piątek, 31 stycznia 2025

Ile znaczy zeszłoroczny śnieg?

Ile znaczy zeszłoroczny śnieg? Niewiele. Może nic. Jest jednak śnieg, którego nie pokonało ekspansywne słońce. Pozostał… na kartach literatury.

Stał się „bohaterem” jednego z wielkich średniowiecznych utworów: "Ballade des Dames du temps jadis” (Ballada o paniach minionego czasu), będącego fragmentem "Wielkiego testamentu" Françoisa Villona. Po każdej ze zwrotek pojawia się – jak refren – melancholijne "Mais où sont les neiges d'antan?" (Ale gdzie są niegdysiejsze śniegi?). W dobie renesansu nie zapomniał o nim Jan Kochanowski w „Pieśni XIV” [I] [Patrzaj, jako śnieg po górach sie bieli...].Wspominano go nawet jeszcze wcześniej – w „Biblii” kilkakrotnie pojawia się jako porównanie („biały jak śnieg”), aż pięć razy czytamy o nim w „księdze Hioba”, podczas śnieżycy zginął Jonatan (1 Mch 13,22). I jeszcze najsławniejszy cytat, do którego aluzyjnie nawiązał Stefan Żeromski w tytule dramatu „Ponad śnieg bielszym się stanę” (por. Ps 51,9; Iz 1,18).

Śnieg bardzo dużo znaczy w prozie podróżniczej (np. Aliny i Czesława Centkiewiczów – TUTAJ, TUTAJ), także we wstrząsającym dzienniku Roberta F. Scotta z podróży do bieguna południowego (TUTAJ) i ujmującym stylistycznie diariuszu „Do bieguna” Fridtjofa Nansena – TUTAJ), literaturze łagrowej (np. „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, TUTAJ). Pojawia się w tytułach opowiadań (np. „Śniegi Kilimandżaro” Ernesta Hemingwaya, TUTAJ), powieści (np. „Śnieg” Orhana Pamuka) i dramatów (np. metaforyczny „Śnieg” Stanisława Przybyszewskiego). Stanowi naturalne tło utworów, których akcja toczy się w zimie (np. "Opowieść wigilijna" Charlesa Dickensa). Ważne funkcje spełnia w baśniach i literaturze dziecięcej (np. „Bałwan ze śniegu”, „Królowa Śniegu” Hansa Christiana Andersena, „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków” braci Grimm, „Muminek i pierwszy śnieg” Tove Jansson, "O dwunastu miesiącach" Janiny Porazińskiej) oraz młodzieżowej (np. „Tomek na tropach Yeti” Alfreda Szklarskiego).

Wreszcie poezja. Za poetycką prozę można by właściwie uznać fragmenty wspomnianego dziennika „Do bieguna” Nansena, jak choćby ten: „Jakże piękny jest śnieg - cichy, łagodzący swoją nieskalaną warstwą wszystkie ostre zarysy! Te płaszczyzny ruchomych lodów są jak życie bez miłości. Nic ich nie łagodzi”. Przypomnijmy jednak kilka wierszy: „Zimę miejską” Adama Mickiewicza, „Śnieg” Bolesława Leśmiana, „Śnieg w Paryżu” Kazimierza Wierzyńskiego, „Zadymkę” Juliana Tuwima, „Pieśni” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego:

„Ile razem dróg przebytych?
Ile ścieżek przedeptanych?
Ile deszczów, ile śniegów
wiszących nad latarniami?”

Olśniewający bogactwem metafor fragment poematu „Rower” Lucjana Szenwalda:

„Lekkim szarpnięciem sznurka budzę bezdźwięczny ranek.
Oczom odsłania się chata w rozchyleniu szronowych firanek;
na krokwiach soplami mróz.
W zlodowaciały śmietnik zatknięto rękojeść wideł,
a wiatr na niziutkim progu ze śnieżnych gwiazd piramidę
o zmianie nocnej wzniósł.”

I wreszcie wspaniała, dojrzała twórczość Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Przykłady? „Ballada zimowa”, „Śnieg”, „*** [Śnieg jak wieko żelazne na oczy opadnie]” lub „Piosenka śnieżna żołnierza”:

„Śnieg wieje - ciszy gołąb -
w miast wyspy lekkie.
Szumią miękkie powieki,
kręci się białe koło. (…)

Zapomniane będą i czasy,
które miłość jak śnieg wypełnia.
Na chmur ciemnych spiętrzone lasy
pnie się śniegu szumiąca wełna.

Pożegnane już, zapomniane.
Śnieg jak dłonią zasłoni oczy.
Słychać jeszcze - nim chłód zostanie -
jak za nami pułk biały kroczy.”

Ps. Lawina – jako jeden z żywiołów - zob. TUTAJ.

poniedziałek, 27 stycznia 2025

"Śni mi się czasem wieś..." (Bolesław Leśmian)

Senat RP ustanowił rok 2025 rokiem Władysława Stanisława Reymonta. Na marginesie tej nominacji nawiążemy do "Chłopów" - najsławniejszego dzieła pisarza i przypomnimy kilka ujęć wsi w literaturze.

Sam Reymont nierzadko wracał do tej tematyki, np. w opowiadaniach „Tomek Baran” czy „Sprawiedliwie”, ale gości ona w literaturze niemal… od zawsze. Wystarczy wspomnieć liczne ewangeliczne parabole, np. o ziarnie gorczycy, siewcy czy chwaście (Mt 13,31; Mt 13,1-9; Mt 13,24-30; Mk 4,3-9) i mitologiczną Arkadię. Ta druga kraina pojawiała się w antycznych sielankach (np. „Georgiki” Wergiliusza) oraz - zyskawszy koloryt polski - w kolejnych epokach (np. sielanki Jana Gawińskiego, „Kołacze” Szymona Szymonowica, „Pieśń Świętojańska o Sobótce” i niektóre inne pieśni Jana Kochanowskiego, „Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego).

Satyryczny obraz wsi pokazał autor „Satyry na leniwych chłopów”. Mikołaj Rej - odmiennie. Stworzył parenezę, uznając rustykalne życie za wzorzec egzystencji („Żywot człowieka poczciwego”), choć już w „Krótkiej rozprawie między trzema osobami, Panem, Wójtem, a Plebanem, którzy i swe i innych ludzi przygody wyczytają, a takież i zbytki i pożytki dzisiejszego świata” skłonił się ku swoistej publicystyce.

Wieś pokazywano w sposób komediowy (np. "Z chłopa król" Piotra Baryki, łączący cechy  teatru dworskiego i utworu sowizdrzalskiego) lub przeraźliwie realistyczny (np. „Antek” i „Placówka” Bolesława Prusa, „Janko Muzykant” Henryka Sienkiewicza, „Grypa szaleje w Naprawie” Jalu Kurka, „Noce i dnie” oraz „Na wsi wesele” Marii Dąbrowskiej), nawet naturalistyczny (np. „Z chałupy” Jana Kasprowicza, „Komornicy” Władysława Orkana, „Zmierzch” Stefana Żeromskiego). Również w konwencji realizmu socjalistycznego:

"Wyjdą znów szkodniki znane
niszczyć pola ziemniaczane,
a i wróg jest zawsze gotów
zrzucać stonki z samolotów"
(Jan Brzechwa, "Stonka i Bronka")

Nie sposób pominąć powieści z tezą (np. „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej). Sielskość zderza się zaś z realizmem w „Konopielce” Edwarda Redlińskiego.

Próbę stworzenia prozy historiozoficznej podjął Iwan Bunin w powieści „Wieś”, filozoficznej - Wiesław Myśliwski w „Traktacie o łuskaniu fasoli”, a epicki rozmach, ukazujący heroizm pracy rolnika, cechuje „Błogosławieństwo ziemi” Knuta Hamsuna. Wieś bywa tłem dla miłosnych perypetii i dramatów (np. „Romeo i Julia na wsi” Gottfrieda Kellera – TUTAJ, „Znachor” Tadeusza Dołęgi-Mostowicza), nieraz z nutą fatalizmu (np. „Tessa d’Urberville” Thomasa Hardy’ego). Psychologia dominuje w „Pannach z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza. Groteska jest kategorią estetyczną organizującą odbiór rzeczywistości przedstawionej w „Weselu w Atomicach” Sławomira Mrożka. Nastrojowość przenika wiersze Józefa Czechowicza (np. „Ze wsi”), a baśniowość - powieść „A jak królem, a jak katem będziesz” Tadeusza Nowaka. Nie brak wielkiej metafory (np. „Pałac” Myśliwskiego), symbolizmu (np. „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego), oniryzmu (np. "Sen wiejski" Bolesława Leśmiana), mityzacji, nawet fantastyki (np. „Prawiek i inne czasy” Olgi Tokarczuk).

Wieś. Idealizowana, heroizowana, będąca obiektem troski. Ukazywana realistycznie, symbolistycznie i w krzywym zwierciadle. Celowo pomijamy jej romantyczne ujęcia, a pozytywistyczne traktujemy bardzo pobieżnie. Dlatego, że zasługują na osobne, obszerne opracowania. Sporo już powstało. Cóż można by dodać do tego, co napisali najwybitniejsi znawcy?

piątek, 24 stycznia 2025

Książki (nie)zapomniane - W monotonię rozsłonecznionej mieściny wkrada się Nienazwane

Prosta historia. Epizod z życia. Kilka ulotnych chwil. Czy tylko tyle? Chyba nie, skoro nad Grą na moście (Il giuoco sul ponte) SERGIA FERRERO (ur. 1926-2008) unosi się nieuchwytna mgiełka tajemnicy. Jakieś niedopowiedzenie. I pozostaje długo po zakończeniu lektury.

„Gra”. Rzeczownik wieloznaczny. Włoskie „giuoco” (częściej „gioco”) znaczy najpierw „gra” (np. karciana), „zabawa”, ale także: „rozgrywka” (np. sportowa) oraz „żart”, „wygłup” (przenośnie). Wszystkie te pola znaczeniowe powinny kojarzyć się z radością. A jednak… Historia zaczyna się od (niebezpiecznej) zabawy chłopca na moście, przerwanej przez przyjezdnego mężczyznę, a kończy tragedią…

Skąpane w słońcu miasteczko. Raffaele przyjechał tu na zaproszenie margrabiny Romildy, kuzynki, by uporządkować księgozbiór po zmarłym hrabi – koneserze literatury. Przy dworcu wstępuje do gospody, gdzie dostaje nie tylko posiłek, ale również adres kobiety wynajmującej pokój. Tam może się zatrzymać. Pod wskazany adres prowadzi go synek kobiety. Mały niemal natychmiast zaprzyjaźnia się z przybyszem.

Raffaele rozpoczyna pracę. I staje się obiektem zainteresowania. Miejscowość nie jest duża, więc wszyscy się znają. Każda nowa twarz zostaje dostrzeżona. A mężczyzna budzi dodatkowe zainteresowanie, gdyż zamieszkał u młodej, niezamężnej panny z dzieckiem. Nikt nie zna tożsamości ojca tego malca. Może był nim zmarły stary lokator, po którym odziedziczyła dom? Ona jednak zaprzecza.

W monotonię rozsłonecznionej mieściny wkrada się Nienazwane. Niby zwyczajna nuda. Ale oczy mieszkańców pilnie śledzą każdy ruch gościa i jego gospodyni. Czy już są razem? Dlaczego chłopiec tak go polubił? Zwykłe plotki, lecz niebezpieczne. Jak bardzo groźne, okaże się, gdy dojdzie do tragedii. Bo jest w tej niedługiej powieści jakaś Tajemnica. Nieuchwytna. Poetycka, a jednocześnie rzucająca Cień. Aura z obrazów Giorgia de Chirico.

Sergio Ferrero, Gra na moście, przeł. Barbara Sieroszewska, Warszawa 1973 (sygn. 59789).

poniedziałek, 20 stycznia 2025

Porady, filmy, konkursy, szkolenia, lekcje…, czyli nasza codzienność

Co działo się w naszym Wydziale w ostatnich miesiącach?

Filmy. Nagrałyśmy ostatnie krótkie filmiki z cyklu Wydarzenie Miesiąca, w których była mowa o: gafach (październik), kulturze klasycznej i czarnym kocie (najwięcej odsłon!, listopad), prezentach (grudzień). Są dostępne w mediach społecznościowych Biblioteki. Scenariusze do wszystkich napisała p. Basia, występowały – p. Ania lub p. Kasia.

Konkursy. W pierwszym tygodniu grudnia uczestniczyłyśmy w wielkim wydarzeniu, czyli Wojewódzkim Konkursie Recytatorskim "W kręgu poezji Kazimierza Wierzyńskiego", zorganizowanym przez naszą placówkę we współpracy z Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach oraz TNBSP - Oddziałem Katowice. P. Basia (wraz z p. Ewą i p. Markiem Chudzińskim, sympatycznym aktorem Teatru Rozrywki w Chorzowie) pracowała w składzie jury oraz napisała biografię literacką Wierzyńskiego, którą pięknie odczytała konferansjerka całego przedsięwzięcia, czyli p. Kasia. Konkurs odbył się w dwóch kategoriach: uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Szczególnie w tej drugiej grupie trudno było wyłonić zwycięzcę, gdyż poziom zaprezentowanych interpretacji był niezwykle wysoki.

Nieco wcześniej nasz Wydział zorganizował konkurs fotograficzny „Obiekty nauki w Katowicach”, adresowany do uczniów szkół ponadpodstawowych. Tu również poziom był kosmiczny, a nadesłane fotografie piękne i bardzo pomysłowe.

Konferencje. Szkolenie nauczycieli. P. Kasia zaprezentowała temat: „Kolorowa i interesująca, naukowa i inspirująca - edukacja regionalna w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej im. J. Lompy w Katowicach” podczas konferencji „Śląskiem malowana - edukacja regionalna w bibliotece szkolnej”, zorganizowanej przez Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli "WOM" w Katowicach, Śląskie Stowarzyszenie Miłośników Folkloru "Galanda" w Katowicach, Szkołę Podstawową nr 44 im. Marii Curie-Skłodowskiej w Katowicach oraz naszą placówkę (październik). Wygłosiła także referat podczas konferencji dla nauczycieli i bibliotekarzy "Literatura jak kompas. Wspieranie dobrostanu dzieci i młodzieży przez słowa”, której organizatorami były nasza placówka i Wydawnictwo Literatura (październik).
 
P. Basia natomiast poprowadziła szkolenie „Sztuczna inteligencja w literaturze. Bohater i (czy?) twórca” - w trakcie konferencji „VIII Konfrontacje Humanistyczne: Edukacja a zjawiska nowomedialne”, zorganizowanej przez RODN „WOM” w Katowicach.

Zajęcia edukacyjne. W nowym roku szkolnym zainaugurowała je p. Basia, przygotowując prezentację „Teraz czas świat młodzieńca zapałem przemierzyć. Życiowa i literacka podróż Juliusza Słowackiego” oraz prowadząc lekcje dla kilku ostatnich klas uczniów Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 4 w Katowicach, towarzyszące ubiegłorocznemu Narodowemu Czytaniu „Kordiana”.

A potem rozwiązał się spory worek z lekcjami! P. Kasia przemierzała (nie tylko) Katowice, nawiedzając liczne szkoły podstawowe i realizując w nich temat „Nie straszą, lecz uczą, bawią i cieszą! Katowickie beboki - o tym, jak ich szukać i co zrobić, gdy już się je znajdzie”. Było ich (lekcji, nie beboków, choć tych ostatnich chyba też) naprawdę duuuużo! Nie pominęła Ogólnopolskiego Dnia Głośnego Czytania ani kilku zajęć z cyklu „Podróżujemy Tuwimową Lokomotywą" i innych pozycji, które od lat ma w repertuarze. W szkole ponadpodstawowej promowała czytelnictwo z Legimi (IV Akademickie Liceum Ogólnokształcące im. Gen. St. Maczka w Katowicach), a w Uniwersytecie Śląskim przestawiła (wraz z p. Anią) ofertę PBW dla studentów Wydziału Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa.

Rozpoczyna się też cykl kilku zajęć (dopołudniowych i popołudniowych) „Biblioteka pedagogiczna we wsparciu dziecka w rozwoju” – od kilku lat adresowany do kilku grup studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej UŚ. Te zajęcia prowadzi p. Basia.

Porady, zestawienia bibliograficzne. Tych drugich wysłałyśmy naprawdę sporo. Bywało, że po kilka dziennie. Miło nam było również gościć Użytkowników w Wydziale. Najczęściej pytano – tradycyjnie! – o psychologię rozwojową, nauczanie początkowe, media, uzależnienia, ale pojawiały się też m.in. takie tematy:
- Kuchnia różnych narodów.
- Rachuba czasu w dziejach.
- Kultura i tradycje górnicze.
- Bezpieczeństwo i wypadki drogowe.
- Literatura angielska dla dzieci.
- Czekolada (!).
- Wystąpienia publiczne.
- Pedagogika ideologiczna.
- Kołysanki.
- Nauczanie mnożenia i dzielenia.
- Klocki Lego.
- Religijność, duchowość, psychologia rozwoju.
- Śląska Wigilia.

piątek, 17 stycznia 2025

Nasz Mały Leksykon Filmowy - Aktorzy i ludzie filmu zmarli w 2024 r. (Cz. 4 - dokończenie)

Jean-Charles Tacchella (ur. 1925). Francuski reżyser i scenarzysta. Wybrana filmografia: Kuzyn, kuzynka; Kocham cię od tak dawna; Smak życia; Żywoty pań swawolnych; Mężczyzna mojego życia.

Hubert Taczanowski (ur. 1960). Reżyser, aktor, operator kamery kilku filmów fabularnych i etiud szkolnych.

Atsuko Tanaka (ur. 1962). Japońska aktorka głosowa.

Tarako (Tarako Isono, ur. 1960). Japońska aktorka głosowa i piosenkarka. Znana głównie z seriali anime.

Tomasz Tarasin (ur. 1940). Operator, scenarzysta i reżyser filmów dokumentalnych, operator filmów fabularnych, m.in. filmów: Zaklęty dwór; Akwarium (reż. Antoni Krauze), Ostrze na ostrze (reż. Tadeusz Junak), Zielone kasztany (reż. Wojciech Fiwek), Nad Niemnem; Między ustami a brzegiem pucharu (reż. Zbigniew Kuźmiński), Pan Samochodzik i praskie tajemnice (reż. Kazimierz Tarnas), Złotopolscy (reż. Radosław Piwowarski i in.), Plebania (reż. Wojciech Solarz), Tryumf Pana Kleksa (reż. Krzysztof Gradowski, Joanna Zacharzewska).

Paolo Taviani (ur. 1931). Reżyser i scenarzysta. Brat Vittoria (zm. 2016), również reżysera i scenarzysty. Niektóre filmy: Święty Michał miał koguta; We władzy ojca; Noc św. Wawrzyńca; Chaos; Good morning, Babilonia; Farma skowronków; Zmartwychwstanie; Cezar musi umrzeć.

Jeri Taylor (ur. 1938). Amerykańska scenarzystka i producentka, m.in.: Domku na prerii (reż. Michael Landon i in.), Gliniarza i prokuratora (reż. Bernard L. Kowalski, Reza Badiyi), Star Trek: Voyagera (twórcy: Rick Berman, Michael Piller, Jeri Taylor). Także producentka serial “Magnum” (reż. Michael Vejar i in.).

Paul Teal (ur. 1989). Amerykański aktor. Wybrane filmy: Pogoda na miłość (twórca: Mark Schwahn), The Hunting Wives (prod. wykonawczy: Rebecca Cutter, May Cobb, Erwin Stoff), Głęboka woda (reż. Adrian Lyne), Schody (reż. Antonio Campos, Leigh Janiak).

Esta TerBlanche (ur. 1973). Południowoafrykańska aktorką. Występowała przede wszystkim w telenowelach – najbardziej znana: „Wszystkie moje dzieci” (reż. Francesca James i in.).

Laurent Tirard (ur. 1967). Francuski reżyser. Najważniejsze filmy: Weselny toast; Facet na miarę; Mikołajek; Wakacje Mikołajka; Zakochany Molier; Asterix i Obelix: W służbie Jej Królewskiej Mości; Zdrady, kłamstwa i coś więcej.

Arkadiusz Tomiak (ur. 1969). Operator. Niektóre filmy: Przystań (reż. Jan Hryniak), Hania (reż. Janusz Kamiński), Enen (reż. Feliks Falk), Prawo miasta (reż. Krzysztof Lang), Kariera Nikosia Dyzmy (reż. Jacek Bromski), Na dobre i na złe (reż. Ryszard Zatorski i in.), Mistyfikacja (reż. Jacek Koprowicz), Daas (reż. Adrian Panek), Cudowne lato (reż. Ryszard Brylski), Legiony (reż. Dariusz Gajewski), Daleko od okna (reż. Jan Jakub Kolski), Jasne błękitne okna (reż. Bogusław Linda), Ludzie i bogowie (reż. Bodo Kox), Karbala; Raport Pileckiego; Czerwone maki (reż. Krzysztof Łukaszewicz). Także cykl edukacyjny o sztuce „Historia w ożywionych obrazach”.

Kátya Tompos (ur. 1983). Węgierska piosenkarka i aktorka. Znana m.in. z "Długu" (reż. John Madden) i "Poligamii" (reż. Dénes Orosz).

Silvia Tortosa (ur. 1947). Hiszpańska aktorka. Niektóre filmy: Pociąg grozy (reż. Eugenio Martin), Szpony Lorelei (reż. Amando de Ossorio), Onassis - najbogatszy człowiek świata (reż. Waris Hussein).

Robert Towne (ur. 1934). Amerykański reżyser i scenarzysta. Napisał scenariusze m.in. do: Chinatown (reż. Roman Polański), Maratończyka (reż. John Schlesinger), Greystoke'a: Legendy Tarzana, władcy małp (reż. Hugh Hudson), Mission: Impossible (reż. Brian De Palma), Mission: Impossible II (reż. John Woo).

Barbara Trzeciak-Pietkiewicz (ur. 1945). Dziennikarka. Związana z TVP we Wrocławiu, dyrektor Programu 2 Polskiego Radia, dyrektor programowa Telewizji Polsat, prezes zarządu TV4, członek rady nadzorczej firmy producenckiej ATM Grupa. Matka dziennikarki Moniki Richardson.

Małgorzata Trznadel (ur. 1958). Reżyser, współpracownik reżysera, asystent reżysera. Pracowała głównie przy etiudach szkolnych i filmach dokumentalnych.

Ahu Tuğba (ur. 1955). Turecka aktorka i piosenkarka. Raczej mało znana w Polsce.

Romuald Twardowski (ur. 1930). Kompozytor. Twórca muzyki do kilku filmów dokumentalnych i jednego fabularnego („Ognisty Anioł”, reż. Maciej Wojtyszko).

Stanisław Tym (pseud. Andrzej Kill, ur. 1937). Aktor, reżyser, komediopisarz, scenarzysta, felietonista, satyryk. Niektóre z ważniejszych filmów: Rejs; Uprowadzenie Agaty (reż. Marek Piwowski), Co mi zrobisz jak mnie złapiesz; Miś (do tych filmów także napisał scenariusz; reż. Stanisław Bareja), Poszukiwany poszukiwana; Nie ma róży bez ognia; Niespotykanie spokojny człowiek (reż. Stanisław Bareja), Rozmowy kontrolowane (tu także napisał scenariusz; reż. Sylwester Chęciński), Ryś (reżyseria i obsada), Pingwin (reż.  Jerzy Stefan Stawiński), Walkower; Bariera (reż. Jerzy Skolimowski), Paryż - Warszawa bez wizy (reż. Hieronim Przybył), Przygody psa Cywila (reż. Krzysztof Szmagier), Czterdziestolatek (reż. Jerzy Gruza), Smuga cienia (reż. Andrzej Wajda), Wojna światów - następne stulecie (reż. Piotr Szulkin), Tylko miłość (reż. Przemysław Angerman i in.), Niania (reż. Jerzy Bogajewicz)

Caterina Valente (ur. 1931). Włoska piosenkarka, tancerka, aktorka. Niektóre filmy: Hotel Paradies (reż. Claus Peter Witt i in.), Casino de Paris (reż. André Hunebelle), Bonjour Kathrin (reż. Karl Anton).

R.M. Veerappan (ur. 1926). Indyjski polityk, aktor, scenarzysta, producent.

Bill Viola (ur. 1951). Amerykański artysta, specjalista w zakresie video oraz instalacji wizualno-dźwiękowych (także w programach telewizyjnych).

Johnny Wactor (ur. 1986). Amerykański aktor. Niektóre filmy: Szpital Miejski (reż. Scott McKinsey i in.), Poślubione armii (reż. Ben Younger i in.), Westworld (twórcy: Jonathan Nolan, Lisa Joy), Agenci NCIS (reż. Dennis Smith i in.), Jednostka 19 (reż. Mary Lou Bell i in.).

M. Emmet Walsh (ur. 1935). Amerykański aktor. Wybrana filmografia: Port lotniczy ’77 (reż. Jerry Jameson), Łowca androidów (reż. Ridley Scott), Romeo I Julia (reż. Baz Luhrmann), Bardzo dziki Zachód (reż. Barry Sonnenfeld), Nocny kowboj (reż. John Schlesinger), No i co, doktorku? (reż. Peter Bogdanovich), Więzień Brubaker (reż. Stuart Rosenberg), Silkwood (reż. Mike Nichols).

Bogumiła Wander (ur. 1943). Wieloletnia spikerka i prezenterka Telewizji Polskiej, konferansjerka festiwali muzycznych. Siostra Włodzimierz Wander – kompozytora, saksofonisty i wokalisty, członka zespołu Niebiesko-Czarni. Wystąpiła też w kilku filmach, m.in. „W klatce” (reż. Barbara Sass).

Carl Weathers (ur. 1948). Amerykański aktor. Wybrane filmy: Siła magnum (reż. Ted Post), Rocky (reż. John G. Avildsen), Rocky II, Rocky III,  Rocky IV (reż. Sylvester Stallone), Piredator (reż. John McTiernan), Starsky i Hutch (serial), Ostry dyżur (serial), Świry (twórca: Steve Franks).

Timothy West (ur. 1934). Brytyjski aktor i prezenter. Niektóre filmy: Gentleman Jack (reż. Sally Wainwright i in.), Pod numerem 9 (twórcy: Steve Pemberton, Reece Shearsmith), Wygnanie (reż. John Alexander), Endgame (reż. Pete Travis), Pokój z widokiem (reż. Nicholas Renton), Samotnia (reż. Justin Chadwick, Susanna White), Dom "Pod Różami" (reż. Frank van Passel), Dickens (reż. Chris Granlund), Długo i szczęśliwie (reż. Andy Tennant), Król Lear (reż. Richard Eyre), Rebeka (reż. Jim O'Brien), Kieszeń pełna żyta (reż. Guy Slater), Czuła jest noc (reż. Robert Knights), Ostatni bastion (reż. Chris Thomson, George Miller), Morduje się łatwo (reż. Claude Whatham), Oliver Twist (reż. Clive Donner), Zbrodnia i kara (reż. Michael Darlow), Dzień szakala (reż. Fred Zinnemann), Perswazje (reż. Campbell Logan).

Zofia Wicińska (ur. 1922). Aktorka, która debiutowała w 1944 roku we Frontowym Teatrze Artylerii II Armii Wojska Polskiego. Później występowała w teatrach Częstochowy, Katowic i Gniezna. Także w kilku spektaklach telewizyjnych i dwóch filmach fabularnych („Ślad na ziemi”, reż. Zbigniew Chmielewski; „6 milionów sekund”, reż. Leszek Staroń).

Maurice Williams (ur. 1938). Amerykański muzyk, członek grupy Maurice Williams and the Zodiacs. Zaśpiewał piosenkę "Stay", wykorzystaną w "Dirty dancing" (reż. Emile Ardolino).

Samm-Art Williams (ur. 1946). Amerykański dramaturg, aktor i producent. Niektóre filmy: Rozróba w Harlemie (reż. Bill Duke), Śmiertelnie proste (reż. Ethan i Joel Coen), W przebraniu mordercy (reż. Brian De Palma), Włóczęgi (reż. Philip Kaufman), Przygody Hucka Finna (reż. Peter H. Hunt).

Taylor Wily (ur. 1968). Amerykański aktor i zapaśnik sumo. Najważniejsze filmy: Magnum: Detektyw z Hawajów (twórcy: Donald P. Bellisario, Glen A. Larson), MacGyver (prod. P. Todd Coe i in.), Hawaje 5-0 (reż. Paul A. Edwards i in.), Radical (reż. George A. Romero).

Waldemar Wiśniewski (ur. 1955). Dziennikarz, twórca reportaży, reżyser filmów dokumentalnych (pracował w TVP Łódź).

Tadeusz Woźniak (ur. 1947). Piosenkarz, gitarzysta. Czasowo należał do zespołu Niebiesko-Czarni. Twórca spektakli muzycznych i musicali. Kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, głównie do filmów dokumentalnych. Także do "Plebanii" (reż. Wojciech Solarz), w której wystąpił jako aktor. Wykonywał swoje piosenki w filmach, m.in. w "Komediantach z Wczorajszej Ulicy" (reż. Janusz Kidawa) i "Legendach polskich" (reż. Tomasz Bagiński).

Jan "Ptaszyn" Wróblewski (ur. 1936). Muzyk i kompozytor jazzowy, aranżer, dyrygent, dziennikarz, krytyk muzyczny, twórca programu Trzy kwadranse jazzu. Wybrane filmy, do których stworzył muzykę lub w której śpiewano jego piosenki: Pan Anatol szuka miliona (reż. Jan Rybkowski), Niech żyje miłość (reż. Ryszard Ber), Sztos 2 (reż. Olaf Lubaszenko), Constans (reż. Krzysztof Zanussi), Z tamtej strony tęczy (reż. Andrzej Jerzy Piotrowski), Jej portret (reż. Mieczysław Waśkowski).

Patti Yasutake (ur. 1953). Amerykańska aktorka. Najbardziej znana z serii „Star Trek” (twórca: Gene Roddenberry).

Robert Milton Young (ur. 1924). Amerykański reżyser, scenarzysta, operator, producent. Wybrana filmografia: Tajemnice rafy; Skrajności; Salomon i królowa Saby; W niewoli snów.

Maria Zając-Radwan (ur. 1933). Aktorka związana ze scenami krakowskimi. Wystąpiła w kilku spektaklach telewizyjnych i filmach fabularnych, m.in. w: Opowieści w czerwieni (reż. Henryk Kluba), Z biegiem lat, z biegiem dni… (reż. Andrzej Wajda, Edward Kłosiński), Samym niebie (reż. Piotr Łazarkiewicz).

Elżbieta Zającówna (ur. 1958). Wybrana filmografia: Vabank; Vabank II czyli Riposta; Seksmisja; Matki, żony i kochanki (reż. Juliusz Machulski), O-bi, O-ba. Koniec cywilizacji (reż. Piotr Szulkin), C.K. Dezerterzy (reż. Janusz Majewski), 13 Posterunek 2 (reż. Maciej Ślesicki), Graczykowie (reż. Ryszard Zatorski, Krzysztof Jaroszyński), Zakręcone (reż. Przemysław Angerman), Doręczyciel (reż. Maciej Wojtyszko), Na dobre i na złe (reż. Ryszard Zatorski i in.).

Anastasija Zaworotniuk (ur. 1971). Rosyjska aktorka i prezenterka telewizyjna. Niektóre filmy: Kod apokalipsy (prod. Sergiej Zigunow), Szekspir by tego nie wymyślił (reż. Wadim Smielew), Niania (reż. Andriej Kuzniecow).

Jacek Zieliński (ur. 1946). Muzyk, współtwórca zespołu Skaldowie. Piosenki w jego wykonaniu można było słyszeć w filmach, m.in. w: Sponie (reż. Waldemar Szarek), Mocnym uderzeniu (reż. Jerzy Passendorfer), Kochaj mnie, kochaj! (reż. Paweł Karpiński i in.), Bilecie na księżyc (reż. Jacek Bromski), Osieckiej (reż. Robert Gliński, Michał Rosa).

Paweł Żabicki (ur. 1979). Kierownik planu, m.in.: Prawa Agaty (reż. Maciej Migas i in.), Wołynia (reż. Wojciech Smarzowski), Samych swoich. Początku (reż. Artur Żmijewski).

Andrzej Żelazowski (ur. ?). Kierownik produkcji filmów animowanych i dokumentalnych.

Radmila Živković (ur. 1953). Serbska aktorka. Niektóre filmy: Belle epoque (reż. Nikola Stojanović), Miejsce spotkania (reż. Goran Marković), Kuracja specjalna (reż. Goran Paskaljević), Tratwa Meduzy (reż. Karpo Godina).

poniedziałek, 13 stycznia 2025

Nasz Mały Leksykon Filmowy - Aktorzy i ludzie filmu zmarli w 2024 r. (Cz. 3)

Ewa Nagurska (ur. 1934). Filmoznawca, przez wiele lat wykładająca w PWSFTViT w Łodzi.

Miho Nakayama (ur. 1970). Japońska aktorka, piosenkarka, modelka. Znana głównie z: Listu miłosnego (reż. Shunji Iwai), Marmalade Boy (reż. Ryûichi Hiroki), Platonic (reż. Makoto Naganuma i in.).

Barbara Nawratowicz (ur. 1932). Aktorka teatralna, dziennikarka, współzałożycielka Piwnicy pod Baranami, stała współpracowniczka Radia Wolna Europa. W latach 60. wyemigrowała do Danii, a później do Australii. Po 50 latach nieobecności wróciła do Polski.

Obi Ndefo (ur. 1972). Amerykański aktor. Najważniejsze filmy: Trzecia planeta od słońca (twórcy: Bonnie Turner, Terry Turner), Jezioro marzeń (prod. Kevin Williamson, Paul Stupin), Prezydencki poker (twórca: Aaron Sorkin), Star Trek: Voyager (twórcy: Rick Berman, Michael Piller, Jeri Taylor), Agenci NCIS: Los Angeles (reż. James Whitmore Jr. i in.).

Bob Newhart  (ur. 1929). Amerykański aktor i komik. Niektóre filmy: Gotowe na wszystko (reż. Larry Shaw i in.), Teoria wielkiego podrywu (prod. Chuck Lorre, Bill Prady), Bibliotekarz: Tajemnica włóczni (reż. Peter Winther), Bibliotekarz II: Tajemnice kopalni króla Salomona;  Bibliotekarz III: Klątwa kielicha Judasza (reż. Jonathan Frakes).

Michael Newman (ur. 1957). Amerykański ratownik wodny, strażak, kaskader, aktor. Najważniejsze filmy: Słoneczny patrol (reż. Michael Berk, Reza Badiyi), Witamy w Hollywood (reż. Adam Rifkin, Tony Markes), Śmiertelna rozgrywka (reż. Brian Katkin).

Mojo Nixon (właśc. Neill Kirby McMillan, ur. 1957). Amerykański piosenkarz i aktor.  Grał m.in. w: Wielkich kulach ognia (reż. Jim McBride), Buttcrack (reż. Jim Larsen), Super Mario Bros. (reż. Roland Joffé, Dean Semler).

Zack Norman (właśc. Howard Jerrold Zuker, ur. 1940). Amerykański aktor. Wybrane filmy: Miłość, szmaragd i krokodyl (reż. Robert Zemeckis), Sprzedawca cadillaków (reż. Roger Donaldson), Ragtime (reż. Miloš Forman), Festiwal w Cannes (reż. Henry Jaglom).

Wayne Northrop (ur. 1947). Amerykański aktor. Niektóre filmy: Dynastia (reż. Irving J. Moore i in.), Dni naszego życia (reż. Albert Alarr i in.), Waltonowie (prod. Robert L. Jacks i in.), Prawnicy z Miasta Aniołów (prod. Steven Bochco, Terry Louise Fisher), Port Charles (reż. Jill Ackles, Albert Alarr), Młodzi jeźdźcy (reż. Virgil W. Vogel i in.), Dowody zbrodni (twórca: Meredith Stiehm).

William O'Connell (ur. 1929). Amerykański aktor. Wybrane filmy: Alfred Hitchcock przedstawia (twórca: Alfred Hitchcock), Stacja Arktyczna Zebra (reż. John Sturges), Szkoła stewardess (prod. Phil Feldman), Wyjęty spod prawa Josey Wales (reż. Clint Eastwood).

Lynda Obst (ur. 1950). Amerykańska producentka. Wybrane filmy: Interstellar (reż. Christopher Nolan), Jak stracić chłopaka w 10 dni (reż. Donald Petrie), Bezsenność w Seattle; To jest moje życie (reż. Nora Ephron), Zwariowana noc; Hotel złamanych serc (reż. Chris Columbus), Fisher King (reż. Terry Gilliam), Porzucona (reż. Stephen Gaghan), Kontrakt (reż. Robert Zemeckis). Współpracowała też przy: Flashdance (reż. Adrian Lyne), Ryzykownym interesie (reż. Paul Brickman), Po godzinach (reż. Martin Scorsese).

John Okafor (ur. 1961). Nigeryjski aktor, komik, znany jako pan Ibu. Wystąpił w ponad 200 filmach.

Bożena Olbromska (ur. 1933). Asystent reżysera i realizatorka spektakli telewizyjnych.

Janusz Olejniczak (ur. 1952). Pianista, czasem aktor. Wykonawca muzyki w kilku dokumentach, spektaklach telewizyjnych oraz m.in. w: Domu Świętego Kazimierza (reż. Ignacy Gogolewski), Tygodniu z życia mężczyzny (reż. Jerzy Stuhr), Pianiście (reż. Roman Polański), Chopinie. Pragnieniu miłości (reż. Jerzy Antczak), Oni szli szarymi szeregami (reż. Mariusz Malec). Jako aktor wystąpił m.in. w: "Błękitnej nucie" (reż. Andrzej Żuławski) i "Hiszpance" (reż. Łukasz Barczyk).

Maria Oleksiewicz (ur. 1933). Krytyk filmowy. Współpracowała m.in. z pismami: "Film", "Kino", "Kwartalnik Filmowy".

Teresa Olenderczyk (ur. 1931). Aktorka - lalkarka, dziennikarka telewizyjna. Animatorka Jacka w programie dla dzieci "Jacek i Agatka".

Christian Oliver (właśc. Klapser, ur. 1972). Niemiecki aktor, scenarzysta, producent, model. Wystąpił m. in. w: Kobra - oddział specjalny (reż. Leo Zahn i in.), Koleżanki (reż. Melanie Mayron), Speed Racer (reż. Andy i Larry Wachowscy), Walkiria (reż. Bryan Singer), Indiana Jones i artefakt przeznaczenia (reż. James Mangold), Trzej Muszkieterowie (reż. Paul W.S. Anderson).

Ollie Olsen (ur. 1958). Australijski kompozytor, projektant dźwięku. Skomponował muzykę do kilku filmów, m.in. do: Birthday (reż. James Harkness), The Loved Ones (reż. Sean Byrne), Psów w kosmosie (reż. Richard Lowenstein).

Izabela Olszewska (-Jurasz, ur. 1930). Aktorka. Występowała w teatrach Gdańska i Krakowa. Występowała w licznych spektaklach telewizyjnych i filmach fabularnych. Najważniejsze filmy: Pasażerka (reż. Andrzej Munk, Witold Lesiewicz), Wesele (reż. Andrzej Wajda), Z biegiem lat, z biegiem dni… (reż. Andrzej Wajda, Edward Kłosiński), Różyczka (reż. Jan Kidawa-Błoński).

Maria Rosaria Omaggio (ur. 1957). Włoska aktorka. Niektóre filmy: Zakochani w Rzymie (reż. Woody Allen), Kobiety w mafii (reż. Giuseppe Ferrara), Herkules 2 (reż. Luigi Cozzi), Wałęsa. Człowiek z nadziei (reż. Andrzej Wajda).

Wiesław Orłowski (ur. 1962). Aktor i śpiewak. Występował w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, w Operze i Operetce Szczecińskiej. Wystąpił w kilku spektaklach telewizyjnych i filmach fabularnych.

Julian Ortega (ur. 1983). Hiszpański aktor. Najbardziej znany z serialu Netflixa "Szkoła dla elity (twórcy: Carlos Montero, Dario Madrona).

Suzanne Osten (ur. 1944). Szwedzka reżyserka i scenarzystka. Niektóre filmy: Mamma; Bracia Mozart; Anioł Stróż.

Maria Osterwa-Czekaj (ur. 1942). Dziennikarka, reżyserka telewizyjnych filmów dokumentalnych. Córka Juliusza Osterwy (reżysera teatralnego), przyrodnia siostra Elżbiety Osterwy (aktorki).

Ken Page (ur. 1954). Amerykański aktor broadwayowski, filmowy i wokalista kabaretowy. Wybrane filmy: Wszystkie psy idą do nieba (reż. Don Bluth i in.), Dreamgirls (reż. Bill Condon), Dotyk anioła (twórcy:  John Masius, Martha Williamson), Czarodziejki (twórca: Constance M. Burge).

Janis Paige (właśc. Donna Mae Tjaden, ur. 1922). Amerykańska aktorka. Niektóre filmy: Ślicznotki w kąpieli (reż. George Sidney), W niewoli uczuć (reż. John Cromwell), Jedwabne pończoszki (reż. Rouben Mamoulian), Nie jedzcie stokrotek (reż. Charles Walters), Kawaler w raju (reż. Jack Arnold), Witajcie w Ciężkich Czasach (reż. Burt Kennedy).

Andy Paley (ur. 1952). Amerykański autor piosenek, producent muzyczny, kompozytor. Grał na kilkunastu instrumentach. Producent ścieżki dźwiękowej do filmów, np.: Dick Tracy (reż. Warren Beatty), Harcerz Lazlo (reż. Brian Sheesley, Russell Calabrese), Traveller (reż. Jack N. Green), Shelf Life (reż. Paul Bartel).

Conrad E. Palmisano (ur. 1948). Amerykański reżyser i aktor. Gra l m.in. w: Czy leci z nami pilot? (Jim Abrahams, Jerry Zucker, David Zucker), Liberator (reż. Andrew Davis), Czerwony smok (reż. Brett Ratner), Patrol (reż. Andrew Davis).

Piotr Pałka (ur. 1974). Reżyser i współpracownik reżysera filmów fabularnych i etiud szkolnych.

Marisa Paredes (ur. 1946). Hiszpańska aktorka. Najważniejsze filmy: Pośród ciemności; Kwiat mego sekretu; Wszystko o mojej matce; Skóra, w której żyję (reż. Pedro Almodóvar), Życie jest piękne (reż. Roberto Benigni), Królowa (reż. Manuel Gómez Pereira).

Pim de la Parra
(ur. 1940). Surinamsko-holenderski reżyser. Niektóre filmy: Obsesje; Frank i Eva; Odyseja miłości; Alicia; Dakota.

Wojciech Paszkowski (ur. 1960). Aktor, lektor, reżyser teatralny i dubbingowy. Wybrane filmy: Czarodzieje z Harlemu (reż. Paweł Karpiński), Klan (reż. Paweł Karpiński i in.), M jak miłość (reż. Ryszard Zatorski i in.), Plebania (reż. Wojciech Solarz), Faceci do wzięcia (reż. Janusz Kondratiuk i in.).

Alicja Pawlicka (ur. 1933). Aktorka. Przez cztery dekady występowała w Teatrze Polskim w Warszawie oraz w spektaklach telewizyjnych. Wybrane filmy: Drugi brzeg (reż. Zbigniew Kuźmiński), Godzina pąsowej róży (reż. Halina Bielińska), Jezioro osobliwości (reż. Jan Batory).

Iwo Pawłowski (ur. 1972). Aktor Opery Bałtyckiej (Gdańsk) i teatrów Warszawy. Uczestnik programu Szymon Majewski Show. Niektóre filmy: Wiedźmin (reż. Marek Brodzki), Stacyjka (reż. Radosław Piwowarski), Lejdis (reż. Tomasz Konecki).

Liam Payne (ur. 1993). Brytyjski piosenkarz, autor tekstów, współtwórca i członek zespołu One Direction. Wybrana filmografia: iCarly (twórca: Dan Schneider), One Direction: This Is Us (reż. Morgan Spurlock), Family Guy (twórca: Seth MacFarlane).

Chance Perdomo (ur. 1996). Brytyjski aktor, urodzony w USA. Znany z Netflixa. Najważniejsze filmy: Chilling Adventures of Sabrina (prod. Craig Forrest i in.), Gen V (prod. Craig Rosenberg i in.), Killed by My Debt (reż. Joseph Bullman).

Tamayo Perry (ur. 1975). Amerykański aktor, surfer, ratownik wodny. Znany z filmów: Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach (reż. Rob Marshall), (reż. Paul A. Edwards i in.), Lost (twórcy: J.J. Abrams, Jeffrey Lieber).

Barbara Pietkiewicz (ur. 1945). Reżyser, producentka i scenarzystka filmów dokumentalnych.

Andrzej Piliczewski (ur. 1934). Reżyser, scenarzysta, scenograf filmów animowanych. Związany ze Studiem Małych Form Filmowych Se-Ma-For.

Marian Pilot (ur. 1936). Pisarz. Scenarzysta i twórca dialogów do filmów: Pan na Żuławach; W słońcu i w deszczu (reż. Sylwester Szyszko), Ucieczka z miejsc ukochanych (reż. Julian Dziedzina), Historia o proroku Eliaszu (reż. Krzysztof Wojciechowski).

Silvia Pinal (ur. 1931). Meksykańska aktorka, producentka, polityk. W Europie znana m.in. z: Viridiany; Anioła zagłady; Szymona Pustelnika (reż. Luis Buñuel), Strzelb dla San Sebastian (reż. Henri Verneuil), Cristiny (reż. Delia Fiallo).

Andrzej Piontek (ur. 1958). Operator kamery licznych spektakli telewizyjnych.

Bernard Pivot (ur. 1935). Francuski dziennikarz, prezenter, krytyk literacki. Prowadził programy telewizyjne na temat kultury.

Jupi Podlaszewski (ur. 1950). Aktor, reżyser teatralny, animator kultury, pionier polskiej pantomimy.

Ewa Podleś (ur. 1952), Śpiewaczka operowa (kontralt). Śpiewała w filmie fabularnym - krótkometrażowym "Aria Diva" (reż. Agnieszka Smoczyńska) i fabularnym pełnometrażowym "Sam na sam" (reż. Andrzeju Kostenko).

René Pollesch (ur. 1962). Niemiecki reżyser teatralny i dramatopisarz. Współpracował z licznymi polskimi teatrami.

Ventura Pons (ur. 1945). Hiszpański reżyser. Ważniejsze filmy: Barcelona (mapa); Szansa Anity; Aktorki; Obcy; Pieszczoty.

Ryszard Poznakowski (ur. 1946). Kompozytor, wokalista. Członek zespołów Czerwono-Czarni i Trubadurzy. Twórca muzyki do spektakli telewizyjnych i filmów dokumentalnych. Wystąpił w dwóch filmach fabularnych: "O rany, nic się nie stało!" (reż. Waldemar Szarek) i "Polowaniu na muchy" (reż. Andrzej Wajda). Skomponował popularne piosenki, np.: Trzynastego; Przyjedź, mam, na przysięgę; Chałupy welcome to; Mały Książę; Gorąca krew; Z tobą, tylko z tobą; Gdzie się podziały tamte prywatki; Znamy się tylko z widzenia. Wykonywano je także w filmach, m.in. w: Julii, Annie, Genowefie (reż. (Anna Sokołowska), Tylko umarły odpowie (reż. Sylwester Chęciński), Dziewczynce z Hotelu Excelsior (reż. Antoni Krauze), Spisie cudzołożnic (reż. Jerzy Stuhr), Kwartecie (reż. Tomasz Zygadło), Fitness Clubie (reż. Paweł Karpiński), O dwóch takich, co ukradli księżyc (reż. Łukasz Wylężałek), Placu Zbawiciela (reż. Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze), Złotym środku (reż. Olaf Lubaszenko), Różyczce; Gwiazdach (reż. Jan Kidawa-Błoński).

Micheline Presle (właśc. Micheline Nicole Julia Émilienne Chassagne, ur. 1922). Francuska aktorka. Wybrane filmy: Diabeł wcielony; Baryłeczka (reż. Claude Autant-Lara - o literackich pierwowzorach TUTAJ i TUTAJ), Zakochani z Villa Borghese (reż. Vittorio De Sica), Gdyby Wersal mógł mi odpowiedzieć (reż. Sacha Guitry), Amerykańska partyzantka na Filipinach (reż. Fritz Lang), Nagroda (reż. Bark Robson), Księżniczka w oślej skórze (reż. Jacques Demy), Ty mnie trzymasz, ja cię trzymam za bródkę (reż. Jean Yanne), Nędznicy (reż. Claude Lelouch), Hrabia Monte Christo (reż. Josée Dayan), Salon piękności Venus (reż. Tonie Marshall).

Tom Priestley (ur. 1932). Amerykański montażysta i realizator dźwięku. Niektóre ważniejsze filmy: Isadora (reż. Karel Reisz), Wielki Gatsby (reż. Jack Clayton), Powrót Różowej Pantery (reż. Blake Edwards), Tess (reż. Roman Polański), 1984 (reż. Michael Radford), Dunkierka (reż. Leslie Norman).

Nicholas Pryor (ur. 1935). Amerykański aktor. Niektóre filmy: Doktor Sen (reż. Mike Flanagan), Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 1 (reż. Francis Lawrence), Gniazdo szerszeni (reż. Millicent Shelton), Amerykańska tragedia (reż. Lawrence Schiller), Kawaler (reż. Gary Sinyor), Oblężenie Ruby Ridge (reż. Roger Young), Mniej niż zero (reż. Marek Kanievska), Morgan Stewart powraca do domu (reż. Paul Aaron, Terry Winsor), Miłość bez pierwszego wejrzenia (reż. John Korty), Na wschód od Edenu (reż. Harvey Hart), Czy leci z nami pilot? (reż. Jim Abrahams, David Zucker), Waszyngton za zamkniętymi drzwiami (reż. Gary Nelson), Człowiek na huśtawce (reż. Frank Perry).

Aldo Puglisi (ur. 1935). Włoski aktor. Aktywny również jako aktor głosowy i dubbingowy. Niektóre filmy: Uwiedziona i porzucona; Panie i panowie (reż. Pietro Germi), Małżeństwo po włosku (reż. Vittorio De Sica).

Alan Rachins (ur. 1942). Amerykański aktor, scenarzysta, reżyser. Wybrane filmy: Prawnicy z Miasta Aniołów (twórcy: Steven Bochco, Terry Louis Fisher), Dharma i Greg (twórcy: Dottie Dortland, Chuck Lorre), Showgirls (reż. Paul Verhoeven), Nowe przygody Supermana (reż. Daniel Attias i in.), Gwiezdne Wrota (twórcy: Brad Wright, Jonathan Glassner).

Alvin Rakoff (ur. 1927). Kanadyjski reżyser i producent. Wybrana filmografia: Pan Halpern i pan Johnson; Statek śmierci; Miasto w ogniu; Skarb króla Salomona; Romeo i Julia; Święty.

Joyce Randolph (ur. 1924). Amerykańska aktorka. Grała m.in. w “The Honeymooners” (sitcom) i “The Jackie Gleason Show”.

Bohdan Rączkowski (ur. 1934). Reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych.

Edward Redliński (ur. 1940). Pisarz, scenarzysta, reporter. Z wykształcenia geodeta i kartograf, dziennikarz. Niektóre ekranizacje jego książek: Konopielka (reż. Witold Leszczyński), Szczęśliwego Nowego Jorku; Awans (reż. Janusz Zaorski).

Janusz Rewiński (ur. 1949). Aktor, satyryk. Występował w spektaklach telewizyjnych, Kabarecie Olgi Lipińskiej oraz w filmach fabularnych, m.in. w: To tylko rock (reż. Paweł Karpiński), Podróże Pana Kleksa (reż. Krzysztof Gradowski), Zmiennicy (reż. Stanisław Bareja), Uprowadzenie Agaty (reż. Marek Piwowski), Kiler; Kiler-ów 2-óch (reż. Juliusz Machulski), Tygrysy Europy (reż. Jerzy Gruza), Ryś (reż. Stanisław Tym).

Andrzej Richter (ur. 1939). Aktor. Występował w spektaklach telewizyjnych i filmach, fabularnych, m.in. w: Życiu na gorąco; Pograniczu w ogniu (reż. Andrzej Konic), Lokatorach; Sąsiadach (reż. Feridun Erol i in.), Mieście z morza (reż. Andrzej Kotkowski).

Claudio Rissi (ur. 1956). Argentyński aktor. Niektóre filmy: Na dnie morza (reż. Damián Szifrón), Zakładnik (reż. Robert Young), Spalona forsa (reż. Marcelo Pineyro).

Chita Rivera (właśc. Dolores Conchita Figueroa del Rivero Anderson, ur. 1933). Amerykańska piosenkarka, aktorka, tancerka. Wystąpiła m.in. w „Słodkiej Charity” (reż. Bob Fosse) i „Chicago” (reż. Rob Marshall).

Helena Rojo (ur. 1944). Meksykańska aktorka. Występowała głównie w telenowelach, m.in. w: Cristinie (twórca: Delia Fiallo), W niewoli uczuć (reż. Miguel Córcega i in.), Prawdziwej miłości (reż. Mónica Miguel).

Jadwiga Romańska (ur. 1928). Śpiewaczka (sopran). Występowała w teatrach muzycznych Krakowa, trzech spektaklach telewizyjnych i „Kornblumenblau” (reż. Leszek Wosiewicz).

Rena Rolska (właśc. Regina Rollinger-Jonkajtys, ur. 1932). Piosenkarka i aktorka estradowa. Występowała też w audycji radiowej „Podwieczorek przy mikrofonie” (twórcy: Roman Sadowski, Jerzy Baranowski) i w filmie „Sam pośród miasta” (reż. Halina Bielińska).

Gena Rowlands (ur. 1930). Amerykańska aktorka. Wybrane filmy: Ostatni kowboj (reż. David Miller), Kobieta pod presją; Gloria; Strumienie miłości (reż. John Cassavetes), Alfred Hitchcock przedstawia (reż. Alfred Hitchcock i in.), Columbo (reż. Richard Irving i in.), Wczesny mróz (reż. John Eman), Inna kobieta (reż. Woody Allen), Noc na Ziemi (reż. Jim Jarmusch), Odmienić los (reż. Nick Cassavetes),Paulie - gadający ptak (reż. John Roberts), Gra w serca (reż. Willard Carroll), Kolor miłości (reż. Sheldon Larry), Klucz do koszmaru (reż. Iain Softley), Agenci NCIS (twórcy: Donald P. Bellisario, Don McGill).

Barbara Rush (ur. 1927). Amerykańska aktorka. Wybrana filmografia: Przybysze z przestrzeni kosmicznej (reż. Jack Arnold), Hombre (reż. Martin Ritt), Wspaniała obsesja (reż. Douglas Sirk), Młode lwy (reż. Edward Dmytryk), Robin i siedmiu gangsterów (reż. Gordon Douglas), Doktor Kildare (prod. James Kornack), Batman (reż. Oscar Rudolph, James B. Clark), Wszystkie moje dzieci (twórca: Agnes Nixon).

Tadeusz Rusinek (ur. 1947). Twórca zdjęć w filmach dokumentalnych i etiudach szkolnych. Operator kamery m.in. w: Wielkim podrywie (reż. Jerzy Kołodziejczyk, Jerzy Trojan), Och, Karol (reż. Roman Załuski), Plebanii (reż. Wojciech Solarz i in.).

Jolanta Russek (Górzyńska, ur. 1945). Aktorka teatrów Warszawy. Wystąpiła też w kilkunastu spektaklach telewizyjnych.

William Russell (ur. 1924). Brytyjski aktor. Znany z filmu „Doktor Who” (twórcy: Sydney Newman i in.).

Stanisława Ryster (ur. 1942). Absolwentka prawa w Uniwersytecie Warszawskim, prezenterka telewizyjna, prowadząca teleturnieje młodzieżowe, wieloletnia gospodyni teleturnieju "Wielka Gra" (o tym programie można przeczytać: Radosław Nawrot, Czy pan mnie słyszy?, "W Drodze" 2013, nr 8, s. 105-118, Czytelnia).

Robert Sadowski (ur.?). Montażysta telewizyjny. Pracował w białostockim oddziale Telewizji Polskiej.

Pamela Salem (ur. 1944). Brytyjska aktorka. Wybrane filmy: Nigdy nie mów nigdy (reż. Irvin Kershner), Jason King (twórcy: Dennis Spooner, Monty Berman), Salomè (reż. Claude d'Anna).

Władimir Samsonow (ur. 1936). Radziecki i rosyjski reżyser filmów animowanych.

Fabio Sartor (ur. 1954). Włoski aktor. Wybrane filmy: Jezus (reż. Roger Young), Pasja (reż. Mel Gibson), Brzuch architekta (reż. Peter Greenaway), Nirvana (reż. Gabriele Salvatores), Gdziekolwiek jesteś (reż. Ambrogio Lo Giudice), Fale namiętności (reż. Enrico Oldoini), Jakub, syn Zebedeusza (reż. David Batty).

Adrian Schiller (ur. 1964). Brytyjski aktor. Wybrane filmy: Dziesięcioro Przykazań (reż. Robert Dornhelm), Jaśniejsza od gwiazd (reż. Jane Campion), Syn Boży (reż. Christopher Spencer), Być człowiekiem (reż. Philip John i in.), Biblia (prod. Roma Downey i in.), Wiktoria (serial), Muszkieterowie (reż.  Toby Haynes i in.), Upadek królestwa (reż. Anthony Byme i in.), Tolkien (reż. Dome Karukoski).

Al Schultz (ur. 1942). Charakteryzator osób występujących w programach telewizyjnych. Współpracował m.in. z Marilyn Monroe, Donną Reed i Doris Day. Niektóre programy: The Sonny and Cher Show, All in the Family, Good Times, The Carol Burnett Show. Przygotował też makijaż na ostatni telewizyjny koncert Elvisa Presleya.

Scott L. Schwartz (ur. 1959). Amerykański wrestler, kaskader, aktor. Wybrane filmy: W morzu ognia (reż. Félix Enríquez Alcalá), Stan wyjątkowy (twórca: Carlton Cuse), V.I.P. (reż. Savage Steve Holland i in.), Zły generał (reż. Isaac Florentine), Nash Bridges (reż. Merritt Yohnka), Król Skorpion (reż. Chuck Russell), Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra; Ocean’s Twelve: Dogrywka (reż. Steven Soderbergh), Starsky i Hutch (reż. Todd Phillips), Dick i Jane: Niezły ubaw (reż. Dean Parisot), Niebezpieczna dzielnica (reż. David DeFalco).

David Seidler (ur. 1937). Brytyjski dramaturg i scenarzysta. Najbardziej znany ze scenariusza „Jak zostać królem” (reż. Tom Hooper).

Renato Serio (ur. 1946). Włoski kompozytor, dyrygent, aranżer. Twórca ścieżek dźwiękowych m.in. do: Perfumów kobiety (reż. Dino Risi), Szczególnego dnia; Kapitana  Fracasse (reż. Ettore Scola), Córki maharadży (reż. Burt Brinckerhoff).

Richard M. Sherman (ur. 1928). Amerykański kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, autor tekstów piosenek m.in. do: Mary Poppins (reż. Robert Stevenson), Księgi dżungli (reż. Wolfgang Reitherman), Przygód Kubusia Puchatka (reż. John Lounsbery, Wolfgang Reitherman).

Emi Shinohara (ur. 1963). Japońska aktorka dubbingowa i  głosowa. Najważniejsze filmy anime: Księżniczka z Alfa Sydney (reż. Katsuhiko Nishijima), Wojowniczki z Krainy Marzeń (reż. Toshihiro Hirano), Czarodziejka z Księżyca (reż. Junichi Satō i in.).

Charles Shyer (ur. 1941). Amerykański reżyser, scenarzysta, producent. Reżyserował m.in.: Różnice nie do pogodzenia; Ojca panny młodej; Alfiego. Często tworzył scenariusze do swoich filmów, ale też m.in. do: Mistrz kierownicy ucieka (reż. Hal Needham), Nie wierzcie bliźniaczkom (reż. Nancy Meyers).

Wanda Siemaszko (ur. 1932). Aktorka. Występowała w teatrach Kielc-Radomia, Koszalina-Słupska, Częstochowy, Kalisza, Warszawy. Grała też w kilku filmach telewizyjnych, m.in. w: Komediantach (reż. Stefan Szlachtycz), Gwiazdach na dachu (reż. Jerzy Gruza), Domach życia (reż. Stanisław Janicki).

Barbara Sienkiewicz (ur. 1955). Aktorka. Założycielka Teatru dla Dzieci "Gong". Występowała głównie w serialach, min. w: Klanie (reż. Paweł Karpiński i in.), Ranczu (reż. Wojciech Adamczyk), Przyjaciółkach (reż. Grzegorz Kuczeriszka i in.), Na dobre i na złe (reż. Ryszard Zatorski i in.), Pitbullu (reż. Patryk Vega i in.).

Jan Sieradziński (ur. 1938). Aktor. Wystąpił w wielu spektaklach telewizyjnych. Ważniejsze  filmy: Bilans kwartalny (reż. Krzysztof Zanussi), Życie na gorąco; Pogranicze w ogniu (reż. Andrzej Konic), Lokatorzy (reż. Marcin Sławiński i in.), Sąsiedzi (reż. Feridun Erol), Faceci do wzięcia (reż. Janusz Kondratiuk i in.).

James Sikking (ur. 1934). Amerykański aktor. Niektóre filmy: Expres von Ryana (reż. Mark Robson), Zbieg z Alcatraz (reż. John Boorman), Ucieczka z Planety Małp (reż. Don Taylor), Nowi centurionowie (reż. Richard Fleischer), Koziorożec 1; Odległy ląd (reż. Peter Hyams), Zwyczajni ludzie (reż. Robert Redford), Star Trek III. W poszukiwaniu Spocka (reż. Leonard Nimoy), W 80 dni dookoła świata (reż. Buzz Kulik), Raport Pelikana (reż. Alan J. Pakula), Combat! (reż. Bernard McEveety i in.), Ścigany (reż. Richard Benedict i in.), Bonanza (różni reż.), Mission: Impossible (reż. Barry Crane i in.), Ulice San Francisco (reż. Virgil W. Vogel, Walter Grauman), Pogoda dla bogaczy (prod. Harve Bennett i in.), Aniołki Charliego (reż. Dennis Donnelly i in.), Starsky i Hutch (twórca: William Blinn), Posterunek przy Hill Street (reż. Gregory Hoblit i in.), Batman przyszłości (reż. Butch Lukic i in.).

Józef Sikora (ur. ?). Asystent operatora. Pracował w Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi.

Krzysztof Silczak (ur. 1959). Asystent operatora przy produkcji etiud szkolnych.

Armando Silvestre (ur. 1926). Meksykański aktor i kulturysta. Wybrana filmografia: Hiawatha (reż. Kurt Neumann), Królowie słońca (reż. J. Lee Thompson), Łowcy skalpów (reż. Sydney Pollack), Muły siostry Sary (reż. Don Siegel), Na skrzydłach orłów (reż. Andrew V. McLaglen), Geronimo (reż. Arnold Laven), Czarna orchidea (reż. Martin Ritt).

Richard Simmons (właśc. Milton Teagle Simmons, ur. 1948). Amerykańska osobowość telewizyjna, promotor zdrowego stylu życia.

O.J. (Orenthal James) Simpson (ur. 1947). Amerykański futbolista, lekkoatleta, komentator sportowy, aktor i… przestępca. Znany z serii „Naga broń” (twórcy: David Zucker, Jerry Zucker, Jim Abrahams).

Władysław Słowiński (ur. 1930). Kompozytor i dyrygent. Stworzył muzykę do kilku filmów dokumentalnych.

Maggie Smith (ur. 1934). Brytyjska aktorka. Ważniejsze filmy: Zjadacz dyń (reż. Jack Clayton), Pełnia życia panny Brodie (reż. Ronald Neame), Suita kalifornijska (reż. Herbert Ross), Śmierć na Nilu (reż. John Guillermin), Zmierzch tytanów (reż. Desmond Davis), Pokój z widokiem (reż. James Ivory), Hook (reż. Steven Spielberg), Zakonnica w przebraniu (reż. Emile Ardolino), Nagle, zeszłego lata (reż. Joseph L. Mankiewicz), Ryszard III (reż. Richard Loncraine), Plac Waszyngtona (reż. Agnieszka Holland), Gosford Park (reż. Robert Altman), Lawendowe wzgórze (reż. Charles Dance), Harry Potter i Kamień Filozoficzny; Harry Potter i Komnata Tajemnic  (reż. Chris Columbus), Harry Potter i więzień Azkabanu (reż. Alfonso Cuarón), Harry Potter i Czara Ognia (reż. Mike Newell), Harry Potter i Zakon Feniksa; Harry Potter i Książę Półkrwi (reż. David Yates), Gnomeo i Julia (reż. Kelly Asbury), Hotel Marigold 2 (reż. John Madden), Downton Abbey (reż. Michael Engler), Downton Abbey: Nowa epoka (reż. Simon Curtis).

Harold Snoad (ur. 1935). Brytyjski reżyser i producent. Wybrane filmy: Co ludzie powiedzą?; Hilary; Armia tatuśka.

Michał Sobelman (ur. 1953). Historyk, scenarzysta filmów dokumentalnych, publicysta, tłumacz, przez ponad dekadę pracownik naukowy Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie.

Antonina Sokołowska (ur. 1939). Aktorka, nauczycielka, instruktorka teatralna, reżyserka, scenarzystka, założycielka teatrów „Klaps” i „Mandragora” w Białymstoku. Mentorka m.in. Adama Woronowicza i Bartosza Bieleni.

Jurij Sołomin (ur. 1935). Radziecki i rosyjski reżyser i aktor. Wybrana filmografia: Dersu Uzała (reż. Akira Kurosawa), Zwyczajny cud (reż. Mark Zacharow), Księżycowa tęcza (reż. Andriej Yermash, V. Karpichhyov).

Lech Sołuba (ur. 1948). Aktor teatrów Warszawy i asystent reżysera. Ważniejsze filmy: Przygody psa Cywila (reż. Krzysztof Szmagier), Noce i dnie (reż. Jerzy Antczak), Układ krążenia (reż. Andrzej Titkow), Do krwi ostatniej… (reż. Jerzy Hoffman), Tajemnica Enigmy; Sekret Enigmy (reż. Roman Wionczek), Doktor Murek (reż. Witold Lesiewicz), Miś (reż. Stanisław Bareja), Okolice spokojnego morza (reż. Zbigniew Kuźmiński), Człowiek z żelaza (reż. Andrzej Wajda), Życie Kamila Kuranta (reż. Grzegorz Warchoł), Dom (reż. Jan i Marcin Łomniccy), Soból i panna (reż. Hubert Drapella), Katastrofa w Gibraltarze (reż. Bohdan Poręba), Pan na Żuławach (reż. Sylwester Szyszko), Zabij mnie glino (reż. Jacek Bromski), Ballada o Januszku (reż. Henryk Bielski), Gorzka miłość (reż. Czesław Petelski), Pitbull (reż. Patryk Vega), Plebania (reż. Wojciech Solarz), Historia Roja (reż. Jerzy Zalewski), Gierek (reż. Michał Węgrzyn).

Kim Soo-mi (ur. 1949). Południowokoreańska aktorka. Najbardziej znana z „Country Diaries” (reż. Gwon Lee Sang, Lee Dae Young, Lee Kwan Hee).

Janusz Sosnowski (ur. 1947). Scenograf, dekorator wnętrz. Wykładowca w PWSFTviT w Łodzi i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Wybrana filmografia: Zazdrość i medycyna; Zaklęte rewiry (reż. Janusz Majewski), Bilans kwartalny; Rok spokojnego słońca (reż. Krzysztof Zanussi), Szpital Przemienienia (reż. Edward Żebrowski), Seans (reż. Sławomir Idziak), Klincz (reż. Piotr Andrejew), Ćma (reż. Tomasz Zygadło), To tylko rock (reż. Paweł Karpiński), Seksmisja; Kingsajz (reż. Juliusz Machulski), Dom wariatów (reż. Marek Koterski), Kronika wypadków miłosnych; Panna Nikt (reż. Andrzej Wajda), Kochankowie mojej mamy (reż. Radosław Piwowarski), Quo vadis (reż. Jerzy Kawalerowicz), Karol. Człowiek, który został papieżem (reż. Giacomo Battiato), Ranczo (reż. Wojciech Adamczyk), Kto nigdy nie żył… (reż. Andrzej Seweryn).

David Soul (właśc. David Richard Solberg, ur. 1943). Amerykański aktor i piosenkarz norweskiego pochodzenia. Wybrane filmy: Star Trek: Seria oryginalna (prod. Gene Roddenberry), Siła magnum (reż. Ted Post), Starsky i Hutch (reż. Todd Phillips), Miasteczko Salem (reż. Tobe Hooper), Gliniarz i prokurator (reż. Bernard L. Kowalski, Reza Badiyi), Klucz do Rebeki (reż. David Hemmings).

JD Souther (ur. 1945). Amerykański piosenkarz i autor tekstów, aktor. Jedną z jego najsłynniejszych piosenek, "Hearts Against the Wind", można usłyszeć w „Miejskim kowboju” (reż. James Bridges). Niektóre filmy: Pocztówki znad krawędzi (reż. Mike Nichols), Deadline (reż. Curt Hahn), Na zawsze (reż. Steven Spielberg).

Radosław Spasow (ur. 1943). Bułgarski reżyser, scenarzysta, operator. Operator filmów (w wyborze): Awantaż; Panna Zee (reż. Georgi Djułgerow), Małpy w zimie (reż. Milena Andonowa). Reżyser filmów: Dzień przebaczenia, Skradzione oczy.

Morgan Spurlock (ur. 1970). Amerykański reżyser filmów dokumentalnych, scenarzysta, producent.

Mirosława Stanek (Mira Stankowa, ur. 1942). Współpraca montażowa. Pracowała m.in. przy montażu: Jeziora osobliwości (reż. Jan Batory), Anatomii miłości; Znaków szczególnych (reż. Roman Załuski), Urodzin Matyldy (reż. Jerzy Stefan Stawiński), Zanim nadejdzie dzień (reż. Ryszard Rydzewski).

Leszek Staroń (ur. 1938). Reżyser, scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych filmów telewizyjnych.

Andrzej Strąk (ur. 1952). Poeta, scenarzysta, były dyrektor Studia Małych Form Filmowych "Semafor". Autor tekstów piosenek i dialogów do filmów animowanych dla dzieci. Asystent i współpracownik reżyserów filmów animowanych, dokumentalnych i (kilku) fabularnych.

Jerzy Stuhr (ur. 1947). Aktor, reżyser, wykładowca. Członek Europejskiej Akademii Filmowej i Polskiej Akademii Filmowej. Grał w wielu spektaklach telewizyjnych i filmach - niektóre z nich: Próba ciśnienia (reż. Tadeusz Junak), Wodzirej (reż. Feliks Falk), Seans (reż. Sławomir Idziak), Bez znieczulenia (reż. Andrzej Wajda), Aktorzy prowincjonalni (reż. Agnieszka Holland), Amator; Przypadek; Dekalog (reż. Krzysztof Kieślowski), Z biegiem lat, z biegiem dni... (reż. Andrzej Wajda, Edward Kłosiński), Ćma; Śmierć Johna L. (reż. Tomasz Zygadło), Wojna światów - Następne stulecie; O-Bi, O-Ba, Koniec cywilizacji; Ga, Ga. Chwała bohaterom (reż. Piotr Szulkin), Matka Królów (reż. Janusz Zaorski), Seksmisja; Kingsajz; Déjà vu; Kiler; Kiler-ów 2-óch (reż. Juliusz Machulski), Rok spokojnego słońca; Życie za życie (reż. Krzysztof Zanussi), Pociąg do Hollywood (reż. Radosław Piwowarski), Łuk Erosa (reż. Jerzy Domaradzki), Obywatel Piszczyk (reż. Andrzej Kotkowski), Uprowadzenie Agaty (reż. Marek Piwowski), Rimetti a noi i nostri debiti (reż. Antonio Morabito). Niektóre filmy, które reżyserował i w których zarazem wystąpił: Spis cudzołożnic; Historie miłosne; Duże zwierzę; Tydzień z życia mężczyzny.

Donald Sutherland (ur. 1935). Amerykański aktor i producent kanadyjskiego pochodzenia. Ojciec Kiefera Sutherlanda i Rossifa Sutherlanda. Najważniejsze filmy: Mózg za miliard dolarów (reż. Ken Russell), Nie oglądaj się teraz (reż. Nicolas Roeg), Parszywa dwunastka (reż. Robert Aldrich), Casanova (reż. Federico Fellini), Złoto dla zuchwałych (reż. Brian G. Hutton), MASH (reż. Robert Altman), Klute (reż. Alan J. Pakula), Orzeł wylądował (reż. John Sturges), Zwyczajni ludzie (reż. Robert Redford), Igła (reż. Richard Marquand), Dzień szarańczy (reż. John Schlesinger), Wiek XX (reż. Bernardo Bertolucci), Wielki napad na pociąg (reż. Michael Crichton), Krzyk kamienia (reż. Werner Herzog, piszemy o nim TUTAJ i TUTAJ), JFK (reż. Oliver Stone), Epidemia (reż. Wolfgang Petersen), Wzgórze nadziei (reż. Anthony Minghella), Miasteczko Salem (reż. Mikael Salomon), Duma i uprzedzenie (reż. Joe Wright), Filary Ziemi (reż. Sergio Mimica-Gezzan), Dziewiąty legion (reż. Kevin Macdonald), Igrzyska śmierci: w pierścieniu ognia; Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 1 i 2   (reż. Francis Lawrence), Ad Astra (reż. James Gray).

Allan Svensson (ur. 1951). Szwedzki aktor. Wybrane filmy: Przepięcia (reż. Patrik Eklund), Maria Wern: Czarny motyl; Maria Wern: Zaginiony chłopiec (reż. Charlotte Berlin, Leif Lindblom), Maria Wern: Niech martwi śpią; Maria Wern: Milczący Bóg (reż. Erik Leijonborg), Maria Wern: Śnieżne marzenia (reż. Erik Leijonborg), Detektor (reż. Pål Jackman), Zimowa zatoka (reż. Harald Hamrell).

Wanda Swaryczewska (ur. 1932). Aktorka teatrów w Kielcach i Krakowie - Nowej Hucie. Zagrała też w dwóch spektaklach telewizyjnych i w dwóch filmach fabularnych: "Pasażerce" (reż. Andrzej Munk, Witold Lesiewicz) i "Wysokich lotach" (reż. Ryszard Filipski).

Matt Sweeney (ur. 1948). Amerykański twórca efektów specjalnych. Najważniejsze filmy: Apollo 13 (reż. Ron Howard), The Goonies; Zabójcza broń 2; Zabójcza broń 4; Maverick (reż. Richard Donner), Urodzeni mordercy (reż. Oliver Stone), Szybcy i wściekli (reż. Rob Cohen).

Swietłana Swietliczna (ur. 1940). Aremeńska (dawniej radziecka) aktorka. Wybrana filmografia: Siedemnaście mgnień wiosny (reż. Tatiana Lioznowa), Kołysanka (reż. Michaił Kalik), Bohater naszych czasów. Bela (reż. Stanisław Rostockij), Było nas czworo (reż. Aleksiej Sacharow), Kochać (reż. Inna Tumanian, Michaił Kalik), Gdzie jest Czarny Kot? (reż. Stanisław Goworuchin), Anna Pawłowa (reż. Emil Łotianu), Brylantowe ręce (reż. Leonid Gajdaj).

Jana Synková (ur. 1944). Czeska aktorka. Najważniejsze filmy: Domek na sprzedaż (reż. Tomáš Pavliček), Śmierć pięknych saren (reż. Karel Kachyňa), Czego pragną mężczyźni (reż. Jan Svěrák), Śnieżyca (reż. Véra Chytilová).

Feliks Szajnert (ur. 1944). Aktor. Grał w spektaklach i etiudach telewizyjnych, filmach fabularnych. Niektóre filmy: Smuga cienia (reż. Irena Wollen), Wodzirej (reż. Feliks Falk), Amator (reż. Krzysztof Kieślowski), Austeria (reż. Jerzy Kawalerowicz), Ostatni prom (reż. Waldemar Krzystek), Pogrzeb kartofla (reż. Jan Jakub Kolski), Duże zwierzę (reż. Jerzy Stuhr), Świat według Kiepskich (reż. Okił Khamidow i in.), Kryminalni (reż. Ryszard Zatorski i in.), Lekarze (reż. Filip Zylber i in.), Johnny (reż. Daniel Jaroszek).

Michał Szczepański (ur. 1952). Pisarz, scenarzysta, animator, reżyser (głównie etiud szkolnych i filmów animowanych). Syn pisarza Jana Józefa Szczepańskiego.

Andrzej Szczygieł
(ur. 1935). Reżyser filmów dokumentalnych.

Agata Szostkowska (Stanisławska, ur. 1966). Reżyserka i współpracownik reżysera filmów dokumentalnych.

Jan Szurmiej (ur. 1946). Reżyser teatralny, choreograf, wykładowca, aktor Wrocławskiego Teatru Pantomimy i Teatru Żydowskiego w Warszawie, dyrektor operetek we Wrocławiu i Warszawie. Wybrane filmy: Sanatorium Pod Klepsydrą (reż. Wojciech Jerzy Has), Komedianci (reż. Stefan Szlachtycz), Blisko, coraz bliżej (reż. Zbigniew Chmielewski), Austeria (reż. Jerzy Kawalerowicz), Królewskie sny (reż. Grzegorz Warchoł), Panna z mokrą głową (reż. Kazimierz Tarnas).

Halina Szymura (ur. 1951). Reżyserka i scenarzystka filmów dokumentalnych, związana z katowickim oddziałem TVP.

Romana Szyszko-Budycka (ur. 1928). Aktorka estradowa i piosenkarka. Aktorka Teatru Objazdowego Państwowego Przedsiębiorstwa Imprez Estradowych w Warszawie oraz warszawskich kabaretów.

piątek, 10 stycznia 2025

Książki (nie)zapomniane - Portrety Superbohaterów

Batman, Hulk, Iron Man, Kapitan Ameryka, Spider-Man, Superman, Wolverine, Wonder Woman… Po prostu Superbohaterowie. A kim byli Alex, Balto, Cher Ami, Mila, Ning Nong…? Też Superbohaterami! O nich są Opowieści o zwierzętach które zmieniły świat. 51 superbohaterów z krwi i kości (Storie di animali che hanno cambiato il mondo. 50 storie vere di animali eccezionali), stworzone według pomysłu G.L. MARVELA, a spisane przez MARCELO E. MAZZANTIEGO.

Sześć niedługich części. Każda prezentuje po kilka zwierząt. Część 1, „Zwierzęta na ratunek!”, ukazuje m.in. Balto – psa, który uratował życie wszystkim dzieciom w alaskańskim miasteczku, przyczyniwszy się do zdobycia szczepionki… Milę – białuchę ratującą nurkującą kobietę… Ning Nonga - słonia, który podczas tsunami ocalił dziewczynkę… Gołębicę pocztową z czasu I wojny światowej… Cher Ami, która pod ostrzałem straciła oko i nogę… „Najbardziej kudłatego żołnierza II wojny światowej” i jednego z najdzielniejszych, czyli niedźwiedzia Wojtka…

Część 2, „Zwierzęta w nauce”, przynosi portrety m.in. papugi o imieniu Alex, która doskonale wiedziała, co mówi. Pytała, jeśli czegoś nie rozumiała. Miała poziom inteligencji dwuletniego dziecka… Oskara - pół kota, pół maszyny, czyli zwierzaka „bionicznego”, który w wypadku stracił część tylnych łap i musiał posługiwać się protezami…

Część 3, „Wyjątkowe zwierzęta”, to m.in. wizerunek konia zwanego  Babieca, należącego do walecznego Cyda i pomagającego rycerzowi wygrywać… nawet po śmierci. Wziął udział w ponad 70 bitwach i potyczkach, z których żadna nie była przegrana, zaś w ostatniej bitwie posadzono martwego Cyda na koniu, a przeciwnicy… uciekli… Kolejny Superbohater to Buddy - jeden z pierwszych w historii psów przewodników. Pomagał  żołnierzom ociemniałym po I wojnie światowej… Także Bobbie – pies, który pokonał 4000 km, by wrócić do rodziny... I Rupee – pies, który wyszedł ze śmietnika i dotarł na szczyt świata, czyli do bazy pod Mount Everestem… I Dindim - najbardziej wdzięczny pingwin na świecie…

Część 4 to przypomnienie niektórych „Zwierzęcych gwiazd” – wiernego Hachiko (pisałyśmy o nim TUTAJ i TUTAJ), Tamy – kotki będącej zawiadowcą stacji, Phila – świstaka przepowiadającego Amerykanom pogodę, Leo – lwa ze symbolu wytwórni MGM, Doorkins angielskiej kotki, która wprost z ulicy weszła do londyńskiej katedry i zlekceważyła przebywającą tam królową…

Część 5, „Niewiarygodne, ale czy prawdziwe?”, przynosi prawdziwe i fałszywe zagadki, które czytelnik powinien rozpoznać i zdemaskować. A kogo tu mamy? Na przykład jednorożca, potwora z Loch Ness, dziobaka, mamuta, syrenę, minotaura, legrysa (mieszańca kota i tygrysa), Rudolfa (renifera)…

Część 6, niejako post scriptum – „Twój ulubieniec. Karta twojego zwierzaka” – zachęca do własnej twórczości. Nic się zatem nie kończy. Może niebawem świat pozna kolejnych Superbohaterów? „Opowieści…” – sympatyczna, pięknie ilustrowana książeczka, którą po prostu warto (trzeba?) poznać!

Opowieści o zwierzętach które zmieniły świat. 51 superbohaterów z krwi i kości, pomysł G.L. Marvel, tekst Marcelo E. Mazzanti, il.  Mar Guixé, przeł. Anna Jęczmyk, Kraków 2019. ISBN 9788324051779 (sygn. 180231).

poniedziałek, 6 stycznia 2025

Nasz Mały Leksykon Filmowy - Aktorzy i ludzie filmu zmarli w 2024 r. (Cz. 2)

David Gail (ur. 1965). Amerykański aktor. Wystąpił m.in. w: Napisała: Morderstwo (reż. Anthony Pullen Shaw, Walter Grauman), Beverly Hills, 90210 (reż. Daniel Attias i.in.), Savannah (reż. Aaron Spelling), Ostrym dyżurze (twórca: Michael Crichton), JAG - Wojskowym Biurze Śledczym (twórca: Donald P. Bellisario), Matlocku (twórca: Dean Hargrove).

Helen Gallagher (ur. 1926). Amerykańska aktorka. Wybrane filmy: Obcy, gdy się spotykają (reż. Richard Quine), Ryan's Hope (twórcy: Paul Avila Mayer, Claire Labine), Roseland (reż. James Ivory).

Marian Gańcza (ur.1943).Aktor i kaskader. Grał m.in. w: Soli ziemi czarnej; Perle w koronie (reż. Kazimierz Kutz), Przepraszam, czy tu biją? (reż. Marek Piwowski), Barytonie (reż. Janusz Zaorski), Mistrzu i Małgorzacie (reż. Maciej Wojtyszko). Ewolucje kaskaderskie wykonywał m.in. w: Przygodach pana Michała (reż. Paweł Komorowski), Panu Wołodyjowskim (reż. Jerzy Hoffman), Jak rozpętałem drugą wojnę światową (reż. Tadeusz Chmielewski), Nocach i dniach (reż. Jerzy Antczak), Akademii Pana Kleksa (reż. Krzysztof Gradowski), Pierścieniu i róży (reż. Jerzy Gruza).

Teri Garr (ur. 1944). Amerykańska aktorka. Wybrana filmografia: Przyjaciele (reż. Pamela Fryman), Ghost World (reż. Terry Zwigoff), Kochający się kuzyni (reż. Gene Nelson), Szczęśliwa dziewczyna (reż. Boris Sagal), Młody Frankenstein (reż. Mel Brooks), Tootsie (reż. Sydney Pollack), Bliskie spotkania trzeciego stopnia (reż. Steven Spielberg), Ten od serca (reż. Francis Ford Coppola), Żądło II (reż. Jeremy Kagan), Po godzinach (reż. Martin Scorsese), Pełnia księżyca nad Blue Water (reż. Peter Masterson), Gracz; Prêt-à-Porter (reż. Robert Altman), Głupi i głupszy (reż. Bobby Farrelly, Peter Farrelly).

Mitzi Gaynor (właśc. Francesca Marlene von Gerber, ur. 1931). Amerykańska tancerka i aktorka. Niektóre filmy: Nie ma to jak show (reż. Walter Lang), Południowy Pacyfik (reż. Joshua Logan), My Blue Heaven (reż. Henry Koster), Golden Girl (reż. Lloyd Bacon), Happy Anniversary (reż. David Miller).

Janusz Gazda (ur. 1934). Krytyk filmowy i scenarzysta m.in. "Plebanii" (reż. Wojciech Solarz). Współzałożyciel i redaktor naczelny "Kultury Filmowej" (później "Film na Świecie"), Redaktor naczelny "Kwartalnika Filmowego". Związany też z tygodnikiem "Ekran". Kierownik Zespołu Filmowego Rondo.

Ian Gelder (ur. 1949). Brytyjski aktor. W teatrze powiązany z Royal Shakespeare Company. Niektóre filmy: New Scotland Yard (reż. Jack Williams i in.), Torchwood (twórca: Russell T. Davies), Milczący świadek (twórca: Nigel McCrery), Gra o Tron (reż. Tim Van Patten i in.), Mroczne materie (reż. Jamie Childs i in.).

Grzegorz Giercuszkiewicz (ur. ?). Rekwizytor, współpracownik scenografa, aktor. Wybrane filmy: Niezwykła podróż Baltazara Kobera (reż. Wojciech Jerzy Has), Ostrze na ostrze (reż. Tadeusz Junak), Stara baśń; Ogniem i mieczem; 1920. Bitwa Warszawska (reż. Jerzy Hoffman), Quo vadis (reż. Jerzy Kawalerowicz), Królowa Bona; Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny (reż. Janusz Majewski), Matka Królów (reż. Janusz Zaorski), Rycerze i rabusie (reż. Tadeusz Junak), Szatan z siódmej klasy (reż. Kazimierz Tarnas), Kto nigdy nie żył… (reż. Andrzej Seweryn), Katyń (reż. Andrzej Wajda), Czas honoru (reż. Michał Kwieciński i in.), Łowcy skór (reż. Rafał M. Lipka), Komisarz Alex (reż. . Krzysztof Lang i in.), Karski (reż. Magdalena Łazarkiewicz), Korona królów (reż. Wojciech Pacyna i in.), Chłopi (reż. DK Welchman, Hugh Welchman), Grunwald 1410 (reż. Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak).

Teresa Gimpera (ur. 1936). Hiszpańska aktorka i modelka. Wybrane filmy: Zabójcza intryga (reż. José Antonio de la Loma), Upadek orłów (reż. Jesús Franco), Historia samotnej dziewczyny (reż. Jorge Grau), Królowe Dzikiego Zachodu (reż. Christian-Jaque, Guy Casaril), Cień śmierci (reż. Javier Setó), Fata Morgana (reż. Vicente Aranda).

Benny Golson (ur. 1929). Amerykański saksofonista jazzowy, aranżer, kompozytor. Komponował muzykę m.in. do: Ironside (reż. Collier Young), M*A*S*H (twórca: H. Richard Hornberger).

Şerif Gören (ur. 1944). Turecki reżyser, scenarzysta, montażysta. Najważniejsze filmy: Niepokój; Droga; Nadzieja.

Louis Gossett Jr. (ur. 1936). Amerykański aktor, reżyser, producent, wokalista. Wybrana filmografia: Rodzynek w słońcu (reż. Daniel Petrie), Podróże z moją ciotką (reż. George Cukor), Głębia (reż. Peter Yates), Korzenie (reż. David Greene i in.), Oficer i dżentelmen (reż. Taylor Hackford), Szczęki 3 (reż. Joe Alves), Mój własny wróg (reż. Wolfgang Petersen), Kolor miłości (reż. Sheldon Larry).

Anna Grabowska (-Popławska, ur. 1939). Charakteryzatorka i współpracowniczka charakteryzatora, m.in. w: Czterdziestolatku (reż. Jerzy Gruza), Dyrektorach (reż. Zbigniew Chmielewski), Zezem (reż. Janusz Zaorski), Alice (reż. Jerzy Gruza, Jacek Bromski).

Geneviève Grad (ur. 1944). Francuska aktorka. Znana głównie z filmów: Żandarm z Saint-Tropez; Żandarm w Nowym Jorku; Żandarm się żeni (reż. Jean Girault), Kapitan Fracasse (reż. Pierre Gaspard-Huit).

David Graham (ur. 1925). Brytyjski aktor dubbingowy. Znany m.in. "Thunderbirds" (twórcy: Gerry i Sylvia Anderson) i "Doktora Who" (twórcy: Sydney Newman i in.).

Gary Graham (ur. 1950). Amerykański aktor. Wybrane filmy: Starsky i Hutch (twórca: William Blinn), Sierżant Anderson (reż. Alvin Ganzer, John Newland, Barry Shear), Star Trek: Voyager (prod. Rick Berman i in.), JAG: Wojskowe Biuro Śledcze (twórca: Donald P. Bellisario), Strażnik Teksasu (twórcy: Christopher Canaan, Leslie Greif, Paul Haggis), Nash Bridges (reż. Merritt Yohnka).

Kathryn Grant Crosby (z domu Grandstaff, ur. 1933). Amerykańska aktorka i piosenkarka. Druga żona Binga Crosby'ego. Znana m.in. z "Anatomii morderstwa" (reż. Otto Preminger).

Mieczysław Grąbka (ur. 1950). Aktor. Grał w licznych spektaklach telewizyjnych oraz filmach animowanych (głos). Wybrane filmy fabularne: Z biegiem lat, z biegiem dni (reż. Andrzej Wajda, Edward Kłosiński), Śmierć jak kromka chleba (reż. Kazimierz Kutz), Vinci; Ile waży koń trojański? (reż. Juliusz Machulski), Lęk wysokości (reż. Bartosz Konopka), Yuma (reż. Piotr Mularuk).

Benji Gregory (właśc. Benjamin Gregory Hertzberg, ur. 1978). Amerykański aktor. Niektóre filmy: ALF (reż. Nick Havinga, Burt Brinckerhoff), Drużyna A (reż. Michael Vejar i in.), Strefa mroku (twórca: Rod Sterling), Murphy Brown (twórca: Diane English).

Paweł Grzybczyk (ur. 1979). Kaskader, aktor. Wystąpił m.in. w: Klanie (reż. Paweł Karpiński i in.), Czasie honoru (reż. Michał Kwieciński i in.), Sługach Bożych (reż. Mariusz Gawryś), Jasminum (reż. Jan Jakub Kolski), Dublerach (reż. Marcin Ziębiński), Janosiku. Prawdziwej historii (reż. Kasia Adamik, Agnieszka Holland), 1920. Bitwie warszawskiej (reż. Jerzy Hoffman), Kamieniach na szaniec (reż. Robert Gliński), Jacku Strongu (reż. Władysław Pasikowski).

Maciej Grzybowski (ur. 1942). Aktor. Przez większość życia pracował w kaliskim teatrze. Wybrana filmografia: Doktor Ewa (reż. Henryk Kluba), Życie na gorąco (reż. Andrzej Konic), Królowa Bona (reż. Janusz Majewski), Klan (reż. Paweł Karpiński i in.), Akademia Pana Kleksa (reż. Krzysztof Gradowski), Samo życie; Korona Królów (reż. Wojciech Pacyna i in.), M jak miłość; Na dobre i na złe (reż. Ryszard Zatorski i in.), Plebania (reż. Wojciech Solarz i in.), Prawo Agaty (reż. Maciej Migas i in.), Komisarz Alex (reż. Krzysztof Lang i in.), Bodo (reż. Michał Kwieciński, Michał Rosa).

Mark Gustafson (ur. 1959). Amerykański animator i reżyser. Współtwórca "Pinokia" (wraz z Guillermo del Toro). 

Dayle Haddon (ur. 1949). Kanadyjska modelka i aktorka. Najważniejsze filmy: Celebrity; Strzały na Broadwayu (reż. Woody Allen), Fiesta (reż. Pierre Boutron), Cyborg (reż. Albert Pyun), Dwie kobiety (reż. Carl Schenkel).

Ron Hale (ur. 1946). Amerykański aktor. Niektóre filmy: Wszyscy ludzie prezydenta (reż. Alan J. Pakula), W majestacie prawa (reż. Heywood Gould), Ryan's Hope (twórcy: Paul Avila Mayer, Claire Labine), Szpital Miejski (reż. Tom Donovan i in.).

Vlastimil Harapes (ur. 1946). Czeski aktor, tancerz baletowy, choreograf, reżyser. Znany m.in. z „Małgorzaty, córki Łazarza” (reż. František Vláčil) i „Zbyt późnego popołudnia Fauna” (reż. Věra Chytilová).

Françoise Hardy (ur. 1944). Francuska piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów, aktorka. Znana m.in. z „Co słychać, koteczku?” (reż. Clive Donner).

Wiesław Hejno (ur. 1936). Aktor, solista Operetki Dolnośląskiej, lalkarz, scenarzysta, reżyser teatralny, wykładowca, dyrektor Wrocławskiego Teatru Lalek.

Dan Hennessey (ur. 1941). Kanadyjski aktor dubbingowy.

Ryszard Herba (ur. 1956 lub 1957). Aktor. Niektóre filmy: Policjantki i policjanci (reż. Jakub Miszczak i in.), Pierwsza miłość (reż. Okił Khamidow i in.), Oko za oko (reż. Krzysztof Kasior), Krejzi patrol (reż. Sergey Atroshchenko).

Roberto Herlitzka (ur. 1937). Włoski aktor. Wybrana filmografia: Witaj, nocy (reż. Marco Bellocchio), Czerwony i niebieski (reż. Giuseppe Piccioni), Wielkie piękno; Oni (reż. Paolo Sorrentino).

Karel Heřmánek (ur. 1947). Czechosłowacki i czeski aktor. Znany m.in. ze: Śmierci pięknych saren (reż. Karel Kachyña), Młodego mężczyzny i Moby Dicka (reż. Jaromil Jireš), Stalingradu (reż. Joseph Vilsmaier).

Mike Heslin (ur. 1994). Amerykański pisarz i aktor. Znany m.in. z: The Influencers (reż. Kurtis David Harter), Special Ops: Lioness (reż. Taylor Sheridan), The Holiday Proposal Plan (reż. Jake Helgren).

Darryl Hickman (ur. 1931). Amerykański aktor, scenarzysta, producent. Wybrana filmografia: Żebrak w purpurze (reż. Frank Lloyd), Grona gniewu (reż. John Ford), Komedia ludzka (reż. Clarence Brown), Spotkamy się w St. Louis (reż. Vincente Minelli), Alfred Hitchcock przedstawia (prod. Joan Harrison, Norman Lloyd), Strzały w Dodge City (twórca: John Meston), Słoneczny patrol (reż. Michael Berk, Reza Badiyi).

Bernard Hill (ur. 1944). Brytyjski aktor. Niektóre filmy: Ja, Klaudiusz (reż. Herbert Wise), Gandhi (reż. Richard Attenborough), Bunt na Bounty (reż. Roger Donaldson), Shirley Valentine (reż. Lewis Gilbert), Góry Księżycowe (reż. Bob Rafelson), O czym szumią wierzby (reż. Terry Jones), Titanic (reż. James Cameron), Sen nocy letniej (reż. Michael Hoffman), Król Skorpion (reż. Chuck Russell), Władca Pierścieni: Dwie wieże; Władca Pierścieni: Powrót Króla (reż. Peter Jackson), Walkiria (reż. Bryan Singer), Wimbledon (reż. Richard Loncraine).

Mimi Hines (ur. 1933). Kanadyjska aktorka i piosenkarka. Filmy: Oszustwo (reż. Matt Cimber), Summer Playhouse (reż. Charles F. Haas i in.).

Jana Hlaváčová (ur. 1938). Czechosłowacka i czeska aktorka. Pracowała w kilku teatrach oraz w dubbingu.

Drake Hogestyn (ur. 1953). Amerykański aktor. Niektóre filmy: Dni naszego życia (reż. Albert Alarr i in.), Tylko jedno życie (twórca: Agnes Nixon), Zabójcze umysły (twórca: Jeff Davis).

Earl Holliman
(ur. 1928). Amerykański aktor. Wybrana filmografia: Złamana lanca; Bitwa o Anzio (reż. Edward Dmytryk), Wielki kartel (reż. Joseph H. Lewis), Doktor Kildare (prod. James Komack), Scigany (reż. Richard Benedict i in.), Zaklinacz deszczu (reż. Joseph Anthony), Płonące wzgórza (reż. Stuart Heisler), Pojedynek w Corralu O.K.; Ostatni pociąg z Gun Hill (reż. John Sturges), Ulice San Francisco (reż. Virgil W. Vogel, Walter Grauman), Sierżant Anderson (reż. Alvin Ganzer), Strzały w Dodge City (reż. Andrew V. McLaglen, Harry Harris), Ptaki ciernistych krzewów (prod. Stan Margulies), Napisała: Morderstwo (reż. Anthony Pullen Shaw, Walter Grauman), Nocny człowiek (reż. Nick Daniel i in.).

Barbara Horawianka (ur. 1930). Aktorka teatrów Krakowa, Łodzi i Warszawy. Niektóre bardziej znane filmy: Pociąg (reż. Jerzy Kawalerowicz), Krzyżacy (reż. Aleksander Ford), Dziś w nocy umrze miasto (reż. Jan Rybkowski), Pasażerka (reż. Andrzej Munk, Witold Lesiewicz), Godzina pąsowej róży (reż. Halina Bielińska), Stawka większa niż życie (reż. Janusz Morgenstern i in.), Marysia i Napoleon (reż. Leonard Buczkowski), Kochankowie z Marony (reż. Jerzy Zarzycki), Dziewczęta z Nowolipek (reż. Stanisław Wohl), Jezioro osobliwości (reż. Jan Batory), Daleko od szosy (reż. Zbigniew Chmielewski), Pensja pani Latter (reż. Stanisław Różewicz), W labiryncie (reż. Paweł Karpiński), Modrzejewska (reż. Jan Łomnicki), M jak miłość (reż. Ryszard Zatorski i in.), Plebania (reż. Wojciech Solarz).

Alicja Hornostaj (ur. 1955). Kostiumograf, asystentka kostiumografa. Niektóre filmy: M jak miłość (reż. Ryszard Zatorski i in.), Pensjonat Pod Różą (reż. Mirosław Bork i in.), Wszyscy jesteśmy Chrystusami (reż. Marek Koterski), Determinator (reż. Mirosław Gronowski), Popiełuszko. Wolność jest w nas (reż. Rafał Wieczyński), Przypadki Cezarego P. (reż. Maciej Ślesicki).

Cissy Houston (właśc. Emily Drinkard, ur. 1933). Amerykańska piosenkarka. Pojawiła się też m.in. w filmach: Whitney (reż. Kevin Macdonald), Elvis Presley: Poszukujący (reż. Thom Zimny), O krok od sławy (reż. Morgan Neville).

Olivia Hussey (ur. 1951). Brytyjska aktorka. Niektóre filmy: Romeo i Julia; Jezus z Nazarethu (reż. Franco Zeffirelli), Śmierć na Nilu (reż. John Guillermin). Ivanhoe (reż. Douglas Camfield). Przed sklepem Jubilera (reż. Richard Anderson), Psychoza IV: Początek (reż. Mick Garris).

Andrzej Jakubas (ur. 1959). Aktor teatrów Legnicy, Grudziądza, Bydgoszczy, Radomia, Łodzi. Niektóre filmy: Pogranicze w ogniu (reż. Andrzej Konic), Klan (reż. Paweł Karpiński i in.), Pornografia; Ułaskawienie (reż. Jan Jakub Kolski).

Mirosław Jastrzębski (ur. 1945). Muzyk, kompozytor, nauczyciel akademicki. Kierownik muzyczny teatrów Wrocławia, Białegostoku, Warszawy. Kierownik muzyczny i realizator nagrań do kilku spektakli telewizyjnych.

Michael Jayston (ur. 1935). Brytyjski aktor. Niektóre filmy: Nieśmiertelny III: Mag (reż. Andrew Morahan), Druciarz, krawiec, żołnierz, szpieg (reż. John Irvin), Cromwell (reż. Ken Hughes).

Rudolf Jelínek (ur. 1935). Czeski aktor. Najważniejsze filmy: Piąte koło u wozu (reż. Bořivoj Zeman), Przygody Münchhausena (reż. Karel Zeman), Obsługiwałem angielskiego króla (reż. Jiří Menzel), Most na Renie (reż. John Guillermin), Ta chwila, ten moment (reż. Jiří Sequens), Koszenie Jastrzębiej Łąki (reż. Štefan Uher).

Michael Jenkins (ur. 1946). Amerykański reżyser. Australijski pisarz, producent i reżyser. Wybrana filmografia: Scales of Justice; Wildside; Blue Murder; The Heartbreak Kid; Heartbreak High; Sweet Talker; Rush; Menotti; Shark's Paradise.

Will Jennings (ur. 1944). Amerykański autor tekstów piosenek. Najbardziej znane są "Tears in Heaven" z "Wyścigu" (reż. Ron Howard"), "My Heart Will Go On" z "Titanica" (reż. James Cameron), "Up Where We Belong" z "Oficera i dżentelmena" (reż. Taylor Hackford).

Norman Jewison (ur. 1926). Kanadyjski reżyser i producent. Wybrana filmografia: Nie przysyłaj mi kwiatów; Cincinnati Kid; W upalną noc; Skrzypek na dachu; Sprawa Thomasa Crowna; Jesus Christ Superstar; Wpływ księżyca; Tyko ty; Huragan; Opowieści żołnierza.

Glynis Johns (ur. 1923). Brytyjska aktorka, piosenkarka, tancerka, pianistka. Niektóre filmy: Przybysze o zmierzchu (reż. Fred Zinnemann), Nadworny błazen (reż. Melvin Frank, Norman Panama), Mary Poppins (reż. Robert Stevenson), W 80 dni dookoła świata (reż. Michael Anderson), Nie ma autostrad w chmurach (reż. Henry Koster), Zelly i ja (reż. Tina Rathborne), Ja cię kocham, a ty śpisz (reż. John Turteltaub).

James Earl Jones (ur. 1931). Amerykański aktor filmowy i teatralny (tu grał wiele postaci szekspirowskich). Znany głównie z serii "Gwiezdne wojny" (twórca: George Lucas). Inne filmy w wyborze: Conan Barbarzyńca (reż. John Milius), Doktor Strangelove, czyli jak przestałem się martwić i pokochałem bombę (reż. Stanley Kubrick), Książę w Nowym Jorku (reż. John Landis), Wielka nadzieja białych (reż. Martin Ritt), Haiti - wyspa przeklęta (reż. Peter Glenville), Załoga kapitana Lyncha (reż. James Goldstone), Ostatni film o Legii Cudzoziemskiej (reż. Marty Feldman), Jezus z Nazaretu (reż. Franco Zeffirelli), Pole marzeń (reż. Phil Alden Robinson), Polowanie na Czerwony Październik (reż. John McTiernan), Czas patriotów (reż. Phillip Noyce), Sommersby (reż. Jon Amiel), Niepohamowana siła (reż. Jon Hess), Witaj w domu panie Jenkins (reż. Malcolm D. Lee).

Quincy Jones (ur. 1933). Amerykański kompozytor, wybitny muzyk jazzowy, producent muzyczny, aranżer. Producent kilku albumów Michaela Jacksona. Niektóre filmy: Kolor purpury (reż. Steven Spielberg), Korzenie (reż. Marvin J. Chomsky i in.), Ucieczka gangstera (reż. Sam Peckinpah), W upalną noc (reż. Norman Jewison), Czarnoksiężnik z krainy Oz; Przyrodni bracia (reż. Sidney Lumet), Diamentowa gorączka; John i Mary (reż. Peter Yates), Nowi Centurionowie (reż. Richard Fleischer), Złoto MacKenny (reż. J. Lee Thompson), Włoska robota (reż. Peter Collinson), The Bill Cosby Show (reż. Bill Cosby i in.), Z miłości do Ivy (reż. Daniel Mann), Jigsaw (reż. James Goldstone), Z zimną krwią (reż. Richard Brooks), Wątła nić (reż. Sydney Pollack).

Jan Kačer (ur. 1936). Czeski aktor i reżyser. Niektóre filmy: Koniec agenta W4C; Dzień siódmy, ósma noc; Winobranie; Bolero.

Jan A.P. Kaczmarek (ur. 1953). Muzyk, kompozytor. Twórca muzyki m.in. do: Quo vadis (reż. Jerzy Kawalerowicz), Kto nigdy nie żył… (reż. Andrzej Seweryn), Tajemnica Westerplatte (reż. Paweł Chochlew), I’ll find you (reż. Martha Coolidge), City Island (reż. Raymond De Felitta), Magnezja (reż. Maciej Bochniak), Białe małżeństwo (reż. Magdalena Łazarkiewicz), Washington Square; The third miracle (reż. Agnieszka Holland), Marzyciel (Finding Neverland, reż. Marc Forster).

Jacek Kadłubowski (ur. 1957). Aktor, kaskader, treser i opiekun zwierząt na planie filmowym. Jako aktor wystąpił m.in. w: Bołdynie (reż. Ewa i Czesław Petelscy), Na tropach Bartka (reż. Janusz Łęski), Sławnej jak Sarajewo (reż. Janusz Kidawa), Ekstradycji (reż. Wojciech Wójcik), Sarze (reż. Maciej Ślesicki), Wiedźminie (reż. Marek Brodzki), Miłości i Miłosierdziu (reż. Michał Kondrat).

Jerzy Karpiński (ur. 1945). Montażysta filmów dokumentalnych.

Aaron Kaufman (ur. 1973). Amerykański producent, reżyser, scenarzysta. Wybrane filmy: Sin City: Damulka warta grzechu (reż. Robert Rodriguez, Frank Miller), Amerykańskie ciacho (reż. David Mackenzie), Szef (reż. Jon Favreau), Błękitny deszcz (reż. Timothy Linh Bui), Najlepszy (reż. Shana Feste).

Toby Keith (ur. 1961). Amerykański piosenkarz (styl country), autor piosenek, producent nagrań, aktor. Zagrał w filmach „Beer for My Horses” (reż. Michael Salomon) i “Spalone mosty” (reż. Steven Goldmann).

Dexter Scott King (ur. 1961). Amerykański aktor i producent filmów dokumentalnych, syn Martina Luthera Kinga.

Marzena Kipiel-Sztuka (ur. 1965). Aktorka. Filmy: Świat według Kiepskich; Fala zbrodni; Pierwsza miłość (reż. Okił Khamidow i in.), Karakter (reż. Mike van Diem).

Stanisław Kolenda (ur. 1939). Wózkarz i pomocnik operatora. Pracował m.in. przy realizacji: Przyłbic i kapturów (reż. Marek Piestrak), Ognistego Anioła (reż. Maciej Wojtyszko), Ostatniego dzwonka (reż. Magdalena Łazarkiewicz), Chce mi się wyć (reż. Jacek Skalski), Spisie cudzołożnic (reż. Jerzy Stuhr), Ucieczce z kina Wolność (reż. Wojciech Marczewski), Fali zbrodni; Pierwszej miłości (reż. Okił Khamidow i in.).

Marek Kołaczkowski (ur. 1941). Aktor teatrów Kalisza, Łodzi, Warszawy (gościnnie). Głos w kilku filmach animowanych. Aktor w spektaklach telewizyjnych i nielicznych filmach fabularnych, np. w "Akademii Pana Kleksa" (reż. Krzysztof Gradowski).

Tomasz Komenda (ur. 1977). Niesłusznie skazany za zabójstwo nastolatki w Miłoszycach. Na podstawie jego historii powstał film „25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy” (reż. Jan Holoubek).

Małgorzata Komornicka (Mondschein-Komornicka, ur. 1939). Aktorka. Występowała w spektaklach telewizyjnych i filmach fabularnych, m.in. w: Naprawdę krótkim film o miłości, zabijaniu i jeszcze jednym przykazaniu (reż. Rafał Wieczyński), Chłopaki nie płaczą (reż. Olaf Lubaszenko), Klanie (reż. Paweł Karpiński), Chopinie. Pragnieniu miłości (reż. Jerzy Antczak), M jak miłość (reż. Ryszard Zatorski i in.), Ojcu Mateuszu (reż. Maciej Dejczer i in.), Ranczu (reż. Wojciech Adamczyk).

Alina Konwerska (ur. 1948). Montażystka kilku filmów dokumentalnych.

Eugeniusz Korczarowski (ur. 1937). Aktor teatrów łódzkich. Ważniejsze filmy: Ile jest życia (reż. Zbigniew Kuźmiński), Zawiłości uczuć (reż. Leon Jeannot), Lalka (reż. Ryszard Ber), Wesela nie będzie (reż. Waldemar Podgórski), Rodzina Połanieckich (reż. Jan Rybkowski), Polonia Restituta (reż. Bohdan Poręba), Kariera Nikodema Dyzmy (reż. Jan Rybkowski, Marek Nowicki), Vabank (reż. Juliusz Machulski), Czwartki ubogich (reż. Sylwester Szyszko), Alabama (reż. Ryszard Rydzewski), Przyłbice i kaptury (reż. Marek Piestrak), Magnat (reż. Filip Bajon), Pogranicze w ogniu (reż. Andrzej Konic), Kroll (reż. Władysław Pasikowski), Syzyfowe prace (reż. Paweł Komorowski).

Zdzisław Kordecki (ur. 1937). Aktor, lalkarz. Występował w teatrach Gdańska, Kalisza, Grudziądza, Krakowa, Bielska-Białej, Kielc, Bydgoszczy, Białegostoku, Częstochowy, Elbląga, Słupska. Wystąpił w jednym filmie („Lokatorzy”, reż. Marcin Sławiński i in.).

Barbara Kosidowska (ur. 1932). Montażystka głównie filmów dokumentalnych, ale też fabularnych, m.in.: Akcji pod Arsenałem (reż. Jan Łomnicki), Zielonej miłości; Zielonych lat (reż. Stanisław Jędryka), Ostatniego dzwonka (reż. Magdalena Łazarkiewicz).

Andrzej Kostenko (ur. 1936). Operator, scenarzysta, realizator filmów dokumentalnych i krótkometrażowych. Jako operator współpracował z wybitnymi reżyserami, m.in. z Witoldem Leszczyńskim, Romanem Polańskim, Jerzym Skolimowskim, Andrzejem Wajdą. Reżyserował także filmy fabularne, m.in.: Rewizję osobistą; Przyjaciół; Ojca Mateusza; Lokatorów; Bulionerów; Helę w opałach.

Andrzej Kostrzewa (ur. ?). Aktor i kaskader, konsultant scen z udziałem kaskaderów. Wybrane filmy: Łowcy skór (reż. Rafał M. Lipka), 1920. Bitwa Warszawska (reż. Jerzy Hoffman), Wołyń (reż. Wojciech Smarzowski), Planeta singli (reż. Mitja Okorn), Karbala (reż. Krzysztof Łukaszewicz).

Rafał Kowalski (ur. 1949). Aktor teatrów warszawskich. Wystąpił w kilku filmach, m.in. w „Polskich drogach” (reż. Janusz Morgenstern) i „Najdłuższej wojnie nowoczesnej Europy” (reż. Jerzy Sztwiertnia).

Kris Kristofferson (właśc. Kristoffer Kristian Kristofferson, ur. 1936). Amerykański piosenkarz folk i country, autor tekstów, aktor. Ważne filmy: Narodziny gwiazdy (reż. Frank Pierson), Żeglarz, który utracił łaski morza (reż. Lewis John Carlino), Tekściarz (reż. Alan Rudolph), Millennium (reż. Michael Anderson), Godzina zemsty (reż. Brian Helgeland), Blade (trylogia, reż. Stephen Norrington, Guillermo del Toro, David S. Goyer), Alicja już tu nie mieszka; Taksówkarz (reż. Martin Scorsese), Pat Garrett i Billy Kid; Dajcie mi głowę Alfredo Garcii; Konwój (reż. Sam Peckinpah), Wrota niebios (reż. Michael Cimino), Na granicy (reż. John Sayles), W morzu ognia (reż. Félix Enríquez Alcalá), Córka żołnierza nie płacze (reż. James Ivory), Molokai - historia ojca Damiana (reż. Paul Cox), Freedom Road (reż. Ján Kadár), Mój przyjaciel Delfin; Mój przyjaciel Delfin 2 (reż. Charles Martin Smith), Radośnie śpiewajmy (reż. Todd Graff), Planeta Małp (reż. Tim Burton), Błękitny deszcz (reż. Timothy Linh Bui). 

Jan (Wojciech) Krzyszczak (ur. 1942). Aktor. Grał w teatrach Gorzowa Wielkopolskiego, Białegostoku, Wrocławia, Lublina. Założyciel i dyrektor Teatru Kameralnego w Lublinie. Wybrane filmy: Tajemnica Enigmy (reż. Roman Wionczek), Chopin. Pragnienie miłości (reż. Jerzy Antczak), Plebania (reż. Wojciech Solarz).

Ruth Maria Kubitschek (ur. 1931). Niemiecka aktorka czechosłowackiego pochodzenia. Wybrane filmy: Kopciuszek - miłosna baśń w Rzymie (reż. Christian Duguay), Milcząca gwiazda (reż. Kurt Maetzig), Panie na Mogadorze (twórca: Robert Mazoyer).

Zofia Kucówna (ur. 1933). Aktorka, pedagog, pisarka. Grała w licznych spektaklach telewizyjnych. Wybrane filmy fabularne: Wielka, większa i największa (reż. Anna Sokołowska), Spóźnieni przechodnie (reż. Jan Rybkowski), Spirala (reż. Krzysztof Zanussi), Pestka (reż. Krystyna Janda), Syzyfowe prace (reż. Paweł Komorowski), Egzamin z życia (reż. Teresa Kotlarczyk i in.), Dwie strony medalu (reż. Grzegorz Warchoł i in.), Dom nad Rozlewiskiem (reż. Adek Drabiński), Barwy szczęścia (reż. Natalia Koryncka-Gruz i in.).

Katarzyna Kwiecień-Kaniewska (ur. 1979). Kostiumograf.

Patrice Laffont (ur. 1939). Francuski aktor i prezenter telewizyjny. Wybrane filmy: Żandarm z St. Tropez (reż. Jean Girault), Zalotnik (reż. Pierre Étaix), Wspólnik (reż. René Gainville).

Jon Landau (ur. 1960). Amerykański producent wielu znanych filmów, m.in.: Titanica; Avatara (reż. James Cameron), Solaris (reż. Steven Soderbergh).

Ian Lavender (ur. 1946). Brytyjski aktor. Znany m.in. z: Armii tatuśka (twórcy: Jimmy Perry, David Croft), Tak, panie ministrze (twórcy: Anthony Jay, Jonathan Lynn), Co ludzie powiedzą (reż. Harold Snoad).

Steve Lawrence (ur. 1935). Amerykański piosenkarz i aktorem. Najbardziej znany z filmu „The Blues Brothers” (reż. John Landis).

Bartosz Lech (ur. 1986). Kaskader konny.

Halina Maria Lercher (ur. 1951). Aktorka. Córka Hermana Lerchera, aktora. Wystąpiła m.in.w: Domu (reż. Jan Łomnicki, Maciej Łomnicki), Komediantach (reż. Stefan Szlachtycz), Pani Bovary to ja (reż. Zbigniew Kamiński). W 1980 r. wyemigrowała na stałe do Danii.

Philippe Leroy (-Beaulieu, ur. 1930). Francuski aktor. Niektóre filmy: Leonardo Da Vinci; Don Bosco (reż. Renato Castellani), Dziura (reż. Jacques Becker), Spojrzenie na zbrodnię (reż. Georges Franju), Terrorysta (reż. Gianfranco De Bosio), Zamężna kobieta (reż. Jean-Luc Godard), Jankes (reż. Tinto Brass), Serce matki (reż. Salvatore Samperi), Nocny portier (reż. Liliana Cavani), Kot (reż. Luigi Comencini), Sandokan (reż. Sergio Sollima), Quo vadis? (reż. Franco Rossi), Don Matteo (twórca: Enrico Oldoini).

Zbigniew Lew-Starowicz (ur. 1943). Seksuolog. Był konsultantem dwóch filmów i wystąpił w: Kasi i Tomku; Niani (reż. Jerzy Bogajewicz), 39 i pół (reż. Mitja Okorn i in.), Basi z Podlasia (reż. Aleksander Dembski).

Richard Lewis (ur. 1947). Amerykański aktor i pisarz. Wystąpił m.in. w filmie "Robin Hood: Faceci w rajtuzach" (reż. Mel Brooks).

Marek Litewka (ur. 1948). Aktor. Występował w licznych spektaklach telewizyjnych i filmach fabularnych, m.in. w: Dagny (reż. Haakon Sandoy), Amatorze (reż. Krzysztof Kieślowski), Z biegiem lat, z biegiem dni... (reż. Andrzej Wajda, Edward Kłosiński), Constans (reż. Krzysztof Zanussi), Nie było słońca tej wiosny (reż. Juliusz Janicki), Rycerzach i rabusiach (reż. Tadeusz Junak), Pierwszej miłości; Fali zbrodni (reż. Okił Khamidow i in.), Glinie (reż. Władysław Pasikowski), Janosiku. Prawdziwej historii (reż. Kasia Adamik, Agnieszka Holland), Królu życia (reż. Jerzy Zieliński).

Tony Lo Bianco (ur. 1936). Amerykański aktor oraz reżyser filmowy i teatralny. Wybrana filmografia: Francuski łącznik (reż. William Friedkin), Bracia krwi (reż. Robert Mulligan), F.I.S.T. (reż. Norman Jewison), Pod presją (reż. Brian Gibson), Ulice San Francisco (reż. Virgil W. Vogel, Walter Grauman), Jezus z Nazaretu (reż. Franco Zeffirelli), Strefa mroku (twórca: Rod Serling), Zawód policjant (prod. Cheryl Quarantiello), Napisała: Morderstwo (reż. Anthony Pullen Shaw, Walter Grauman), Strażnik Teksasu (twórcy: Christopher Canaan, Leslie Greif, Paul Haggis).

Maciej Luśnia (ur. 1968). Aktor. Niektóre filmy: Śmierć jak kromka chleba (reż. Kazimierz Kutz), Legenda Tatr (reż. Wojciech Solarz), Na dobre i na złe (reż. Ryszard Zatorski i in.), Kopciuszek (reż. Jerzy Łukaszewicz i in.), Samo życie (reż. Wojciech Pacyna i in.), Barwy szczęścia (reż. Natalia Koryncka-Gruz i in.), Majka (reż. Arkadiusz Luboń i in.), Przyjaciółki (reż. Grzegorz Kuczeriszka i in.), Pętla (reż. Patryk Vega), Pierwsza miłość (reż. Okił Khamidow i in.).

Tomasz Łubieński (ur. 1938). Pisarz. Jego sztuki zekranizowane w teatrze telewizyjnym: Sławek i Sławka; Śniadanie do łóżka (reż. Filip Zylber), Horyzont Afrodyty (reż. Henryk Drygalski).

Jacek Łukaszewski (ur. 1950). Aktor. Wybrane filmy: Ślad (reż. Okił Khamidow i in.), Mr. Jones (reż. Agnieszka Holland), Teoria grup (reż. Zuzanna Karpińska), Dzielnica strachu (reż. Piotr Kolski i in.), Biała odwaga (reż. Marcin Koszałka).

Maciej Łukaszuk (ur. 1982). Muzyk, wiolonczelista. Jako członek orkiestry wystąpił w „Śmierci Zygielbojma” (reż. Ryszard Brylski), a jako wykonawca muzyki w „Dzikich różach” (reż. Anna Jadowska).

Robert Łukowski (ur. 1967). Aktor. Najważniejsze filmy: Cicha noc; Hiacynt (reż. Piotr Domalewski), Boże Ciało (reż. Jan Komasa),Różne drogi do świętości (reż. Aniela Gabryel), Pojedynek (film w produkcji, reż. Łukasz Palkowski).

Roman Madyanov (ur. 1962). Rosyjski aktor. Niektóre filmy: Tania (reż. Fiodor Savelev), Ostateczna granica (reż. Vadim Shmelev), Droga przez mękę (reż. Konstantin Khudyakov), Lewiatan (reż. Andriej Zwiagincew), Żyła sobie baba (reż. Andrey Smirnov), Dzieci Arbatu (reż. Andrey Eshpay), Przygody Hucka Finna (reż. Georgi Daneliya).

Wojciech Magnuski (reż. 1958). Aktor. Niektóre filmy: Godzina „W” (reż. Janusz Morgenstern), Psy (reż. Władysław Pasikowski), Pułkownik Kwiatkowski (reż. Kazimierz Kutz), Ekstradycja 2 (reż. Wojciech Wójcik), Dom (reż. Jan i Marcin Łomniccy), Złotopolscy (reż. Radosław Piwowarski i in.), Chopin, pragnienie miłości (reż. Jerzy Antczak), Na Wspólnej (reż. Jacek Gąsiorowski i in.), Kasia i Tomek (reż. Jerzy Bogajewicz), Barwy szczęścia (reż. Natalia Koryncka-Gruz i in.), M jak miłość (reż. Ryszard Zatorski i in.).

Tony McFarr (ur. 1976). Amerykański aktor. Znany z: Jurassic World (reż. Colin Trevorrow), Pogody na miłość (twórca: Mark Schwahn), Tożsamości szpiega (twórca: Matt Nix).

Ewen MacIntosh (ur. 1973). Walijski aktor. Znany m.in. z: The Office (twórca: Ricky Gervais), Lobster (reż. Yórgos Lánthimos), Co każdy skaut wiedzieć powinien (reż. Tom Harper).

Elizabeth MacRae (ur. 1936). Amerykańska aktorka. Znane filmy z jej udziałem: Rozmowa (reż. Francis Ford Coppola), Maverick (twórca: Roy Huggins), Dr Kildare (twórca: James Comack), Bonanza (twórca: David Dortort), Szpital Miejski (twórcy: Frank i Doris Hursley), Kojak (twórcy: Abby Mann i in.).

Peter Maddocks (ur. 1928). brytyjski rysownik, autor poradnika rysunku. Twórca seriali animowanych dla dzieci.

Janusz Majewski (ur. 1931). Reżyser i scenarzysta. Wielokrotnie nagradzany, stworzył wiele spektakli telewizyjnych oraz znanych filmów dokumentalnych i fabularnych, m.in.: Błękitny pokój; Lokis. rękopis profesora Wittembacha (literacki pierwowzór TUTAJ); Zazdrość i medycyna; Zaklęte rewiry; Sprawa Gorgonowej; Lekcja martwego języka; Królowa Bona; Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny; Mrzonka; C.K. Dezerterzy; Napoleon; Mała Matura 1947; Excentrycy czyli po słonecznej stronie ulicy.

Andrzej Makowiecki (ur. 1938). Pisarz, podróżnik, reporter, scenarzysta. Zekranizowane utwory, do których napisał też scenariusze: Powrót Wabiszczura (reż. Zbigniew Rebzda), Co dzień bliżej nieba (reż. Zbigniew Kuźmiński).

Emil Makowski (ur. 1957). Asystent operatora kamery (wózkarz), współpracownik operatora. Niektóre filmy: Zawrócony (reż. Kazimierz Kutz), U Pana Boga za piecem (reż. Jacek Bromski), Anna Karenina (reż. David Blair), Plebania (reż. Wojciech Solarz i in.), Uprowadzenie Agaty (reż. Marek Piwowski), Pożegnanie z Marią (reż. Filip Zylber).

Taiki Matsuno (ur. 1967). Japoński aktor głosowy. Niektóre filmy anime: Dwa lata wakacji (reż. Masayuki Akihi), Bobobo-bo Bo-bobo (reż. Hiroki Shibata), Mały Książę (reż. Takeyuki Kanda), Zapiski detektywa Kindaichi (reż. Daisuke Nishio).

Brian McCardie (ur. 1965). Szkocki aktor i scenarzysta. Wybrana filmografia: Rob Roy (reż. Michael Caton-Jones), 200 papierosów (reż. Risa Bramon Garcia), Duch i Mrok (reż. Stephen Hopkins), Za tych, co na morzu (reż. Paul Wright), Na sygnale (Gra o życie, twórcy: Jeremy Brock, Paul Unwin), Outlander (twórca: Ronald D. Moore), Muszkieterowie (reż. Toby Haynes i in.).

Malachy McCourt (ur. 1931). Amerykański aktor, pisarz, polityk. Niektóre filmy: Policja zastępcza (reż. Adam McKay), Nick i Nicky (reż. Marcus Slabine), Zawodowcy (reż. Jon Avnet).

Chad McQueen (ur. 1960). Amerykański aktor, producent, rajdowiec. Niektóre filmy: Karate Kid; Karate Kid II; Karate Kid III (reż. John G. Avildsen), Operacja Krogulec (rweż. Rodney McDonald), Zapach pieniędzy (reż. Scott Ziehl, John Sjogren).

Helle Meri (ur. 1949). Estońska aktorka teatralna, żona b. prezydenta Estonii, Lennarta Meri.

Jerzy Michalak (ur. 1943). Scenograf. Były dyrektor Teatru Lalek „Pinokio” w Łodzi i Teatru Dramatycznego w Elblągu. Pracował jako scenograf głównie przy spektaklach telewizyjnych. Ojciec Borysa Szyca.

Mariusz Michalski (ur. 1959). Aktor teatrów Lublina, Kalisza, Bydgoszczy i Elbląga. Wystąpił w dwóch filmach: "Klanie" (reż. Paweł Karpiński i in.) i "Sąsiadach" (reż. Patryk Vega).

Krystyna Mietelska (ur. 1932). Tancerka, choreograf scen w filmie "And the violins stopped playing" (reż. Alexander Ramati).

Sandra Milo (właśc. Salvatrice Elena Greco, ur. 1933). Włoska aktorka. Grała w filmach Federica Felliniego (Osiem i pół; Giulietta i duchy). Filmy innych reżyserów, m.in.: Generał Della Rovere (reż. Roberto Rossellini), Helena i mężczyźni (reż. Jean Renoir), Zielona kobyła (reż. Claude Autant-Lara), Pan do towarzystwa (reż. Philippe de Broca), Parasol (reż. Dino Risi).

Grzegorz Minkiewicz (ur. 1945). Aktor teatrów Gorzowa Wielkopolskiego, Gdańska, Torunia, Kalisza, Opola. Wystąpił w kilku filmach fabularnych, m.in. w: Alchemiku Sendiviusie; Alchemiku (reż. Jacek Koprowicz), Świętej wojnie (reż. Marek Bielecki, Dariusz Goczał).

Juli Mira (ur. 1949). Hiszpański aktor. Wybrana filmografia: Głosy w mroku (reż. Salvador Garcia Ruiz), Głęboka czerwień (reż. Javier Elorrieta), Pierwsza miłość (reż. Esteban Crespo), Shiver (reż. Isidro Ortiz), Siódmy dzień (reż. Carlos Saura).

Kenneth Mitchell (ur. 1974). Kanadyjski aktor. Niektóre filmy: Kapitan Marvel (reż. Anna Boden, Ryan Fleck), Star Trek: Discovery (twórcy: Bryan Fuller, Alex Kurtzman), Jerycho (reż. Don Turteltaub i in.), Cud w Lake Placid (reż. Gavin O'Connor), Rekrut (reż. Roger Donaldson).

Henny Moan (ur. 1936). Norweska aktorka. Najbardziej znane filmy: O'Horten (reż. Bent Hamer), Krystyna, córka Lavransa (reż. Liv Ullmann), Papierowy ptak (reż. Anja Breien).

Peggy Moffitt (ur. 1940). Amerykańska aktorka i modelka. Niektóre filmy: Powiększenie (reż. Michelangelo Antonioni), Kim jesteś, Polly Maggoo? (reż. William Klein), Smog (reż. Franco Rossi).

Jerzy Molga (ur. 1933). Aktor teatrów łódzkich, warszawskich i Teatru Telewizji. Niektóre filmy: Podziemny front (reż. Seweryn Nowicki, Hubert Drapella), Westerplatte (reż. Stanisław Różewicz), Album polski (reż. Jan Rybkowski), Kariera Nikodema Dyzmy (reż. Jan Rybkowski, Marek Nowicki), Dyrektorzy; Ślad na ziemi; Blisko, coraz bliżej (reż. Zbigniew Chmielewski), Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (reż. Jerzy Sztwiertnia), Katastrofa w Gibraltarze (reż. Bohdan Poręba), Pobojowisko (reż. Jan Budkiewicz), 07 zgłoś się (reż. Krzysztof Szmagier i in.), Ballada o Januszku (reż. Henryk Bielski), Pogranicze w ogniu (reż. Andrzej Konic), Kamień na kamieniu (reż. Ryszard Ber), Ekstradycja 2 (reż. Wojciech Wójcik), 13 Posterunek (reż. Maciej Ślesicki), M jak miłość (reż. Ryszard Zatorski i in.), Klan (reż. Paweł Karpiński i in.), Samo życie (reż. Wojciech Pacyna i in.).

Sasha Montenegro (właśc. Alexandra Aćimović Popović, ur. 1946). Meksykańska aktorka. Wystąpiła m.in. w "Ścieżkach miłości" (twórca: Emilio Larrosa).

Elisa Montés (ur. 1934). Hiszpańska aktorka. Niektóre filmy: Niebieskie lato (reż. Antonio Mercero), Kapitan Apacz (reż. Alexander Singer), Wyspa śmierci (reż. Mel Welles), Powrót siedmiu wspaniałych (reż. Burt Kennedy), Triumf gigantów (reż. Giorgio Capitani), Gibraltar (reż. Pierre Gaspard-Huit).

Isabel Moreno (ur. 1942). Kubańska aktorka. Występowała głównie w telenowelach, z których w Polsce była znana „Anita” (reż. Danny Gavidia).

Cindy Morgan (właśc. Cynthia Ann Cichorski, ur. 1954). Amerykańska aktorka. Niektóre filmy: Golfiarze (reż. Harold Ramis), Tron (reż. Steven Lisberger), Detektyw Hunter (reż. James Whitmore Jr., Michael Preece).

Paul Morrissey (ur. 1938). Amerykański reżyser filmów krótko- i pełnometrażowych. Znany ze współpracy z Andy Warholem. Wybrane filmy: My Hustler; Ja, Człowiek; Bratanek Beethovena; Pies Baskerville'ów; Krew dla Draculi; Ciało dla Frankensteina; Chelsea Girls.

Andrzej Mularczyk (ur. 1930). Pisarz, autor słuchowisk radiowych, scenarzysta. Brat pisarza Romana Bratnego. Najważniejsze filmy: Przerwany lot (reż. Leonard Buczkowski; Sami swoi; Nie ma mocnych; Kochaj albo rzuć; Droga (reż. Sylwester Chęciński), Ktokolwiek wie... (reż. Kazimierz Kutz), Julia, Anna, Genowefa (reż. Anna Sokołowska), Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni... (reż. Mieczysław Waśkowski), Niespotykanie spokojny człowiek (reż. Stanisław Bareja), Rodzina Połanieckich; Marynia (reż. Jan Rybkowski), Dom (reż. Jan Łomnicki), Wyjście awaryjne (reż. Roman Załuski), Jest mi lekko (reż. Janusz Kidawa), Katyń; Powidoki (reż. Andrzej Wajda), Blondynka (reż. Mirosław Gronowski), Sami swoi. Początek (reż. Artur Żmijewski).

Martin Mull (ur. 1943). Amerykański komik. Wybrane filmy: FM (reż. John A. Alonzo), Mr. Mom (reż. Stan Dragoti), Far Out Man (reż. Tommy Chong), Taniec ze śmiercią (reż. Charles Philip Moore), Taxi (reż. James Burrows i in.), Roseanne (reż. John Pasquin i in.).

Don Murray
(ur. 1929). Amerykański aktor, reżyser, producent, scenarzysta. Wybrane filmy: Przystanek autobusowy (reż. Joshua Logan), Kapelusz pełen deszczu (reż. Fred Zinnemann), Wieczór kawalerski (reż. Delbert Mann), Podbój Planety Małp (reż. J. Lee Thompson), Peggy Sue wyszła za mąż (reż. Francis Ford Coppola), Matlock (reż. Christopher Hibler i in.), Napisała: Morderstwo (reż. Anthony Pullen Shaw, Walter Grauman), Twin Peaks (reż. David Lynch).