Wrzesień rozkwitał barwami. Minionym lub odchodzącym pokoleniom kojarzy się jednak z czerwienią. Z krwią. Piątek 1 września 1939 roku w Polsce był słoneczny, wręcz upalny. Z czasem wojna światowa rozlewała się na kolejne kraje.
Na jej temat powstało mnóstwo wierszy, opowiadań, powieści, filmów. Ukazywano ją w różnych konwencjach: realistycznej, naturalistycznej, surrealistycznej, groteskowej. Powstawały utwory historyczne, sensacyjno-szpiegowskie, nawet komediowe czy science fiction. Przedstawimy bardzo subiektywne zestawienie dziesięciu utworów prozatorskich z naszych zbiorów. Ich akcja rozgrywa się w różnych miejscach. Na różnych kontynentach. Przedstawiono w nich wielkie, przełomowe momenty batalistyczne i „tyły” bitew. Bohaterów i tchórzy. Wszyscy chcieli żyć. Wszyscy chcieli przetrwać gehennę. Wielu nie przetrwało.
Anthony Doerr, Światło, którego nie widać. Marie-Laure – ociemniała jako sześciolatka – mieszka w Paryżu wraz z ojcem, a Werner Pfennig – sierota – w Zagłębiu Ruhry. Po zajęciu stolicy przez Niemców, dziewczynka i jej rodzic uciekają do Bretanii, do Saint-Malo. Wkrótce przybywa tam Werner w grupie żołnierzy… (sygn. 177401).
Joseph Heller, Paragraf 22. Yossarian, amerykański pilot, stacjonuje wraz ze swoim oddziałem we Włoszech. Uważa się za prześladowanego i przez swoich, i przez wrogów. Udaje chorobę psychiczną, aby uniknąć kolejnych misji bojowych. Ale może właśnie on jest tu jedynym mądrym żołnierzem… (sygn. 130589, 146745, 159840).
James Jones, Stąd do wieczności. Hawaje. Robert Prewitt - żołnierz i bokser - nadal przeżywa wypadek na ringu, którego był sprawcą. Tymczasem dowódca planuje zorganizowanie międzykompanijnych zawodów. Usiłuje zmusić podwładnego do walki. Jego plany krzyżuje atak Japończyków na Pearl Harbor (sygn. 159842).
Stanisław Lem, Szpital Przemienienia. Stefan Trzyniecki, lekarz startujący w zawodzie, trafia do szpitala psychiatrycznego. Sterylna, zamknięta społeczność nie jest wolna od problemów egzystencjalnych, moralnych, bytowych. Pewnego dnia wkraczają w nią Niemcy. Planują likwidację szpitala… (TUTAJ, sygn. 96853).
Erich-Maria Remarque, Czas życia i czas śmierci. Armia niemiecka zaczyna ponosić frontowe klęski. Tymczasem Ernst Graeber nieoczekiwanie dostaje urlop, podczas którego zdąży się zakochać i rozczarować do obowiązującej ideologii. Na front powróci już jako inny człowiek… (zob. TUTAJ, sygn. 67657, 135424).
Irvin Shaw, Młode lwy. Wojna widziana oczami dwóch głównych postaci - niemieckiego oficera (Christiana Diestla) i amerykańskiego Żyda (Noego Ackermana). Dla obu jednakowo bezsensowna i okrutna (TUTAJ, sygn. 61148/1-2, 135409, 135410).
Michaił Szołochow, Los człowieka. Historia kierowcy z Woroneża, który utracił całą rodzinę, przeżył obóz koncentracyjny, trzy lata spędził w niemieckiej niewoli. Rozgoryczony i zniechęcony, odzyskał poczucie sensu życia z chwilą przygarnięcia chłopca – sieroty. Opowiadanie porusza problemy ogólnoludzkie, powszechne, ale razi jego propagandowy ton, gloryfikujący „człowieka radzieckiego” (sygn. 61313).
Kurt Vonnegut, Rzeźnia numer pięć, czyli Krucjata dziecięca, czyli Obowiązkowy taniec ze śmiercią. Satyryczno-groteskowy, zawierający elementy fantastyki obraz bombardowania Drezna przez aliantów w 1945 roku. Ekspresyjna wizja, oryginalna konwencja, niesamowitość, której nie sposób zapomnieć (sygn. 54960).
William Wharton, W księżycową jasną noc. Grudzień 1944 roku. Tyły frontu w Ardenach. Z dwunastoosobowej drużyny amerykańskich żołnierzy zostało sześciu. Nienawidzą wojny – podobnie jak Niemcy, których tu nieoczekiwanie spotkali. Wrogów łączy coś jeszcze: strach przed śmiercią (sygn. 126045, 144915).
Książki o tej tematyce regularnie pojawiały się w naszych opracowaniach. Oprócz wyżej wspomnianych, przedstawiałyśmy m.in. reportaże Corneliusa Ryana – Najdłuższy dzień (TUTAJ) i O jeden most za daleko (TUTAJ), Pilota wojennego Antoine’a de Saint-Exupéry’ego (TUTAJ), pamiętnik gen. George’a Pattona (Wojna, jak ją poznałem – TUTAJ), Szkice spod Monte Cassino (TUTAJ) i Monte Cassino (TUTAJ) Melchiora Wańkowicza, Sekret Enigmy Stanisława Strumph-Wojtkiewicza (TUTAJ), Jak być kochaną Kazimierza Brandysa (TUTAJ), Morze i truciznę Shūsaku Endō (TUTAJ), Dzienniki kamikadze (TUTAJ).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz