowanie mniej okazałe pod względem zewnętrznego wyglądu. Nieduży format, 31 stron druku, a jedyną bardziej znaczącą "atrakcją" są inicjały rozpoczynające niektóre akapity. Ps. nazwisko autora zapisano na stronie tytułowej jak wyżej. Jednak jeden ze starych Dykcyonarzów pisarzów polskich podaje je inaczej – Lacki.
Szkoła świata albo nauka oyca dana synowi iak ma żyć y postępować na świecie na rozmowy podzielona, po francusku przez IGMŚĆ Pana Le Noble spisana, a dla pożytku powszechnego młodzi polskiey po polsku przetłumaczona, na żądanie wielu do druku podana, część pierwsza, w Warszawie 1778, Nakładem Gröllowskiey Księgarni Nadworney (…) (sygnatura: ZS 35583)
Obszerne (liczące ponad 400 stron) dzieło napisane w formie numerowanych rozmów. To zaledwie część pierwsza, a istniały cztery. Jego autor, Eustache Le Noble (1643-1711), to także interesująca postać. Nie był nauczycielem ani etykiem, jak można by wnioskować z tematyki, ale literatem - satyrykiem i dramatopisarzem.
Obszerne (liczące ponad 400 stron) dzieło napisane w formie numerowanych rozmów. To zaledwie część pierwsza, a istniały cztery. Jego autor, Eustache Le Noble (1643-1711), to także interesująca postać. Nie był nauczycielem ani etykiem, jak można by wnioskować z tematyki, ale literatem - satyrykiem i dramatopisarzem.
Dykcyonarz starożytności dla Szkoł Narodowych, w Warszawie 1779, w Drukarni J.K. Mci w Rzeczypospolitey uprzywilejowaney Gröllowskiey (sygnatura: ZS 54666)
Grzegorza Piramowicza (1735-1801) nikomu przedstawiać nie trzeba. To jeden z najbardziej znanych pedagogów polskiego oświecenia. Słownik obejmuje zagadnienia związane z historią starożytnej Grecji i Rzymu. Liczy ponad 350 stron. Posiada układ dwukolumnowy. Nie ma ilustracji.
Grzegorza Piramowicza (1735-1801) nikomu przedstawiać nie trzeba. To jeden z najbardziej znanych pedagogów polskiego oświecenia. Słownik obejmuje zagadnienia związane z historią starożytnej Grecji i Rzymu. Liczy ponad 350 stron. Posiada układ dwukolumnowy. Nie ma ilustracji.
Nauka obyczaiowa o obrzydzeniu występków, wad i przesądów: a zamiłowaniu prawdy, cnoty i przymiotów towarzyskich do ukształcenia Młodzieży na dobrych Ludzi, Obywatelów i Urzędników stosowna, [przez Andrzeja Markiewicza], w Krakowie, Dnia 17. Lutego 1810 Roku (sygnatura: ZS 32217)
Nazwisko autora (bez imienia) - Andrzeja Markiewicza (1767-1815) - zostało ręcznie dopisane na stronie tytułowej. Książka niewielka pod względem formatu, licząca ponad 200 stron, bez ilustracji. Utrzymana w tonie jednolitego wykładu.
Nazwisko autora (bez imienia) - Andrzeja Markiewicza (1767-1815) - zostało ręcznie dopisane na stronie tytułowej. Książka niewielka pod względem formatu, licząca ponad 200 stron, bez ilustracji. Utrzymana w tonie jednolitego wykładu.
Kilka myśli o wychowaniu i wykształceniu niewiast naszych, przez A. D., Lwów, Gubrynowicz i Schmidt, 1871 (sygnatura: ZS 37779)
Autorka, Anastazja z Jełowieckich Dzieduszycka (1842-1890), była nauczycielką i autorką książek dla dzieci. Jej dzieło stanowi jedną z wielu w naszych zbiorach pozycji z zakresu historii kształcenia i wychowania. Liczy ponad 230 stron.
Autorka, Anastazja z Jełowieckich Dzieduszycka (1842-1890), była nauczycielką i autorką książek dla dzieci. Jej dzieło stanowi jedną z wielu w naszych zbiorach pozycji z zakresu historii kształcenia i wychowania. Liczy ponad 230 stron.
Lud polski. Jego zwyczaje, zabobony. Przez Łukasza Gołębiowskiego, Lwów, Wydawca Adam Kaczurba, 1884. Współoprawny z: Domy i dwory. Przy tem opisanie apteczki, kuchni, stołów, uczt, biesiad, trunków i pijatyki; łaźni i kąpieli; łóżek, pościeli, ogrodów, powozów i koni; błaznów, karłów, wszelkich zwyczajów dworskich i różnych obyczajowych szczegółów, przez Łukasza Gołębiowskiego, Warszawa 1884 (sygnatura: ZS 1408)
Lud polski..., to dwie osobne książki z zakresu etnografii. Mają jednakowy (podany wyżej) tytuł. Pierwsza podzielona jest na rozdziały: Chłop; Chłop litewski, Lud podlaski, Górale Podolanie, Zabobony ludu ruskiego. Rozdział drugi, zawierający opis obrzędów ślubnych i związane z nimi piosenki, nie posiada tytułu. Domy i dwory... mają obszerny podtytuł, który w pełni wyczerpuje zarys treści.
Lud polski..., to dwie osobne książki z zakresu etnografii. Mają jednakowy (podany wyżej) tytuł. Pierwsza podzielona jest na rozdziały: Chłop; Chłop litewski, Lud podlaski, Górale Podolanie, Zabobony ludu ruskiego. Rozdział drugi, zawierający opis obrzędów ślubnych i związane z nimi piosenki, nie posiada tytułu. Domy i dwory... mają obszerny podtytuł, który w pełni wyczerpuje zarys treści.
Puławski Antoni, Pogadanka o zdrowem mieszkaniu, Warszawa 1919 (sygnatura: 63958)
16 stron niedużego formatu. Krótkie wprowadzenie i dwa rozdziały: Jakiem powinno być zdrowe mieszkanie? oraz Jakie skutki pociąga za sobą nieodpowiednie dla zdrowia mieszkanie. Praktyczny poradnik dla każdego.
16 stron niedużego formatu. Krótkie wprowadzenie i dwa rozdziały: Jakiem powinno być zdrowe mieszkanie? oraz Jakie skutki pociąga za sobą nieodpowiednie dla zdrowia mieszkanie. Praktyczny poradnik dla każdego.
Tarnowski Stanisław, O „Panu Tadeuszu”, Kraków, Nakładem Krakowskiej Spółki Wydawniczej, 1922 (sygnatura: ZS 14784)
Nieco ponad 100 stron. Dziewięć rozdziałów. Pozycja nadal przydatna historykom literatury polskiej oraz wszystkim zainteresowanym Arcypoematem.
Nieco ponad 100 stron. Dziewięć rozdziałów. Pozycja nadal przydatna historykom literatury polskiej oraz wszystkim zainteresowanym Arcypoematem.
Ustawy dla uczniów szkół publicznych, w Warszawie, w Drukarni Kommissyi Rządowey Wyznań Relig. i Ośw. Publ., 1928 (sygnatura: ZS 3843)
Przedwojenny kodeks ucznia, składający się z 33 paragrafów. Liczy 15 stron małego formatu.
Przedwojenny kodeks ucznia, składający się z 33 paragrafów. Liczy 15 stron małego formatu.
Studencki S. M., Psychologja porównawcza narodów. Niemcy, Francuzi, Amerykanie, ludy pierwotne, Warszawa, Nakładem Stowarzyszenia Chrześcijańsko-Narodowego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych, 1935 (sygnatura: ZS 9156)
Stanisław M. Studencki (1883-1944) był autorem prac z dziedziny psychologii. Ta pozycja liczy 140 stron i 8 rozdziałów. Zawiera uwagi na temat pojęć narodu i charakteru narodowego, psychologji ras (m.in. podrozdziały: Inteligencja ras kolorowych, Inteligencja Indjan, Inteligencja Chińczyków, Inteligencja Japończyków, Inteligencja różnych grup narodowościowych pochodzących z Europy), ze szczególnym uwzględnieniem wymienionych w podtytule. W tym ostatnim przypadku jest to omówienie bardzo szczegółowe, np. w przypadku Francji - podrozdziały: Ludność pasterska Pirenejów i Masywu Centralnego, Hodowcy drzew owocowych (Limousin, Perigourdin, Provençal), Hodowcy winogron (Typ Tureńczyka), Typ Gaskończyka, Ludność rolnicza, Ludność wrzosowisk Bretanji. Autor zastrzega, że są to badania „naukowe”. A jakie przedstawia ustalenia? Przeczytajmy, to się dowiemy!
Stanisław M. Studencki (1883-1944) był autorem prac z dziedziny psychologii. Ta pozycja liczy 140 stron i 8 rozdziałów. Zawiera uwagi na temat pojęć narodu i charakteru narodowego, psychologji ras (m.in. podrozdziały: Inteligencja ras kolorowych, Inteligencja Indjan, Inteligencja Chińczyków, Inteligencja Japończyków, Inteligencja różnych grup narodowościowych pochodzących z Europy), ze szczególnym uwzględnieniem wymienionych w podtytule. W tym ostatnim przypadku jest to omówienie bardzo szczegółowe, np. w przypadku Francji - podrozdziały: Ludność pasterska Pirenejów i Masywu Centralnego, Hodowcy drzew owocowych (Limousin, Perigourdin, Provençal), Hodowcy winogron (Typ Tureńczyka), Typ Gaskończyka, Ludność rolnicza, Ludność wrzosowisk Bretanji. Autor zastrzega, że są to badania „naukowe”. A jakie przedstawia ustalenia? Przeczytajmy, to się dowiemy!
Gillet M.S., Kształtowanie charakteru, przekład autoryzowany Jadwigi Suchodolskiej, Poznań, Warszawa, Wilno, Lublin [1936] (sygnatura: ZS 4668)
Martin Stanislas Gillet (1875-1951) był przełożonym dominikanów. Książka małego formatu, licząca ponad 150 stron, jest do dziś wznawiana. Praktyczny poradnik dla osób pragnących pogłębiać pracę nad sobą.
Martin Stanislas Gillet (1875-1951) był przełożonym dominikanów. Książka małego formatu, licząca ponad 150 stron, jest do dziś wznawiana. Praktyczny poradnik dla osób pragnących pogłębiać pracę nad sobą.
Przepisy na zupę cebulową z paluszkami i inne potrawy, podane przez Stefanię Przypkowską, Jędrzejów 1981 (sygnatura: ZS 97411)
Bibliofilska pozycja, licząca 8 stron, wydana przez Państwowe Muzeum im. Przypkowskich na papierze czerpanym grafitowego koloru. Wydrukowano tych książeczek jedynie 500 i ręcznie ponumerowano. "Nasza" nosi numer 169. A zawarte w niej przepisy warto wypróbować!
Bibliofilska pozycja, licząca 8 stron, wydana przez Państwowe Muzeum im. Przypkowskich na papierze czerpanym grafitowego koloru. Wydrukowano tych książeczek jedynie 500 i ręcznie ponumerowano. "Nasza" nosi numer 169. A zawarte w niej przepisy warto wypróbować!
Ps. Jeszcze w tym miesiącu zaprezentujemy kilka tytułów dawnych czasopism z naszych zbiorów.
Warto także przeczytać:
Grabowska Maria, Najciekawsze zbiory Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Katowicach, w: Herich Elżbieta (red.), 75 lat Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach 1928-2003, Katowice [2003], s. 23-33 [z tej pozycji pochodzą niektóre zdjęcia]
Michałek Barbara, Najstarsze zbiory Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. J. Lompy w Katowicach, W: Grabowska Maria (red.), 80 lat Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach (1928-2008), Katowice [2008], s. 19-24
Szymańska Juta, Najcenniejsze dzieła Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach, „Forum Nauczycieli” 2002, nr 1, s.40-42
Michałek Barbara, Najstarsze zbiory Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. J. Lompy w Katowicach, W: Grabowska Maria (red.), 80 lat Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach (1928-2008), Katowice [2008], s. 19-24
Szymańska Juta, Najcenniejsze dzieła Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach, „Forum Nauczycieli” 2002, nr 1, s.40-42
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz