Przez cały rok świętujemy stulecie odzyskania niepodległości. Pojawia się sporo publikacji. Trwają jubileuszowe sympozja, spotkania, imprezy. Nasz wkład do rocznicowych obchodów będzie „muzyczny”. Publikacji na temat muzyki narodowej jest wiele. Dzisiaj zaprezentujemy te:
Finkel Ludwik, O pieśni legionów, Lwów 1894 (sygnatura: ZS 13195)
Okolicznościowy miał charakter marsz Dąbrowskiego, chociaż powstał w chwili górnych nadziei; dopiero późniejsze czasy zrobiły z niego w całem tego słowa znaczeniu śpiew narodowy. Autor sam nie przywiązywał do swej piosenki tej wagi, której w ustach narodu nabrała. Oto niespełna 30 stron opracowania zwięźle przedstawiającego historię naszego hymnu oraz załączniki, czyli trzy najstarsze warianty tekstu i nuty.
Finkel Ludwik, O pieśni legionów, Lwów 1894 (sygnatura: ZS 13195)
Okolicznościowy miał charakter marsz Dąbrowskiego, chociaż powstał w chwili górnych nadziei; dopiero późniejsze czasy zrobiły z niego w całem tego słowa znaczeniu śpiew narodowy. Autor sam nie przywiązywał do swej piosenki tej wagi, której w ustach narodu nabrała. Oto niespełna 30 stron opracowania zwięźle przedstawiającego historię naszego hymnu oraz załączniki, czyli trzy najstarsze warianty tekstu i nuty.
 |
| źródło |
Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich. Pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa 2000. ISBN 83-11-08676-1 (sygnatura:153825)
Piosenka ma (…) czasem charakter dokumentu epoki, jest obrazkiem rodzajowym czy wzruszającym świadectwem czasu (z Od autora). W monumentalnym, obszernym – rozmiarowo i treściowo – śpiewniku znalazły się wszystkie najsławniejsze pieśni ojczyste, ale też „lżejsze”, popularne. Oto tytuły niektórych rozdziałów: Jeszcze Polska nie zginęła. Polskie hymny narodowe; Dumy rycerskie, pieśni wojenne, śpiewy historyczne; Witaj majowa jutrzenko! - Pieśni o Konstytucji 3 Maja; Pieśni Insurekcji Kościuszkowskiej; O roku ów! Jeszcze o Napoleonie, polskich Legionach i Mazurku Dąbrowskiego; Pieśni powstania listopadowego; W kręgu Mickiewicza i Chopina; Pan Moniuszko - słynne arie i pieśni ze śpiewników domowych; Pieśni i piosenki powstania styczniowego; Pieśni gniewne; Na ludową nutę; Góralu, czy ci nie żal; Kołysanki i piosenki dla dzieci; Hej kolęda, kolęda!; Pieśni nabożne; Z mansardy i poddasza; Piosenki z kabaretu; Legiony to żołnierska nuta; Piosenka przypomni ci; Po partyzancie dziewczyna płacze; Warszawskie dzieci pójdziemy w bój; Żołnierz drogą maszerował; Jak to miło w wieczór bywa.
Piosenka ma (…) czasem charakter dokumentu epoki, jest obrazkiem rodzajowym czy wzruszającym świadectwem czasu (z Od autora). W monumentalnym, obszernym – rozmiarowo i treściowo – śpiewniku znalazły się wszystkie najsławniejsze pieśni ojczyste, ale też „lżejsze”, popularne. Oto tytuły niektórych rozdziałów: Jeszcze Polska nie zginęła. Polskie hymny narodowe; Dumy rycerskie, pieśni wojenne, śpiewy historyczne; Witaj majowa jutrzenko! - Pieśni o Konstytucji 3 Maja; Pieśni Insurekcji Kościuszkowskiej; O roku ów! Jeszcze o Napoleonie, polskich Legionach i Mazurku Dąbrowskiego; Pieśni powstania listopadowego; W kręgu Mickiewicza i Chopina; Pan Moniuszko - słynne arie i pieśni ze śpiewników domowych; Pieśni i piosenki powstania styczniowego; Pieśni gniewne; Na ludową nutę; Góralu, czy ci nie żal; Kołysanki i piosenki dla dzieci; Hej kolęda, kolęda!; Pieśni nabożne; Z mansardy i poddasza; Piosenki z kabaretu; Legiony to żołnierska nuta; Piosenka przypomni ci; Po partyzancie dziewczyna płacze; Warszawskie dzieci pójdziemy w bój; Żołnierz drogą maszerował; Jak to miło w wieczór bywa.
 |
| źródło |
Panek Wacław, Hymny polskie, Warszawa 1997. ISBN 83-02-06521-8 (sygnatura: 147744)
W tysiącletniej historii naszego narodu szczególne znaczenie miały i mają pieśni hymniczne; podniosłe, uroczyste, sławiące ludzi, czyny i zdarzenia, pieśni, przy których odczuwamy dreszcz emocji i wzruszenia. Pieśni hymniczne są naszym znakiem rozpoznawczym i zawołaniem wspólnoty narodowej. Książka zawiera nuty, teksty, biogramy twórców i komentarz historyczny 20 pieśni: Gaude Mater Polonia [aut. tekstu Wincenty z Kielczy], Bogurodzica, Modlitwa za Rzecz Pospolitą naszą i za Króla [A. Trzecieski], Hymn do miłości Ojczyzny [I. Krasicki], Mazurek Dąbrowskiego - hymn narodowy [J. Wybicki], Boże, coś Polskę [A. Feliński], Cześć polskiej ziemi, cześć! [F. Frankowski], Marsz obozowy - hasło Wojska Polskiego [A. Słowaczyński], Witaj, majowa jutrzenko [R. Suchodolski], Warszawianka [C. Delavigne, przeł. K. Sienkiewicz], Chorał [K. Ujejski], Gdy naród do boju [G. Ehrenberg], Marsz, marsz Polonia [aut. nieznany], Rota [M. Konopnicka], Wszystko, co nasze [I. Kozielewski, popr. O. Drohanowska], My, Pierwsza Brygada [T. Biernacki, A. Hałaciński], Piechota [L. Łuskino], Hymn do Bałtyku [S. Rybka], Morze, nasze morze [A. Kowalski], Czerwone maki na Monte Cassino [F. Konarski, pseud. Ref-Ren].
W tysiącletniej historii naszego narodu szczególne znaczenie miały i mają pieśni hymniczne; podniosłe, uroczyste, sławiące ludzi, czyny i zdarzenia, pieśni, przy których odczuwamy dreszcz emocji i wzruszenia. Pieśni hymniczne są naszym znakiem rozpoznawczym i zawołaniem wspólnoty narodowej. Książka zawiera nuty, teksty, biogramy twórców i komentarz historyczny 20 pieśni: Gaude Mater Polonia [aut. tekstu Wincenty z Kielczy], Bogurodzica, Modlitwa za Rzecz Pospolitą naszą i za Króla [A. Trzecieski], Hymn do miłości Ojczyzny [I. Krasicki], Mazurek Dąbrowskiego - hymn narodowy [J. Wybicki], Boże, coś Polskę [A. Feliński], Cześć polskiej ziemi, cześć! [F. Frankowski], Marsz obozowy - hasło Wojska Polskiego [A. Słowaczyński], Witaj, majowa jutrzenko [R. Suchodolski], Warszawianka [C. Delavigne, przeł. K. Sienkiewicz], Chorał [K. Ujejski], Gdy naród do boju [G. Ehrenberg], Marsz, marsz Polonia [aut. nieznany], Rota [M. Konopnicka], Wszystko, co nasze [I. Kozielewski, popr. O. Drohanowska], My, Pierwsza Brygada [T. Biernacki, A. Hałaciński], Piechota [L. Łuskino], Hymn do Bałtyku [S. Rybka], Morze, nasze morze [A. Kowalski], Czerwone maki na Monte Cassino [F. Konarski, pseud. Ref-Ren].
 |
| źródło |
Prosnak Jan (tekst), Raciborski Leopold (nuty), Siedem wieków pieśni polskiej. Śpiewnik dla młodzieży z komentarzem historycznym, Warszawa 1986. ISBN 83-02-00180-5 (sygnatura: 117987)
Zawarty w książce materiał oparty jest na dokumentach i wiarygodnych zapisach melodii i tekstów sięgających wieku XIV (z Uwag wstępnych). To bardzo ważne – zwłaszcza w odniesieniu do początkowych rozdziałów, obejmujących utwory dawne. W sumie mamy 17 rozdziałów – od Pieśni rycerstwa polskiego (czyli np. Bogurodzicy oraz Gaude Mater Polonia), przez pieśni z okresu Sejmu Czteroletniego, Insurekcji Kościuszkowskiej, powstań narodowych, II wojny światowej, aż do Młodzieżowej pieśni Polski Ludowej.
Dąbrówka Andrzej, Matka pieśni polskich, "Pamiętnik Literacki" 2005, z. 2, s. 51-64
Wszystko w Bogurodzicy jest szczególne: katechetyczna treść, miejsce w czasie liturgicznym, i - chyba najważniejsza - świecka funkcja. I właśnie to wszystko wytyczyło ścieżki rozwoju polskiej pieśni. Obecny stan badań nad Bogurodzicą. Wnikliwe, sumiennie opracowane studium.
Zawarty w książce materiał oparty jest na dokumentach i wiarygodnych zapisach melodii i tekstów sięgających wieku XIV (z Uwag wstępnych). To bardzo ważne – zwłaszcza w odniesieniu do początkowych rozdziałów, obejmujących utwory dawne. W sumie mamy 17 rozdziałów – od Pieśni rycerstwa polskiego (czyli np. Bogurodzicy oraz Gaude Mater Polonia), przez pieśni z okresu Sejmu Czteroletniego, Insurekcji Kościuszkowskiej, powstań narodowych, II wojny światowej, aż do Młodzieżowej pieśni Polski Ludowej.
Dąbrówka Andrzej, Matka pieśni polskich, "Pamiętnik Literacki" 2005, z. 2, s. 51-64
Wszystko w Bogurodzicy jest szczególne: katechetyczna treść, miejsce w czasie liturgicznym, i - chyba najważniejsza - świecka funkcja. I właśnie to wszystko wytyczyło ścieżki rozwoju polskiej pieśni. Obecny stan badań nad Bogurodzicą. Wnikliwe, sumiennie opracowane studium.
 |
| źródło |
Grajpel Anna, Polskie tańce narodowe - charakterystyka ogólna, "Wychowanie Muzyczne w Szkole" 2003, nr 5, s. 233-236
Rozległy i zróżnicowany obszar Polski charakteryzuje się olbrzymim bogactwem i różnorodnością w zakresie tradycyjnej kultury tanecznej. Każdy z dużych regionów i wchodzących w ich zakres mniejszych obszarów, niemal każda wieś dysponowała swoistym repertuarem tanecznym. Spośród tej ogromnej liczby tańców (…) niektóre zdobyły rangę polskich tańców narodowych. Polskie tańce narodowe to przede wszystkim: polonez, mazurek, krakowiak, kujawiak i oberek. Dlaczego zyskały taką rangę? Autorka wymienia warunki, które stanowią o przyznaniu im szczególnego, zaszczytnego statusu.
Gwizdalanka Danuta, Narodowy, czyli jaki - i dlaczego?, "Wychowanie Muzyczne w Szkole" 2002, nr 3, s. 107-115
Czy istnieje muzyczny styl narodowy? Czym odznacza się w muzyce polskiej? Jakie są jego źródła? Autorka próbuje odpowiedzieć na te pytania, analizując rolę folkloru, dziedzictwa, religii i „charakteru” muzyki.
Rozległy i zróżnicowany obszar Polski charakteryzuje się olbrzymim bogactwem i różnorodnością w zakresie tradycyjnej kultury tanecznej. Każdy z dużych regionów i wchodzących w ich zakres mniejszych obszarów, niemal każda wieś dysponowała swoistym repertuarem tanecznym. Spośród tej ogromnej liczby tańców (…) niektóre zdobyły rangę polskich tańców narodowych. Polskie tańce narodowe to przede wszystkim: polonez, mazurek, krakowiak, kujawiak i oberek. Dlaczego zyskały taką rangę? Autorka wymienia warunki, które stanowią o przyznaniu im szczególnego, zaszczytnego statusu.
Gwizdalanka Danuta, Narodowy, czyli jaki - i dlaczego?, "Wychowanie Muzyczne w Szkole" 2002, nr 3, s. 107-115
Czy istnieje muzyczny styl narodowy? Czym odznacza się w muzyce polskiej? Jakie są jego źródła? Autorka próbuje odpowiedzieć na te pytania, analizując rolę folkloru, dziedzictwa, religii i „charakteru” muzyki.
 |
| źródło |
Zagził Dawid, "Dosyć już tego Mazurka", czyli jak Bierut chciał orłowi głowę urwać, "Pamięć.pl" 2014, nr 11, s. 38-40
Maj 1952 roku. Na przyjęciu w ambasadzie Czechosłowacji tłum gości. Wśród zaproszonych elita władzy oraz czołowe postaci ówczesnego salonu. Gościem honorowym był sam Bolesław Bierut. Gdy na miejsce dotarli poeta Władysław Broniewski i jego żona Wanda, towarzysz „Tomasz” – jak nazywano Bieruta w kręgach partyjnych – już przy powitaniu wszedł w dysputę z autorem Słowa o Stalinie. Temat okazał się szokujący nawet dla Broniewskiego, aprobującego powojenny ład w Polsce. Żona pisarza po latach wspominała: „Z odległości kilku kroków zauważyłam, że Mąż silnie zmienił się na twarzy. Powiedział mi chwilę potem, że Bierut zwrócił się do niego, żeby napisał nowy hymn narodowy [...]. Mąż odparł, że da odpowiedź za dwa dni. Był wzburzony. Dał odpowiedź negatywną”. Dzieje tej nieudanej próby zastąpienia hymnu narodowego innym utworem – w arcyinteresującym artykule. W całości można go przeczytać również TUTAJ.
Maj 1952 roku. Na przyjęciu w ambasadzie Czechosłowacji tłum gości. Wśród zaproszonych elita władzy oraz czołowe postaci ówczesnego salonu. Gościem honorowym był sam Bolesław Bierut. Gdy na miejsce dotarli poeta Władysław Broniewski i jego żona Wanda, towarzysz „Tomasz” – jak nazywano Bieruta w kręgach partyjnych – już przy powitaniu wszedł w dysputę z autorem Słowa o Stalinie. Temat okazał się szokujący nawet dla Broniewskiego, aprobującego powojenny ład w Polsce. Żona pisarza po latach wspominała: „Z odległości kilku kroków zauważyłam, że Mąż silnie zmienił się na twarzy. Powiedział mi chwilę potem, że Bierut zwrócił się do niego, żeby napisał nowy hymn narodowy [...]. Mąż odparł, że da odpowiedź za dwa dni. Był wzburzony. Dał odpowiedź negatywną”. Dzieje tej nieudanej próby zastąpienia hymnu narodowego innym utworem – w arcyinteresującym artykule. W całości można go przeczytać również TUTAJ.
 |
| źródło |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz