Dzisiaj ostatnia część mini cyklu o Kaczmarskim. Niektóre nawiązania do sztuk plastycznych, muzyki, filmu oraz historii.
NAWIĄZANIA DO INNYCH TEKSTÓW KULTURY
Sztuki plastyczne. W nawiasach malarze, do których utwór nawiązuje, np. Ambasadorowie (nawiązanie do Hansa Holbeina); Autoportret Witkacego (Stanisław Ignacy Witkiewicz); Autoportret z psem Gustave’a Courbeta; Alegoria malarstwa, Czytająca list (Johannes Vermeer van Delft); Astrolog, Lekcja anatomii doktora Tulpa (wg obrazu Rembrandta) (Rembrandt); Bar Folies - Bergére (Edouard Manet); Czerwony Autobus, Kanapka z człowiekiem (Bronisław Wojciech Linke); Dali (Salvador Dali); Dawid, Michał Anioł i Pieta Rondanini (Michał Anioł Buonarroti); Encore, jeszcze raz (Paweł Fiedotow); Karzeł (Diego Velázquez); Krzyk (Edvard Munch); Mistrz Hieronimus van Aeken z Hertogenbosch zwany Boschem (Hieronymus Bosch); Młody Bachus (Caravaggio); Nokturn z niespodzianką (Pablo Picasso); Osły i ludzie, Sąd nad Goyą (Francisco Goya); Pejzaż z szubienicą, Upadek Ikara, Wieża Babel, Wojna postu z karnawałem (Pieter Bruegel); Pejzaż z trzema krzyżami (Andrea Mantegna); Powrót z Syberii, Wigilia na Syberii, Zatruta studnia (Jacek Malczewski), Rejtan, czyli raport ambasadora, Stańczyk (Jan Matejko), Rublow (Andriej Rublow), Siedem grzechów głównych (Albrecht Dürer).
"Mrówczy ruch na wantach statku
W Słońce godzi masztu grot
Nie rozmyśla o upadku
Kto na rychły liczy wzlot
Lśnienie płaszczyzn nie zna granic
Dla bez liku dróg i miejsc
Nie zagląda w głąb otchłani
Kogo żagiel niesie w rejs
Odurzone nieba skalą morze marszczy się beztrosko
Z migotliwą tańczy falą białe piórko z kroplą wosku
Śpiewa pasterz, beczy owca
Klaszczą żagle, stęka wół
Fala dźwiga tors żaglowca
Drzewa - w górę, rzeki - w dół
Nad urwiskiem gnie się gałąź
Znieruchomiał na niej ptak
Ptasim wzrokiem objął całość, lecz nie pojął jej i tak
Ptasim wzrokiem objął całość, lecz nie pojął jej i tak
Porażone nieba skalą morze cierpnie gęsią skórką
Z migotliwą znika falą z kroplą wosku martwe piórko"
(Upadek Ikara)
Ponadto: Japońska rycina, Landszaft z kroplą krwi, Martwa natura, Pejzaż zimowy, Portret zbiorowy w zabytkowym wnętrzu, Posągi.
Film, muzyka, np. Casanova - Fellini, Przygodowy film o pisaniu w nocy, Stalker (Piknik na skraju drogi braci Strugackich - jego literacki pierwowzór - TUTAJ); Koncert fortepianowy, Polonez biesiadny, Pożegnanie Okudżawy (Okudżawa - TUTAJ), Requiem rozbiorowe.
Kultura, życie artystyczne, historia, np. Ballada wrześniowa; Jałta; Lekcja historii klasycznej; Rycerze Okrągłego Stołu; Sen Katarzyny II; Somosierra; Starość Piotra Wysockiego; Szklana góra.
"Siedzą przy Okrągłym Stole
Ramię w ramię i bok w bok
Na ich tarczach lśnią symbole
Orzeł Krzyż Czerwony Smok
Ukarani czy bezkarni
Ciemność im na nerwach gra
Bezimienni legendarni
Omawiają przyjście dnia
Ale przyszłość w ślepych gwiazdach
Spokój trumna tylko da
Więc możliwość jeszcze każda
Prawo do istnienia ma"
(Rycerze Okrągłego Stołu)
Można przeczytać
Gajda Krzysztof, Między piosenką a arcydziełem, "Polonistyka" 2003, nr 5, s. 260-265. - Dotyczy piosenek inspirowanych malarstwem Pietera Bruegla.
Gronek Barbara, Tropem metaforycznych znaczeń wilka Jacka Kaczmarskiego, "Język Polski w Liceum" 2014/2015, nr 2, s. 7-28.
Krzysztofik Małgorzata, Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w poezji Jacka Kaczmarskiego, Kielce 2017 (TUTAJ).
Starnawska Karolina, Jan Kochanowski w lustrze Jacka Kaczmarskiego, "Polonistyka" 2020, nr 2, s. 18-22.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz