poniedziałek, 5 sierpnia 2024

Zamki i pałace w Europie (2)

Dania, Szwecja (kraje skandynawskie)

Spośród krajów skandynawskich najbardziej „bogate” w zamki i pałace są Dania i Szwecja. Niektóre przykłady?
Dania. Najsłynniejszy - Kronborg (w Helsingør). Inne? Renesansowy Egeskov, barokowy Clausholm, dawne rezydencje królewskie: Frederiksborg (w Hillerød) i Rosenborg (Kopenhaga), obecna rezydencja królów: Amalienborg (Kopenhaga) i ich letnia rezydencja – Marselisborg.
Szwecja. Borgholm, Kalmar, Landskrona, Sztokholm (43508), Uppsala, Vadstena.

Warto poczytać: Dania – 91456; 135193. Szwecja – 66717; 83043.

Estonia, Litwa, Łotwa

To kraje, w których jest co zwiedzać! Przykłady z Estonii: Alatskivi,  Kuressaare, Rakvere, Toompea, Vastseliina… I słynna Narwa!
Na Litwie? Zamki w Kownie i Trokach (168062), które pisząca te słowa widziała osobiście, ale też Birże, Dubinki, Kłajpeda, Miedniki Królewskie… I Wilno! (15308; 168065; ZS 130017; cz D IX-4/6 c; „Mówią Wieki” 2012, nr 4, s. 21-25, Czytelnia; „Odra” 2013, nr 7-8, s. 20-26, Czytelnia; „Przegląd Humanistyczny” 2014, nr 6, s. 125-137, Czytelnia).
Na Łotwie: Aizpute, Dundaga, Edole, liczne zamki krzyżackie, nierzadko już w ruinach - Alsunga, Bauska, Dobele, Jaunpils, Ryga…

Warto poczytać: Litwa – „Geografia w Szkole” 2008, nr 3, s. 40-44, Czytelnia; Estonia – „Geografia w Szkole” 2017, nr 5, s. 16-18, Czytelnia.

Francja

Kraj, w którym znajduje się ok. 40 000 (!) pałaców i zamków. Najsłynniejsze są zamki w Dolinie Loary, np. Amboise, Chambord, Chenonceau, Saumur. Urzekają też zamki w Blois, Cheverny, Villandry… A Paryż i okolice ("Forum Nauczycieli" 2005, nr 1, "Mówią Wieki" 2011, nr 6, Czytelnia; ZS 12753; ZS 27802; 43161; 43571; ZS 45504; 62264; 70193; 99701)? A Prowansja – siedziba „dobrego króla Réné” (73552)? A Owernia pamiętająca czasy Wercyngetoryksa (ZS 39318)? Nawet „przemysłowa’ Alzacja ma swoje zabytki (ZS 39370). Jest co podziwiać!

Warto poczytać: 85322, 85951.

Hiszpania

Oszałamiająco piękna. Pełna zamków i pałaców. Od stolicy – Madrytu (73545; 174449) i jego okolic (np. Coca), czy urokliwej Sewilli ("Mówią Wieki" 2019, nr 5, Czytelnia) i Segowii (np. Alcázar de Segovia), po krainy historyczne, np. bogatą w wydarzenia historycznie Kastylię ("Geografia w Szkole" 2021, nr 2, Czytelnia), Grenadę, której symbolem jest Alhambra, i Nawarrę (np. Castillo de Olite). Zamki Hiszpanii w dużej mierze są zabytkami z czasu ekspansji Maurów (np. Cardona, Castillo de Burgalimar, Castillo de Loarre, Simancas). Zachwyca „urodą” majestatyczna budowla Manzanares el Real. Wśród prywatnych rezydencji prym wiodą Castillo de Belmonte i Castillo de La Calahorra. Hiszpania to również Camino, na którym można zobaczyć m.in. warownię templariuszy w Ponferrada.

Warto poczytać: 85322, 87530, 116271.

Irlandia

„Szmaragdowa wyspa”. Pełna historycznych skarbów – ruin (np. Blarney, Carrigaphooca, Carrigadrohid), zamków usytuowanych nad jeziorami, fosami (np. Cahir), klifami (np. Dunluce, Dunseverick), na wzgórzach (np. Cashel) czy otoczonych rozległymi parkami (np. Ashford, Kilkenny, Malahide). Pełna innych architektonicznych cudów (np. Donegal, Dromoland, Dublin – sygn. 181313, Lismore), dzisiaj także częściowo lub całkowicie w prywatnych rękach (np. Doonagore, Ross)…

Warto poczytać: 61895; 149077; 150039.

Malta

Kraj o historii sięgającej wielu tysięcy lat! Piękne pozostałości z dawnych wieków? Tylko kilka, bo wyliczanie mogłoby nie mieć końca: Pałac Wielkiego Mistrza i Fort Saint Elmo (La Valletta), Bateria Saint Anthony (Qala), Fort Ricasoli (Kalkara), Fort Manoel i Fort Tigné (Sliema), Selmun Tower (Mellieħa).

Warto poczytać: 93227.


Niemcy

To nie tylko urokliwe Drezno (74944) i Zamek Gohliser w Lipsku (56189), ale również Albrechtsburg, czyli „saksoński Akropol”, Anholt, Eltz – malowniczo umieszczony na skale, Schwerin – podobny do zamków francuskich, Lichtenstein – perła Wirtembergii. A przede wszystkim – bajeczne rezydencje i zamki bawarskie, np. Herrenchiemsee, Hohenschwangau, Linderhof, Neuschwanstein, Nymphenburg, Schleissheim. Także rezydencje i zamki w Bambergu, Bayreuth, Monachium, Frankonii, Norymberdze.

Portugalia

Kraj pachnący już Oceanem, szeroką przestrzenią, chociaż sam - nieduży. Pełen fortyfikacyjnych umocnień, rozmieszczonych po całym obszarze, przez wieki budowanych przeciw Arabom, Hiszpanom i Maurom. Do dziś zachowało się tu ponad 150 zamków. Najsłynniejsze są z pewnością Guimarães i Queluz (często porównywany z francuskim Wersalem).

Warto poczytać: 73545.

Szwajcaria

Górzysty kraj, w którym malowniczo usytuowane są urokliwe budowle, np. Aarburg, Arenenberg (z Muzeum Napoleońskim), Bâtiaz, słynny Chillon, bogato uwieczniony w literaturze (zob. TUTAJ), równie sławny Neuchâtel, fortyfikacja Castelgrande, kilkustylowy Gruyères, średniowieczny Habsburg, należący do takiegoż rodu, Lenzburg i Thun  - dawne hrabiowskie posiadłości. Oryginalną architekturą urzeka Vufflens. Na Liście Światowego dziedzictwa UNESCO widnieje m.in. Sasso Corbaro.

Warto poczytać: 42635; 50563; 74400, cz II C-8/17.

Węgry

Nie można zacząć inaczej niż od Budapesztu (63751; 96786), ale nie sposób pominąć ulokowanych na górach Boldogkő i Füzér, pięknych ruin Szigliget, słynnego Sumeg i bogatego w historyczne odniesienia Sárospatak. To dopiero początek…

Warto poczytać: 110474.


Wielka Brytania

Kraj z wielowiekowymi dziejami monarchii i bogaty w architektoniczne cuda. Nie tylko w Londynie (120066), co zrozumiałe, ale również np. wśród dzikich i tajemniczych szkockich wrzosowisk, nierzadko trudno dostępnych dla miłośników zwiedzania (ze względu na przynależność do prywatnych właścicieli), np. Aberdeenshire (tutaj możne wejść na „Castle Trail” i zobaczyć ich… prawie trzysta!), Dunnotar Castle, Eilean Donan i serce regionu, czyli Edynburg. Oto praktyczny przewodnik po tym regionie (104483), a po zamkach znalazłam TUTAJ. Komu jeszcze będzie mało atrakcji, może... zagłębić się w lekturę powieści historycznych, np. Waltera Scotta, gdzie znajdzie niemało zamczysk. Tylko kilka: „Ivanhoe” (83611, 105688, TUTAJ), „Kenilworth” (101187), „Narzeczona z Lammermoor” (TUTAJ), „Rob Roy” (25075), „Waverley” (cz D IV-1/56). A zainteresowanych zamkowymi duchami – nie tylko brytyjskimi – odsyłamy do „Leksykonu duchów” Petera Haininga (cz XXXVI-4/22), w którym niektóre spośród nich są nawet… sfotografowane!

Włochy

Zabytki tego kraju olśniewają. Nie tylko one same, ale też ich ilość. Czy ktoś potrafiłby je zliczyć? Dlatego wymienimy niektóre najbardziej znane miasta, o których pożyteczne informacje można u nas znaleźć. Są to np. Florencja („Mówią Wieki” 2021, nr 9, s. 10-13 i 26-29, Czytelnia; 45123; ZS 60281), Rawenna ("Mówią Wieki" 2015, nr 11, Czytelnia), Rzym (43897; 111573; 168078; ZS 8022; ZS 151651) i Watykan (ZS 97825; ZS 130997; cz XXV-1/11), Wenecja ("Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie" 2020, nr 4, Czytelnia; 92034; 146560).

Warto poczytać: 73546.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz