Niech inni się chełpią stronicami, jakie napisali;
mnie dumą napełniają te, które przeczytałem."
Fragment wiersza "Czytelnik". Piękne, pokorne wyznanie wielkiego pisarza, do którego po raz kolejny powracamy, odnajdując wciąż nowe przemyślenia i doznając kolejnych olśnień. Tomik poetycki "Pochwała cienia" JORGE LUISA BORGESA (1899-1986).
O literaturze jest w nim więcej ("Strażnik książek", "Inwokacja do Joyce'a", "James Joyce", "Ricardo Güiraldes"), ale zakres tematyczny zbiorku rozszerza się niemal w kosmiczne Universum. Jak zwykle u Borgesa. Są rozważania filozoficzne (wiersz tytułowy, "Heraklit") i namysł nad największymi, stale inspirującymi tekstami kultury. Etyka, czyli odwieczny problem zła i mocy przebaczenia ("Legenda" - zob. TUTAJ), "Modlitwa" (nawiązująca do tajemnicy inkarnacji), dalekie od ortodoksji "Fragmenty apokryficznej ewangelii" - reinterpretacje pełne małych epifanii, np.:
"Opieraj się złu, ale bez zdziwienia i bez złości. Temu, kto uderzy cię w prawy policzek, możesz nadstawić drugi, o ile się nie zlękniesz."
"Bóg jest bardziej wspaniałomyślny niż ludzie i będzie ich mierzył inną miarą."
"Błogosławiony ubogi bez goryczy i bogaty bez pychy."
Są tu poznane kraje i miasta ("Buenos Aires", "Cambridge"). Nie brakuje kluczowych, wszechobecnych w tej twórczości motywów: labiryntu i lustra. To nie tylko "Mój labirynt", ale też wspomniane "Cambridge":
"jesteśmy tym chimerycznym muzeum niestałych form, tym stosem potłuczonych luster"
oraz "Labirynt":
"Nigdy nie będzie drzwi. Jesteś we wnętrzu
I twierdza obejmuje wszechświat,
I nie ma awersu ani rewersu,
Ni ostatecznej ściany, ni sekretnego centrum.
Nie spodziewaj się, że twa nieubłagana droga,
Która uparcie rozwidla się w inne,
Będzie miała kres."
Jeszcze jeden tomik Borgesa. Nowe przemyślenia. Kolejne olśnienia. Lustro odbijające najwartościowsze osiągnięcia cywilizacji. Labirynt, którego nie trzeba się bać. Labirynt, z którego nie chce się wyjść.
Ps. Niektóre poezje Borgesa omawiamy TUTAJ, opowiadania - TUTAJ i TUTAJ.
Jorge Luis Borges, Pochwała cienia, tł. Andrzej Sobol-Jurczykowski, Warszawa 1977 (sygn. 78643). Tytuł oryg. Elogio de la sombra.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz