Pracownicy branży kamieniarskiej corocznie zapraszają na Dzień Kamienia (Naturalnego). Imprezy odbywają się najczęściej we wrześniu, ale również w listopadzie. My także budujemy. Ze słów. Dzięki książkom i bibliotekom powstają – nieraz ogromne - gmachy wiedzy.
Kamienie są obecne w największych tekstach kultury – w Biblii (np. Dawid i Goliat – 1 Sm 17,40-50; „kamienie wołać będą” – Łk 19,40; „kamień odrzucony przez budujących…” – Ps. 118(117); „z tych kamieni może Bóg wzbudzić potomstwo Abrahamowi” – Mt 3,9=Łk 3,8; Kuszenie Chrystusa - Mt 4,1-12=Łk 4,1-13; „gdy syn prosi o chleb, czy ktoś poda mu kamień?” – Mt 7,9; Jezus i kobieta cudzołożna – J 8,1-11; kamienowanie Szczepana – Dz 7,57-60 i sporo innych) i w mitologiach (greckiej, rzymskiej, egipskiej, skandynawskiej). Mają wiele historycznych odniesień (np. tablice Dekalogu, kamień z Rosetty, Stonehenge, posągi z Wyspy Wielkanocnej – TUTAJ, kamień filozoficzny). Odnajdujemy je w dziełach muzycznych (np. "Don Juan, czyli Kamienny Gość" Mozarta) i plastycznych (np. "Kamieniarze" Gustave'a Courbeta). Występują w wielu związkach frazeologicznych, np. kamień młyński; kamień na kamieniu; kamień obrazy; kamień probierczy; kamień węgielny; kląć w żywy kamień (= kląć dosadnie); kto w ciebie kamieniem, ty w niego chlebem; rodzić się na kamieniu; serce z kamienia; siedzieć kamieniem; kamyk do czyjegoś ogródka.
Mamy ich sporo w poezji, np. u Baczyńskiego (Ballada zimowa, Modlitwa II), Gałczyńskiego (Niobe), Herberta (Kamyk), Kamieńskiej (Kamień), Słonimskiego (Leonardo), Słowackiego (Testament mój), Szymborskiej (Rozmowa z kamieniem), Twardowskiego (Po kolei, Żeby się obudzić). A teraz jeszcze kilka pozycji epickich z tym motywem:
Nancy Faulkner, Tajemniczy szyfr. Powieść dla młodzieży z detektywistyczną zagadką (sygn. 62511, TUTAJ).
Wacław Berent, Żywe kamienie. Średniowieczni waganci nigdzie nie zagrzewają miejsca, ale wszędzie, gdzie się pojawią, zostawiają niezatarty ślad. Tak jest i tym razem. Gdy wkraczają do miasteczka, niemal natychmiast zawiązuje się przeciwko nim „opozycja” złożona z niektórych mieszkańców, niezadowolonych z powiewu świeżości i swobody, jakie tamci wnoszą… (sygn. 97535-6, 135308, 170881).
Jean Giono, Kamień. Przedziwna „historia” kamienia - jego kulturotwórczej roli w dziejach. Oto początek: "Pierwszy człowiek, który poznał uczucie strachu, podniósł kamień. Kiedy zaś objawił się duch, zaczęto drążyć sarkofagi w skale. W stuleciu podróży międzyplanetarnych ci, którzy poważnie myślą o wylądowaniu na Księżycu za pomocą wyśmienitych urządzeń nowoczesnej techniki (…), obawiają się zderzeń tych rakiet z kamieniami błądzącymi po niebie. Kamień zjadamy jako składnik niektórych lekarstw. Wydobywamy z kamienia stal na pługi (których lemiesz niegdyś bywał kamienny), na lokomotywy i oczywiście także na armaty (do których w dawnych czasach robiono kamienne kule). Miasta (nawet Rzym) są z kamienia. Człowiek, na którym wspiera się struktura Kościoła, nazywa się Petrus, Opoka. Mur chiński, fortyfikacje Awinionu, wieża w Belém są z kamienia, podobnie z kamienia zrobiony był Kolos Rodyjski, Latarnia Aleksandryjska, Grób Artemidy i tyle innych cudów" (sygn. 129848).
Gunnel Linde, Biały kamień. Pozycja z literatury dziecięcej (sygn. 105395, TUTAJ).
Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec. Lektura, której specjalnie przedstawiać nie trzeba (sygn. 81055, 134135, 157886).
Jean Kross, Kamienie z nieba. Epizod z życia Ottona Willema Masinga, estońskiego pastora i działacza epoki Oświecenia oraz Kristiana Jaaka, poety. Ukazuje okoliczności spotkania dwóch wybitnych postaci i jego konsekwencje (sygn. 76896).
Hanna Malewska, Kamienie wołać będą. Powieść z XIII wieku. Cieśla Mateusz wraz z żoną i mistrzami murarstwa wznoszą katedrę w Beauvais. Jednak ich kunszt tragicznie zderza się z technicznymi możliwościami. Budowla nie zostanie ukończona…
Rudolf Jašik, Opowieść o białych kamieniach. Michał Moloch z synem idą za trumną zmarłej żony i matki. Kroczą po skalistych graniach wyżej i wyżej. Tak zaczyna się opowiadanie… (sygn. 106143).
Wiesław Myśliwski, Kamień na kamieniu. Szymon i Michał Pietruszka są braćmi. Mieszkają na wsi, której kultywowane od wieków tradycje i obyczaje powoli odchodzą w przeszłość… (sygn. 106821, 124387).
Wojciech Żukrowski, Kamienne tablice. Wielobarwna, orientalna mozaika życia w Indiach połowy minionego wieku z ognistym romansem i polityką w tle (sygn. 57014, TUTAJ).
Ps. W poniedziałek napiszemy o kamieniach szlachetnych jako motywie literackim.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz